UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wędrować

Chronologizacja

1491, SStp

Pochodzenie

śr.-w.-niem. wandern 'być w ruchu, iść, wędrować'

1. turysta

Definicja

chodzić jakimiś drogami w celu turystycznym

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny turystyka

Relacje znaczeniowe

synonimy:  łazikować
hiperonimy:  chodzić

Połączenia

  • harcerz, piechur, turysta wędruje
  • wędrować brzegiem morza, doliną, dróżkami, granią, szlakiem, ścieżkami, trasą, uliczkami; czyimiś śladami; autostopem
  • wędrować na południe, na północ, na wschód, na zachód
  • wędrować po górach, po Karpatach, po szlakach, po Tatrach; po lesie, po okolicy, po polach, po świecie
  • wędrować w górę rzeki
  • wędrować z plecakiem; z dziećmi
  • wędrować samotnie
  • lubić wędrować
  • wędrować i zwiedzać

Cytaty

Piękna słoneczna pogoda spowodowała, że po wszystkich tatrzańskich szlakach wędrowało ostatnio sporo turystów.

źródło: KWSJP: Adam Marasek: Kronika TOPR, Tygodnik Podhalański, 1999

W luksusowych samochodach i autostopem, z walizkami mogącymi zaimponować ugrzecznionym autochtonom lub z wypchanym plecakiem, wędrujemy po całej Europie.

źródło: KWSJP: Andrzej Kuśniewicz: Trzecie królestwo, Miesięcznik Literacki, 1970

Teraz byliśmy sami. Jak w słynnym westernie Forda, niemal w samo południe wędrowaliśmy pięknym bulwarem nadmorskim Marina Drive, słysząc stuk własnych kroków po kamiennych płytach.

źródło: KWSJP: Janina Pałęcka: Korespondencja, Perspektywy, 1980

Wędrując śladami Adama Mickiewicza, przebywałam na Krymie dość długo. Wyniosłam z tego pobytu niezapomniane wrażenia.

źródło: KWSJP: Zofia Stecka: Trochę wiadomości o Krymie, Tygodnik Podhalański, 1999

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wędruję
wędrujemy
2 os. wędrujesz
wędrujecie
3 os. wędruje
wędrują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wędrowałem
+(e)m wędrował
wędrowałam
+(e)m wędrowała
wędrowałom
+(e)m wędrowało
wędrowaliśmy
+(e)śmy wędrowali
wędrowałyśmy
+(e)śmy wędrowały
2 os. wędrowałeś
+(e)ś wędrował
wędrowałaś
+(e)ś wędrowała
wędrowałoś
+(e)ś wędrowało
wędrowaliście
+(e)ście wędrowali
wędrowałyście
+(e)ście wędrowały
3 os. wędrował
wędrowała
wędrowało
wędrowali
wędrowały

bezosobnik: wędrowano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę wędrował
będę wędrować
będę wędrowała
będę wędrować
będę wędrowało
będę wędrować
będziemy wędrowali
będziemy wędrować
będziemy wędrowały
będziemy wędrować
2 os. będziesz wędrował
będziesz wędrować
będziesz wędrowała
będziesz wędrować
będziesz wędrowało
będziesz wędrować
będziecie wędrowali
będziecie wędrować
będziecie wędrowały
będziecie wędrować
3 os. będzie wędrował
będzie wędrować
będzie wędrowała
będzie wędrować
będzie wędrowało
będzie wędrować
będą wędrowali
będą wędrować
będą wędrowały
będą wędrować

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wędrujmy
2 os. wędruj
wędrujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wędrowałbym
bym wędrował
wędrowałabym
bym wędrowała
wędrowałobym
bym wędrowało
wędrowalibyśmy
byśmy wędrowali
wędrowałybyśmy
byśmy wędrowały
2 os. wędrowałbyś
byś wędrował
wędrowałabyś
byś wędrowała
wędrowałobyś
byś wędrowało
wędrowalibyście
byście wędrowali
wędrowałybyście
byście wędrowały
3 os. wędrowałby
by wędrował
wędrowałaby
by wędrowała
wędrowałoby
by wędrowało
wędrowaliby
by wędrowali
wędrowałyby
by wędrowały

bezosobnik: wędrowano by

bezokolicznik: wędrować

imiesłów przysłówkowy współczesny: wędrując

gerundium: wędrowanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wędrowanie
wędrowania
D. wędrowania
wędrowań
C. wędrowaniu
wędrowaniom
B. wędrowanie
wędrowania
N. wędrowaniem
wędrowaniami
Ms. wędrowaniu
wędrowaniach
W. wędrowanie
wędrowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wędrujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wędrujący
wędrujący
wędrujący
wędrujące
wędrująca
D. wędrującego
wędrującego
wędrującego
wędrującego
wędrującej
C. wędrującemu
wędrującemu
wędrującemu
wędrującemu
wędrującej
B. wędrującego
wędrującego
wędrujący
wędrujące
wędrującą
N. wędrującym
wędrującym
wędrującym
wędrującym
wędrującą
Ms. wędrującym
wędrującym
wędrującym
wędrującym
wędrującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wędrujący
wędrujący
wędrujące
wędrujące
D. wędrujących
wędrujących
wędrujących
wędrujących
C. wędrującym
wędrującym
wędrującym
wędrującym
B. wędrujących
wędrujących
wędrujących
wędrujące
N. wędrującymi
wędrującymi
wędrującymi
wędrującymi
Ms. wędrujących
wędrujących
wędrujących
wędrujących

