UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

idiosynkrazja

Chronologizacja

1856, Przyroda i Przemysł, nr 14, polona.pl

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	idiosynkrazja	idiosynkrazje
D.	idiosynkrazji	idiosynkrazji	neut
D.	idiosynkrazji	idiosynkrazyj	char
C.	idiosynkrazji	idiosynkrazjom
B.	idiosynkrazję	idiosynkrazje
N.	idiosynkrazją	idiosynkrazjami
Ms.	idiosynkrazji	idiosynkrazjach
W.	idiosynkrazjo	idiosynkrazje

1.a cecha osoby

Definicja

książk.

cecha danej osoby lub grupy, która ją wyróżnia spośród innych ludzi

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności

Cytaty

Flota musi być idealnie sprawnym systemem, który w każdej sytuacji zadziała bez zarzutu, dlatego jej wewnętrzna polityka polega na działaniach zmierzających do maksymalnego odhumanizowania marynarza. W takim kontekście każda idiosynkrazja, każda manifestacja niezależności, każdy indywidualistyczny gest staje się elementem wywrotowym.

źródło: Paweł Jędrzejko: Płynność i egzystencja, 2008 (books.google.pl)

Mam kilka idiosynkrazji (nie spodobałoby się bohaterowi tego felietonu to słowo). Jedna z nich to poszukiwanie w bibliotecznych księgozbiorach nieco już zapomnianych autorów.

źródło: Andrzej Ballo: Czy warto być błyskotliwym?, 2016-08-29 (szuflada.net)

1.b cecha zjawiska

Definicja

książk.

cecha czegoś, która to wyróżnia spośród obiektów tego samego rodzaju

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Cytaty

Kahn wyraźnie chciał osiągnąć odcisk, który stanowiłby realizację jego idei, że beton powinien „wyciekać na złączach” i „być rozluźniony w trakcie formowania”. Raz jeszcze wyzwaniem dla architekta okazały się jednak realia placu budowy oraz idiosynkrazje materiału.

źródło: Réjean Legault: Louis Kahn i życie materiałów (II), Autoportret, 2015 (autoportret.pl)

W organach elektrycznych dźwięk nuty jest trochę „zanieczyszczony” [...]. Dawniej był to problem, ale obecnie ta idiosynkrazja jest traktowana jako ważny element charakterystyczny dla brzmienia instrumentu tradycyjnego.

źródło: Internet: roland.com

Składnia

idiosynkrazja

(CZEGO)

2. niechęć

Definicja

książk.

negatywne uczucie wobec kogoś lub czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Cytaty

	Panie szanowny, to pan jest osobą która demonstruje swoje kompleksy, a także idiosynkrazje do polityków. źródło: Internet: salon24.pl/u/nanofiber
	Nie lubię Walentynek. [...] Mam idiosynkrazję na paskudne różowe serduszka. źródło: Internet: f.kafeteria.pl
	Istniała w Polsce idiosynkrazja wobec namolnych sloganów urzędowej „walki o pokój”. źródło: NKJP: Wojciech Giełzyński: Inne światy, inne drogi, 2006
	Kolejni redaktorzy - Lorulot, Libertad, Armand - nasycali je swoimi prywatnymi sympatiami i idiosynkrazjami. źródło: NKJP: Daniel Grinberg: Ruch anarchistyczny w Europie Zachodniej, 1994

Składnia

idiosynkrazja

(do KOGO/CZEGO | na KOGO/CO | wobec KOGO/CZEGO)

3. nadwrażliwość

Definicja

med.

wrodzona nadwrażliwość organizmu na określone substancje chemiczne zawarte w pokarmie lub lekach

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

Połączenia

idiosynkrazja aspirynowa

Cytaty

U niektórych osób występuje idiosynkrazja na chininę.

źródło: Internet: vento.net.pl

Do kategorii B zaliczane są reakcje trudne do przewidzenia, niezależne od dawki i mechanizmu działania, których często nie sposób uniknąć. Zmniejszenie dawki nie pozwala na uniknięcie tego rodzaju reakcji niepożądanych. Są związane z idiosynkrazją lub nadwrażliwością immunologiczną występującą po przyjęciu leku.

źródło: Marlena Broncel: Zasady skutecznej i bezpiecznej terapii kwasem acetylosalicylowym, Geriatria, 2019 (akademiamedycyny.pl)

W tym kontekście pojawiają się także głosy, że możliwą przyczyną uszkodzeń wątroby mogą być inne mechanizmy, takie jak reakcje alergiczne na składniki zawarte w zielonej herbacie czy idiosynkrazje metaboliczne.

źródło: Internet: gis.gov.pl

Składnia

idiosynkrazja

(na CO)

4. wyjątek

Definicja

jęz.

element systemu językowego, którego opisu nie da się uogólnić do żadnej reguły

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język

Cytaty

Konstrukcja ta reprezentuje, zdaje się, szczyt składniowego dziwactwa, nawet jeśli zważyć, że liczebniki w polszczyźnie to istne królestwo idiosynkrazji.

źródło: Marek Świdziński: O frazie nominalnej liczebnikowej w pozycji podmiotu po raz kolejny, Lingvaria, 2015 (polon.uw.edu.pl)

Gramatyka uniwersalna, zgodnie ze swą nazwą, zajmowała się raczej ogólnymi własnościami struktury języka niż idiosynkrazjami.

źródło: Barbara Stanosz: Język w świetle nauki, 1980 (books.google.pl)

Data ostatniej modyfikacji: 23.04.2020