odpowiednik aspektowy: zawędrować

Składnia

Rzosobowy + wędrować +
GDZIE

2. karawana

Definicja

zmieniać miejsce pobytu lub chodzić skądś dokądś

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  przemieszczać się

Połączenia

  • artysta, karawana, komiwojażer, tabor, teatr, trupa wędruje; Cyganie, koczownicy, Mongołowie, Romowie; kupcy; pielgrzymi; gęsi, ptaki, zwierzęta wędrują
  • wędrować stadami
  • wędrować od domu do domu, od miasta do miasta, od urzędu do urzędu, od wsi do wsi
  • wędrować przez całe życie
  • wędrować z miejsca na miejsce
  • wędrować za chlebem; za żerem
  • wędrować codziennie, długo, nieustannie
  • wędrujące plemiona

Cytaty

Każdej wiosny stada bizonów wędrowały na północ ku zielonym pastwiskom, a jesienią wracały na południe, w cieplejsze rejony kontynentu.

źródło: KWSJP: Parki Narodowe Stanów Zjednoczonych Ameryki (cz. 8), Tygodnik Podhalański, 1999, nr 24

Ptaki wędrują w formacjach. Najbardziej znaną jest tzw. klucz, czyli układ w kształcie litery V. Tak przemieszczają się np. dzikie gęsi i żurawie.

źródło: NKJP: Odlotowe szaleństwo, Dzień dobry, 2001, nr 28

Wesoły, barwny orszak przebierańców wędruje z muzyką od domu do domu.

źródło: KWSJP: Lucyna Sandecka: Klub kawalerów, Kobieta i Życie, 1972

Kandahar [...] słynął przez wieki ze swoich bazarów i karawanserajów, gdzie zatrzymywały się karawany kupców wędrujących Jedwabnym Szlakiem z Indii i Chin do Persji, Arabii i Europy.

źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Modlitwa o deszcz, 2007

Stepowi Mongołowie mają wędrowanie we krwi. We wrześniu rodziny pasterskie przenoszą się do jesiennych jurt w dolinach.

źródło: NKJP: Mongolia, Rzeczpospolita, 1997, nr 281

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wędruję
wędrujemy
2 os. wędrujesz
wędrujecie
3 os. wędruje
wędrują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wędrowałem
+(e)m wędrował
wędrowałam
+(e)m wędrowała
wędrowałom
+(e)m wędrowało
wędrowaliśmy
+(e)śmy wędrowali
wędrowałyśmy
+(e)śmy wędrowały
2 os. wędrowałeś
+(e)ś wędrował
wędrowałaś
+(e)ś wędrowała
wędrowałoś
+(e)ś wędrowało
wędrowaliście
+(e)ście wędrowali
wędrowałyście
+(e)ście wędrowały
3 os. wędrował
wędrowała
wędrowało
wędrowali
wędrowały

bezosobnik: wędrowano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę wędrował
będę wędrować
będę wędrowała
będę wędrować
będę wędrowało
będę wędrować
będziemy wędrowali
będziemy wędrować
będziemy wędrowały
będziemy wędrować
2 os. będziesz wędrował
będziesz wędrować
będziesz wędrowała
będziesz wędrować
będziesz wędrowało
będziesz wędrować
będziecie wędrowali
będziecie wędrować
będziecie wędrowały
będziecie wędrować
3 os. będzie wędrował
będzie wędrować
będzie wędrowała
będzie wędrować
będzie wędrowało
będzie wędrować
będą wędrowali
będą wędrować
będą wędrowały
będą wędrować

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wędrujmy
2 os. wędruj
wędrujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wędrowałbym
bym wędrował
wędrowałabym
bym wędrowała
wędrowałobym
bym wędrowało
wędrowalibyśmy
byśmy wędrowali
wędrowałybyśmy
byśmy wędrowały
2 os. wędrowałbyś
byś wędrował
wędrowałabyś
byś wędrowała
wędrowałobyś
byś wędrowało
wędrowalibyście
byście wędrowali
wędrowałybyście
byście wędrowały
3 os. wędrowałby
by wędrował
wędrowałaby
by wędrowała
wędrowałoby
by wędrowało
wędrowaliby
by wędrowali
wędrowałyby
by wędrowały

bezosobnik: wędrowano by

bezokolicznik: wędrować

imiesłów przysłówkowy współczesny: wędrując

gerundium: wędrowanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wędrowanie
wędrowania
D. wędrowania
wędrowań
C. wędrowaniu
wędrowaniom
B. wędrowanie
wędrowania
N. wędrowaniem
wędrowaniami
Ms. wędrowaniu
wędrowaniach
W. wędrowanie
wędrowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wędrujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wędrujący
wędrujący
wędrujący
wędrujące
wędrująca
D. wędrującego
wędrującego
wędrującego
wędrującego
wędrującej
C. wędrującemu
wędrującemu
wędrującemu
wędrującemu
wędrującej
B. wędrującego
wędrującego
wędrujący
wędrujące
wędrującą
N. wędrującym
wędrującym
wędrującym
wędrującym
wędrującą
Ms. wędrującym
wędrującym
wędrującym
wędrującym
wędrującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wędrujący
wędrujący
wędrujące
wędrujące
D. wędrujących
wędrujących
wędrujących
wędrujących
C. wędrującym
wędrującym
wędrującym
wędrującym
B. wędrujących
wędrujących
wędrujących
wędrujące
N. wędrującymi
wędrującymi
wędrującymi
wędrującymi
Ms. wędrujących
wędrujących
wędrujących
wędrujących

Składnia

Rzżywotny + wędrować +
GDZIE

3. po pokoju

Definicja

iść gdzieś lub przechadzać się

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  chodzić

Połączenia

  • wędrować korytarzami
  • wędrować do łóżka; do przedszkola
  • wędrować po domu, po korytarzu, po pokoju

Cytaty

Wstał z łóżka i zaczął swoim zwyczajem wędrować po izbie.

źródło: KWSJP: Wacław Gołembowicz: Wędrowiec, 1963

Zosia podnosi się z fotela i po leciutkim łuku wędruje do łazienki.

źródło: KWSJP: Piotr Siemion: Finimondo: komedia romantyczna, 2004

Zrobiła i zaniosła do pokoju chłopców kanapki, wróciła do kuchni, nie mając się gdzie podziać, wędrowała korytarzem wielokrotnie gasząc i zapalając światła.

źródło: KWSJP: Barbara Nawrocka-Dońska: Stolik z fotografią, 1975

Targnął kratami jakby w nadziei, że może tym razem ustąpią. Ale były jak przedtem nieustępliwe. Wędrował po piwnicy w poszukiwaniu czegoś, co by pomogło je wyłamać.

źródło: KWSJP: Jan Dobraczyński: Wyczerpać morze, 1972

Ludzie powracający z Paryża opowiadali o tych dziwnych, darzonych szczególnym zainteresowaniem otoczenia dwojgu ludziach, wędrujących po galeriach, muzeach, bibliotekach i salach wykładowych, zawsze razem, trzymających się za ręce, zapatrzonych w jakąś im tylko znaną wizję.

źródło: KWSJP: Zofia Solarzowa: Mój pamiętnik, 1985

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wędruję
wędrujemy
2 os. wędrujesz
wędrujecie
3 os. wędruje
wędrują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wędrowałem
+(e)m wędrował
wędrowałam
+(e)m wędrowała
wędrowałom
+(e)m wędrowało
wędrowaliśmy
+(e)śmy wędrowali
wędrowałyśmy
+(e)śmy wędrowały
2 os. wędrowałeś
+(e)ś wędrował
wędrowałaś
+(e)ś wędrowała
wędrowałoś
+(e)ś wędrowało
wędrowaliście
+(e)ście wędrowali
wędrowałyście
+(e)ście wędrowały
3 os. wędrował
wędrowała
wędrowało
wędrowali
wędrowały

bezosobnik: wędrowano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę wędrował
będę wędrować
będę wędrowała
będę wędrować
będę wędrowało
będę wędrować
będziemy wędrowali
będziemy wędrować
będziemy wędrowały
będziemy wędrować
2 os. będziesz wędrował
będziesz wędrować
będziesz wędrowała
będziesz wędrować
będziesz wędrowało
będziesz wędrować
będziecie wędrowali
będziecie wędrować
będziecie wędrowały
będziecie wędrować
3 os. będzie wędrował
będzie wędrować
będzie wędrowała
będzie wędrować
będzie wędrowało
będzie wędrować
będą wędrowali
będą wędrować
będą wędrowały
będą wędrować

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wędrujmy
2 os. wędruj
wędrujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wędrowałbym
bym wędrował
wędrowałabym
bym wędrowała
wędrowałobym
bym wędrowało
wędrowalibyśmy
byśmy wędrowali
wędrowałybyśmy
byśmy wędrowały
2 os. wędrowałbyś
byś wędrował
wędrowałabyś
byś wędrowała
wędrowałobyś
byś wędrowało
wędrowalibyście
byście wędrowali
wędrowałybyście
byście wędrowały
3 os. wędrowałby
by wędrował
wędrowałaby
by wędrowała
wędrowałoby
by wędrowało
wędrowaliby
by wędrowali
wędrowałyby
by wędrowały

bezosobnik: wędrowano by

bezokolicznik: wędrować

imiesłów przysłówkowy współczesny: wędrując

gerundium: wędrowanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wędrowanie
wędrowania
D. wędrowania
wędrowań
C. wędrowaniu
wędrowaniom
B. wędrowanie
wędrowania
N. wędrowaniem
wędrowaniami
Ms. wędrowaniu
wędrowaniach
W. wędrowanie
wędrowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wędrujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wędrujący
wędrujący
wędrujący
wędrujące
wędrująca
D. wędrującego
wędrującego
wędrującego
wędrującego
wędrującej
C. wędrującemu
wędrującemu
wędrującemu
wędrującemu
wędrującej
B. wędrującego
wędrującego
wędrujący
wędrujące
wędrującą
N. wędrującym
wędrującym
wędrującym
wędrującym
wędrującą
Ms. wędrującym
wędrującym
wędrującym
wędrującym
wędrującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wędrujący
wędrujący
wędrujące
wędrujące
D. wędrujących
wędrujących
wędrujących
wędrujących
C. wędrującym
wędrującym
wędrującym
wędrującym
B. wędrujących
wędrujących
wędrujących
wędrujące
N. wędrującymi
wędrującymi
wędrującymi
wędrującymi
Ms. wędrujących
wędrujących
wędrujących
wędrujących

Składnia

Rzżywotny + wędrować +
GDZIE

4. ból

Definicja

przemieszczać się lub sprawiać takie wrażenie

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  przemieszczać się

Połączenia

  • ból, ciepło, łza, krew, niż, wyż, zimno; spojrzenie, wzrok; księżyc, słońce; anegdota, kult, opowieść; dusza; wydma, wyspa; jajnik, nerka, wątroba wędruje; chmury; dłonie, palce, wargi; myśli wędrują
  • ból wędruje po ciele, słońce po niebie, łza po policzku, wskazówka po skali; ciarki wędrują po plecach
  • wędrujące piaski

Cytaty

Stał tak znieruchomiały, czując, jak mokra i chłodna wędruje po policzku łza.

źródło: KWSJP: Magda Leja: Umiejętność krzyku, 1958

Z przerażeniem zauważył, że nie jest w stanie podnieść leżącej na blacie ręki. Była jak sparaliżowana. Kiedy poruszył ciałem, spadła bezwładnie ze stołu [...]. Czuł, jak ból wędruje.

źródło: NKJP: Zygmunt Miłoszewski: Domofon, 2005

Gdy jem śniadanie, moje myśli wędrują do spraw związanych z pracą. Gdy jestem w pracy, myślę sobie, co mam do załatwienia, kiedy będę w drodze do domu.

źródło: Internet

Kładą się na trawie. Anna przygląda się samotnemu obłokowi wędrującemu po niebie.

źródło: KWSJP: Ewa Cechnicka: Znak Anny, 1997

Teren chroniony obejmuje dwa wielkie jeziora, Łebę i Gardno, oraz formy wydm nadbrzeżnych, skupienia wydm wędrujących oraz wzniesienia moreny czołowej.

źródło: KWSJP: Tadeusz Przypkowski: Współpracownik wszechświata w Jędrzejowie przed pół wiekiem, Wszechświat, 1958

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wędruję
wędrujemy
2 os. wędrujesz
wędrujecie
3 os. wędruje
wędrują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wędrowałem
+(e)m wędrował
wędrowałam
+(e)m wędrowała
wędrowałom
+(e)m wędrowało
wędrowaliśmy
+(e)śmy wędrowali
wędrowałyśmy
+(e)śmy wędrowały
2 os. wędrowałeś
+(e)ś wędrował
wędrowałaś
+(e)ś wędrowała
wędrowałoś
+(e)ś wędrowało
wędrowaliście
+(e)ście wędrowali
wędrowałyście
+(e)ście wędrowały
3 os. wędrował
wędrowała
wędrowało
wędrowali
wędrowały

bezosobnik: wędrowano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę wędrował
będę wędrować
będę wędrowała
będę wędrować
będę wędrowało
będę wędrować
będziemy wędrowali
będziemy wędrować
będziemy wędrowały
będziemy wędrować
2 os. będziesz wędrował
będziesz wędrować
będziesz wędrowała
będziesz wędrować
będziesz wędrowało
będziesz wędrować
będziecie wędrowali
będziecie wędrować
będziecie wędrowały
będziecie wędrować
3 os. będzie wędrował
będzie wędrować
będzie wędrowała
będzie wędrować
będzie wędrowało
będzie wędrować
będą wędrowali
będą wędrować
będą wędrowały
będą wędrować

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wędrujmy
2 os. wędruj
wędrujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wędrowałbym
bym wędrował
wędrowałabym
bym wędrowała
wędrowałobym
bym wędrowało
wędrowalibyśmy
byśmy wędrowali
wędrowałybyśmy
byśmy wędrowały
2 os. wędrowałbyś
byś wędrował
wędrowałabyś
byś wędrowała
wędrowałobyś
byś wędrowało
wędrowalibyście
byście wędrowali
wędrowałybyście
byście wędrowały
3 os. wędrowałby
by wędrował
wędrowałaby
by wędrowała
wędrowałoby
by wędrowało
wędrowaliby
by wędrowali
wędrowałyby
by wędrowały

bezosobnik: wędrowano by

bezokolicznik: wędrować

imiesłów przysłówkowy współczesny: wędrując

gerundium: wędrowanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wędrowanie
wędrowania
D. wędrowania
wędrowań
C. wędrowaniu
wędrowaniom
B. wędrowanie
wędrowania
N. wędrowaniem
wędrowaniami
Ms. wędrowaniu
wędrowaniach
W. wędrowanie
wędrowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wędrujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wędrujący
wędrujący
wędrujący
wędrujące
wędrująca
D. wędrującego
wędrującego
wędrującego
wędrującego
wędrującej
C. wędrującemu
wędrującemu
wędrującemu
wędrującemu
wędrującej
B. wędrującego
wędrującego
wędrujący
wędrujące
wędrującą
N. wędrującym
wędrującym
wędrującym
wędrującym
wędrującą
Ms. wędrującym
wędrującym
wędrującym
wędrującym
wędrującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wędrujący
wędrujący
wędrujące
wędrujące
D. wędrujących
wędrujących
wędrujących
wędrujących
C. wędrującym
wędrującym
wędrującym
wędrującym
B. wędrujących
wędrujących
wędrujących
wędrujące
N. wędrującymi
wędrującymi
wędrującymi
wędrującymi
Ms. wędrujących
wędrujących
wędrujących
wędrujących

odpowiednik aspektowy: zawędrować

Składnia

Rznieżywotny + wędrować +
GDZIE

5. do więzienia

Definicja

być gdzieś umieszczanym lub komuś przekazywanym

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni kierunek

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  trafiać

Połączenia

  • skazany, więzień wędruje gdzieś; dokumenty, pieniądze, produkty wędrują gdzieś
  • wędrować do więzienia; do kosza, do pieca
  • wędrować na eksport; na półkę; na konto
  • wędrować z rąk do rąk

Cytaty

W sklepie samoobsługowym możemy korzystać z własnego kosza zakupowego. Następnie wykładamy zakupy na ladę. Po transakcji z powrotem [...] wędrują do naszego koszyka.

źródło: Internet

Dotychczas to do Polski i dalej na Wschód wędrowały samochody kradzione na Zachodzie. Gang z Poznania odwrócił kierunki. Auta ginęły w Polsce i wędrowały do Francji.

źródło: KWSJP: Piotr Pytlakowski: Mafia po nowemu, Polityka, 2005

Niepokorni duchowni wędrowali do więzień lub byli szykanowani na przeróżne sposoby.

źródło: Internet

Róże kupują najczęściej osoby młode i zakochane. Chryzantemy, gerbery, irysy czy kalie wędrują głównie na cmentarz.

źródło: KWSJP: BZ: Kwiaty trzeba kochać, Tygodnik Podhalański, 1999

Czy nadawcy zdawali sobie sprawę, że te ich donosy wędrują do kosza?

źródło: KWSJP: Ewa Berberyusz: Jedno z dwojga, 1968

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wędruję
wędrujemy
2 os. wędrujesz
wędrujecie
3 os. wędruje
wędrują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wędrowałem
+(e)m wędrował
wędrowałam
+(e)m wędrowała
wędrowałom
+(e)m wędrowało
wędrowaliśmy
+(e)śmy wędrowali
wędrowałyśmy
+(e)śmy wędrowały
2 os. wędrowałeś
+(e)ś wędrował
wędrowałaś
+(e)ś wędrowała
wędrowałoś
+(e)ś wędrowało
wędrowaliście
+(e)ście wędrowali
wędrowałyście
+(e)ście wędrowały
3 os. wędrował
wędrowała
wędrowało
wędrowali
wędrowały

bezosobnik: wędrowano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę wędrował
będę wędrować
będę wędrowała
będę wędrować
będę wędrowało
będę wędrować
będziemy wędrowali
będziemy wędrować
będziemy wędrowały
będziemy wędrować
2 os. będziesz wędrował
będziesz wędrować
będziesz wędrowała
będziesz wędrować
będziesz wędrowało
będziesz wędrować
będziecie wędrowali
będziecie wędrować
będziecie wędrowały
będziecie wędrować
3 os. będzie wędrował
będzie wędrować
będzie wędrowała
będzie wędrować
będzie wędrowało
będzie wędrować
będą wędrowali
będą wędrować
będą wędrowały
będą wędrować

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wędrujmy
2 os. wędruj
wędrujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wędrowałbym
bym wędrował
wędrowałabym
bym wędrowała
wędrowałobym
bym wędrowało
wędrowalibyśmy
byśmy wędrowali
wędrowałybyśmy
byśmy wędrowały
2 os. wędrowałbyś
byś wędrował
wędrowałabyś
byś wędrowała
wędrowałobyś
byś wędrowało
wędrowalibyście
byście wędrowali
wędrowałybyście
byście wędrowały
3 os. wędrowałby
by wędrował
wędrowałaby
by wędrowała
wędrowałoby
by wędrowało
wędrowaliby
by wędrowali
wędrowałyby
by wędrowały

bezosobnik: wędrowano by

bezokolicznik: wędrować

imiesłów przysłówkowy współczesny: wędrując

gerundium: wędrowanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wędrowanie
wędrowania
D. wędrowania
wędrowań
C. wędrowaniu
wędrowaniom
B. wędrowanie
wędrowania
N. wędrowaniem
wędrowaniami
Ms. wędrowaniu
wędrowaniach
W. wędrowanie
wędrowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wędrujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wędrujący
wędrujący
wędrujący
wędrujące
wędrująca
D. wędrującego
wędrującego
wędrującego
wędrującego
wędrującej
C. wędrującemu
wędrującemu
wędrującemu
wędrującemu
wędrującej
B. wędrującego
wędrującego
wędrujący
wędrujące
wędrującą
N. wędrującym
wędrującym
wędrującym
wędrującym
wędrującą
Ms. wędrującym
wędrującym
wędrującym
wędrującym
wędrującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wędrujący
wędrujący
wędrujące
wędrujące
D. wędrujących
wędrujących
wędrujących
wędrujących
C. wędrującym
wędrującym
wędrującym
wędrującym
B. wędrujących
wędrujących
wędrujących
wędrujące
N. wędrującymi
wędrującymi
wędrującymi
wędrującymi
Ms. wędrujących
wędrujących
wędrujących
wędrujących

odpowiedniki aspektowe: zawędrować , powędrować

Składnia

bez ograniczeń + wędrować +
GDZIE

6. wyżej w hierarchii

Definicja

zajmować coraz wyższą pozycję w klasyfikacji lub karierze zawodowej

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca organizacja i hierarchia w pracy, stosunki służbowe

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Relacje znaczeniowe

synonimy:  awansować, piąć się

Połączenia

  • biznesmen; drużyna, zawodnik; przebój wędruje gdzieś
  • wędrować na pierwsze (drugie...) miejsce, na wysokie stanowisko
  • wędrować po szczeblach kariery
  • wędrować (wyżej) w hierarchii, w tabeli
  • wędrować w górę, wysoko

Cytaty

W 1957 roku Presley nagrywa jeden ze swoich największych przebojów All Shook Up, który 13 kwietnia 1957 roku wędruje na pierwsze miejsce listy magazynu Billboard.

źródło: Internet

Ekipa FMS-u, choć przegrywała przez niemal całe spotkanie, w końcówce przechyliła szalę wygranej na swoją korzyść i wędruje w górę tabeli.

źródło: Internet

Unitki po dwóch zwycięstwach w lidze zasłużenie wędrują na pierwsze miejsce w tabeli.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wędruję
wędrujemy
2 os. wędrujesz
wędrujecie
3 os. wędruje
wędrują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wędrowałem
+(e)m wędrował
wędrowałam
+(e)m wędrowała
wędrowałom
+(e)m wędrowało
wędrowaliśmy
+(e)śmy wędrowali
wędrowałyśmy
+(e)śmy wędrowały
2 os. wędrowałeś
+(e)ś wędrował
wędrowałaś
+(e)ś wędrowała
wędrowałoś
+(e)ś wędrowało
wędrowaliście
+(e)ście wędrowali
wędrowałyście
+(e)ście wędrowały
3 os. wędrował
wędrowała
wędrowało
wędrowali
wędrowały

bezosobnik: wędrowano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę wędrował
będę wędrować
będę wędrowała
będę wędrować
będę wędrowało
będę wędrować
będziemy wędrowali
będziemy wędrować
będziemy wędrowały
będziemy wędrować
2 os. będziesz wędrował
będziesz wędrować
będziesz wędrowała
będziesz wędrować
będziesz wędrowało
będziesz wędrować
będziecie wędrowali
będziecie wędrować
będziecie wędrowały
będziecie wędrować
3 os. będzie wędrował
będzie wędrować
będzie wędrowała
będzie wędrować
będzie wędrowało
będzie wędrować
będą wędrowali
będą wędrować
będą wędrowały
będą wędrować

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wędrujmy
2 os. wędruj
wędrujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wędrowałbym
bym wędrował
wędrowałabym
bym wędrowała
wędrowałobym
bym wędrowało
wędrowalibyśmy
byśmy wędrowali
wędrowałybyśmy
byśmy wędrowały
2 os. wędrowałbyś
byś wędrował
wędrowałabyś
byś wędrowała
wędrowałobyś
byś wędrowało
wędrowalibyście
byście wędrowali
wędrowałybyście
byście wędrowały
3 os. wędrowałby
by wędrował
wędrowałaby
by wędrowała
wędrowałoby
by wędrowało
wędrowaliby
by wędrowali
wędrowałyby
by wędrowały

bezosobnik: wędrowano by

bezokolicznik: wędrować

imiesłów przysłówkowy współczesny: wędrując

gerundium: wędrowanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wędrowanie
wędrowania
D. wędrowania
wędrowań
C. wędrowaniu
wędrowaniom
B. wędrowanie
wędrowania
N. wędrowaniem
wędrowaniami
Ms. wędrowaniu
wędrowaniach
W. wędrowanie
wędrowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wędrujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wędrujący
wędrujący
wędrujący
wędrujące
wędrująca
D. wędrującego
wędrującego
wędrującego
wędrującego
wędrującej
C. wędrującemu
wędrującemu
wędrującemu
wędrującemu
wędrującej
B. wędrującego
wędrującego
wędrujący
wędrujące
wędrującą
N. wędrującym
wędrującym
wędrującym
wędrującym
wędrującą
Ms. wędrującym
wędrującym
wędrującym
wędrującym
wędrującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wędrujący
wędrujący
wędrujące
wędrujące
D. wędrujących
wędrujących
wędrujących
wędrujących
C. wędrującym
wędrującym
wędrującym
wędrującym
B. wędrujących
wędrujących
wędrujących
wędrujące
N. wędrującymi
wędrującymi
wędrującymi
wędrującymi
Ms. wędrujących
wędrujących
wędrujących
wędrujących

odpowiednik aspektowy: zawędrować

Składnia

bez ograniczeń + wędrować +
GDZIE

7. po Internecie

Definicja

przeglądać w poszukiwaniu informacji lub dla rozrywki

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Komunikacja na odległość Internet

Połączenia

  • wędrować po internecie, po sieci, po stronach; po słowniku

Cytaty

Kto wędrował po Słowniku Etymologicznym Brücknera, spotykał na każdej stronicy wyrazy należące do wspólnego dziedzictwa słowiańskiego.

źródło: KWSJP: Jan Parandowski: Alchemia słowa, 1951

Nauczyła się więc obsługiwać pocztę, potem, idąc za radą córki, zaczęła wędrować po stronach internetowych i korzystać z narzędzi do komunikacji.

źródło: Internet

Dwa lata temu Marc Andreessen, student z Illinois, opracował „przeglądarkę” stron WWW, dzięki której wędrowanie po Internecie stało się prostsze od obsługi mikrofalówki. Liczba użytkowników sieci zaczęła lawinowo rosnąć.

źródło: NKJP: Paweł Wujec: Taka miła zabawka, Gazeta Wyborcza, 1995-09-16

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wędruję
wędrujemy
2 os. wędrujesz
wędrujecie
3 os. wędruje
wędrują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wędrowałem
+(e)m wędrował
wędrowałam
+(e)m wędrowała
wędrowałom
+(e)m wędrowało
wędrowaliśmy
+(e)śmy wędrowali
wędrowałyśmy
+(e)śmy wędrowały
2 os. wędrowałeś
+(e)ś wędrował
wędrowałaś
+(e)ś wędrowała
wędrowałoś
+(e)ś wędrowało
wędrowaliście
+(e)ście wędrowali
wędrowałyście
+(e)ście wędrowały
3 os. wędrował
wędrowała
wędrowało
wędrowali
wędrowały

bezosobnik: wędrowano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę wędrował
będę wędrować
będę wędrowała
będę wędrować
będę wędrowało
będę wędrować
będziemy wędrowali
będziemy wędrować
będziemy wędrowały
będziemy wędrować
2 os. będziesz wędrował
będziesz wędrować
będziesz wędrowała
będziesz wędrować
będziesz wędrowało
będziesz wędrować
będziecie wędrowali
będziecie wędrować
będziecie wędrowały
będziecie wędrować
3 os. będzie wędrował
będzie wędrować
będzie wędrowała
będzie wędrować
będzie wędrowało
będzie wędrować
będą wędrowali
będą wędrować
będą wędrowały
będą wędrować

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wędrujmy
2 os. wędruj
wędrujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wędrowałbym
bym wędrował
wędrowałabym
bym wędrowała
wędrowałobym
bym wędrowało
wędrowalibyśmy
byśmy wędrowali
wędrowałybyśmy
byśmy wędrowały
2 os. wędrowałbyś
byś wędrował
wędrowałabyś
byś wędrowała
wędrowałobyś
byś wędrowało
wędrowalibyście
byście wędrowali
wędrowałybyście
byście wędrowały
3 os. wędrowałby
by wędrował
wędrowałaby
by wędrowała
wędrowałoby
by wędrowało
wędrowaliby
by wędrowali
wędrowałyby
by wędrowały

bezosobnik: wędrowano by

bezokolicznik: wędrować

imiesłów przysłówkowy współczesny: wędrując

gerundium: wędrowanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wędrowanie
wędrowania
D. wędrowania
wędrowań
C. wędrowaniu
wędrowaniom
B. wędrowanie
wędrowania
N. wędrowaniem
wędrowaniami
Ms. wędrowaniu
wędrowaniach
W. wędrowanie
wędrowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wędrujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wędrujący
wędrujący
wędrujący
wędrujące
wędrująca
D. wędrującego
wędrującego
wędrującego
wędrującego
wędrującej
C. wędrującemu
wędrującemu
wędrującemu
wędrującemu
wędrującej
B. wędrującego
wędrującego
wędrujący
wędrujące
wędrującą
N. wędrującym
wędrującym
wędrującym
wędrującym
wędrującą
Ms. wędrującym
wędrującym
wędrującym
wędrującym
wędrującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wędrujący
wędrujący
wędrujące
wędrujące
D. wędrujących
wędrujących
wędrujących
wędrujących
C. wędrującym
wędrującym
wędrującym
wędrującym
B. wędrujących
wędrujących
wędrujących
wędrujące
N. wędrującymi
wędrującymi
wędrującymi
wędrującymi
Ms. wędrujących
wędrujących
wędrujących
wędrujących

Składnia

bez ograniczeń + wędrować +
po CZYM

8. oczami

Definicja

kierować wzrok na coś lub śledzić coś wzrokiem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego zmysły

Połączenia

  • wędrować oczami, spojrzeniem, wzrokiem
  • wędrować oczami po przedmiotach, po całej sali
  • wędrować oczami w czyimś kierunku

Cytaty

Znalazłszy się w swoim pokoju, Anna rozgląda się dookoła. Wędruje wzrokiem po przedmiotach. Aparat fotograficzny, którym zrobiła setki zdjęć. Kolorowy ręcznik, na którym leżała na plażach różnych krajów.

źródło: NKJP: Ewa Cechnicka: Znak Anny, 1997

- Do hymnu – zakomunikował chłopak. Miał przyjemny, głęboki głos i wędrował spojrzeniem po całej sali.

źródło: Internet

Widzę czubki jej butów i wędruję spojrzeniem wyżej, aż dostrzegam oczy.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wędruję
wędrujemy
2 os. wędrujesz
wędrujecie
3 os. wędruje
wędrują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wędrowałem
+(e)m wędrował
wędrowałam
+(e)m wędrowała
wędrowałom
+(e)m wędrowało
wędrowaliśmy
+(e)śmy wędrowali
wędrowałyśmy
+(e)śmy wędrowały
2 os. wędrowałeś
+(e)ś wędrował
wędrowałaś
+(e)ś wędrowała
wędrowałoś
+(e)ś wędrowało
wędrowaliście
+(e)ście wędrowali
wędrowałyście
+(e)ście wędrowały
3 os. wędrował
wędrowała
wędrowało
wędrowali
wędrowały

bezosobnik: wędrowano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę wędrował
będę wędrować
będę wędrowała
będę wędrować
będę wędrowało
będę wędrować
będziemy wędrowali
będziemy wędrować
będziemy wędrowały
będziemy wędrować
2 os. będziesz wędrował
będziesz wędrować
będziesz wędrowała
będziesz wędrować
będziesz wędrowało
będziesz wędrować
będziecie wędrowali
będziecie wędrować
będziecie wędrowały
będziecie wędrować
3 os. będzie wędrował
będzie wędrować
będzie wędrowała
będzie wędrować
będzie wędrowało
będzie wędrować
będą wędrowali
będą wędrować
będą wędrowały
będą wędrować

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wędrujmy
2 os. wędruj
wędrujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wędrowałbym
bym wędrował
wędrowałabym
bym wędrowała
wędrowałobym
bym wędrowało
wędrowalibyśmy
byśmy wędrowali
wędrowałybyśmy
byśmy wędrowały
2 os. wędrowałbyś
byś wędrował
wędrowałabyś
byś wędrowała
wędrowałobyś
byś wędrowało
wędrowalibyście
byście wędrowali
wędrowałybyście
byście wędrowały
3 os. wędrowałby
by wędrował
wędrowałaby
by wędrowała
wędrowałoby
by wędrowało
wędrowaliby
by wędrowali
wędrowałyby
by wędrowały

bezosobnik: wędrowano by

bezokolicznik: wędrować

imiesłów przysłówkowy współczesny: wędrując

gerundium: wędrowanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wędrowanie
wędrowania
D. wędrowania
wędrowań
C. wędrowaniu
wędrowaniom
B. wędrowanie
wędrowania
N. wędrowaniem
wędrowaniami
Ms. wędrowaniu
wędrowaniach
W. wędrowanie
wędrowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wędrujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wędrujący
wędrujący
wędrujący
wędrujące
wędrująca
D. wędrującego
wędrującego
wędrującego
wędrującego
wędrującej
C. wędrującemu
wędrującemu
wędrującemu
wędrującemu
wędrującej
B. wędrującego
wędrującego
wędrujący
wędrujące
wędrującą
N. wędrującym
wędrującym
wędrującym
wędrującym
wędrującą
Ms. wędrującym
wędrującym
wędrującym
wędrującym
wędrującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wędrujący
wędrujący
wędrujące
wędrujące
D. wędrujących
wędrujących
wędrujących
wędrujących
C. wędrującym
wędrującym
wędrującym
wędrującym
B. wędrujących
wędrujących
wędrujących
wędrujące
N. wędrującymi
wędrującymi
wędrującymi
wędrującymi
Ms. wędrujących
wędrujących
wędrujących
wędrujących

odpowiednik aspektowy: powędrować

Składnia

Rzosobowy + wędrować +
CZYM + (GDZIE)
Data ostatniej modyfikacji: 03.09.2024
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj