UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

rozmachać się

Chronologizacja

1648, Kart XVII-XVIII

Pochodzenie

Zob. machać

1. nabrać szybkości

Definicja

nabrać siły i szybkości w celu przygotowania się do wykonania energicznego ruchu, np. rzucenia czymś, uderzenia kogoś lub przemieszczenia się

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Cytaty

Rozmachał się i rzucił kawał zbutwiałego korzenia, aż plusnęło w zaroślach.

źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1966

Stary rozmachał się, jak umiał, i skoczył, ale dotknął ziemi trochę za wcześnie i zamiast spaść stopą na suchy brzeg tej urwanej ścieżki, trzasnął nogą w głębokie błoto i cały się obryzgał [...].

źródło: Miesięcznik Literacki, 1972 (books.google.pl)

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. rozmacham się
rozmachamy się
2 os. rozmachasz się
rozmachacie się
3 os. rozmacha się
rozmachają się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. rozmachałem się
+(e)m się rozmachał
rozmachałam się
+(e)m się rozmachała
rozmachałom się
+(e)m się rozmachało
rozmachaliśmy się
+(e)śmy się rozmachali
rozmachałyśmy się
+(e)śmy się rozmachały
2 os. rozmachałeś się
+(e)ś się rozmachał
rozmachałaś się
+(e)ś się rozmachała
rozmachałoś się
+(e)ś się rozmachało
rozmachaliście się
+(e)ście się rozmachali
rozmachałyście się
+(e)ście się rozmachały
3 os. rozmachał się
rozmachała się
rozmachało się
rozmachali się
rozmachały się

bezosobnik: rozmachano się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. rozmachajmy się
2 os. rozmachaj się
rozmachajcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. rozmachałbym się
bym się rozmachał
rozmachałabym się
bym się rozmachała
rozmachałobym się
bym się rozmachało
rozmachalibyśmy się
byśmy się rozmachali
rozmachałybyśmy się
byśmy się rozmachały
2 os. rozmachałbyś się
byś się rozmachał
rozmachałabyś się
byś się rozmachała
rozmachałobyś się
byś się rozmachało
rozmachalibyście się
byście się rozmachali
rozmachałybyście się
byście się rozmachały
3 os. rozmachałby się
by się rozmachał
rozmachałaby się
by się rozmachała
rozmachałoby się
by się rozmachało
rozmachaliby się
by się rozmachali
rozmachałyby się
by się rozmachały

bezosobnik: rozmachano by się

bezokolicznik: rozmachać się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: rozmachawszy się

gerundium: rozmachanie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. rozmachanie się
rozmachania się
D. rozmachania się
rozmachań się
C. rozmachaniu się
rozmachaniom się
B. rozmachanie się
rozmachania się
N. rozmachaniem się
rozmachaniami się
Ms. rozmachaniu się
rozmachaniach się
W. rozmachanie się
rozmachania się

odpowiednik aspektowy: rozmachiwać się

2. zacząć machać

Definicja

zacząć intensywnie machać rękami

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Cytaty

Kiedyś jadąc w trójkę, mijaliśmy harleyowców. Rozdzwoniły się nasze dzwonki, na co oni rozmachali się łapkami.

źródło: Internet: forum.gazeta.pl

Ksiądz nie mógł się [...] opanować, rozmachał się rękami i krzyczał Winiarczykowi nad głową: – Już wiem, to ty mówisz, że człowiek pochodzi od małpy? Że człowiek jest zwierzęciem? Winiarczyk [...] też zaczynał tracić spokój [...].

źródło: Michał Rusinek: Młody wiatr. Opowiadania, 1950 (books.google.pl)

Jak nas zobaczyli w świetle tramwaju, rozmachali się jak wiatraki i pokazywali, co nam zrobią. Guzik zrobili, bo więcej żeśmy się nie spotkali.

źródło: Internet: oficynatzs.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. rozmacham się
rozmachamy się
2 os. rozmachasz się
rozmachacie się
3 os. rozmacha się
rozmachają się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. rozmachałem się
+(e)m się rozmachał
rozmachałam się
+(e)m się rozmachała
rozmachałom się
+(e)m się rozmachało
rozmachaliśmy się
+(e)śmy się rozmachali
rozmachałyśmy się
+(e)śmy się rozmachały
2 os. rozmachałeś się
+(e)ś się rozmachał
rozmachałaś się
+(e)ś się rozmachała
rozmachałoś się
+(e)ś się rozmachało
rozmachaliście się
+(e)ście się rozmachali
rozmachałyście się
+(e)ście się rozmachały
3 os. rozmachał się
rozmachała się
rozmachało się
rozmachali się
rozmachały się

bezosobnik: rozmachano się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. rozmachajmy się
2 os. rozmachaj się
rozmachajcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. rozmachałbym się
bym się rozmachał
rozmachałabym się
bym się rozmachała
rozmachałobym się
bym się rozmachało
rozmachalibyśmy się
byśmy się rozmachali
rozmachałybyśmy się
byśmy się rozmachały
2 os. rozmachałbyś się
byś się rozmachał
rozmachałabyś się
byś się rozmachała
rozmachałobyś się
byś się rozmachało
rozmachalibyście się
byście się rozmachali
rozmachałybyście się
byście się rozmachały
3 os. rozmachałby się
by się rozmachał
rozmachałaby się
by się rozmachała
rozmachałoby się
by się rozmachało
rozmachaliby się
by się rozmachali
rozmachałyby się
by się rozmachały

bezosobnik: rozmachano by się

bezokolicznik: rozmachać się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: rozmachawszy się

gerundium: rozmachanie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. rozmachanie się
rozmachania się
D. rozmachania się
rozmachań się
C. rozmachaniu się
rozmachaniom się
B. rozmachanie się
rozmachania się
N. rozmachaniem się
rozmachaniami się
Ms. rozmachaniu się
rozmachaniach się
W. rozmachanie się
rozmachania się

Składnia

bez ograniczeń + rozmachać się +
(CZYM)

3. zrobić z rozmachem

Definicja

pot. 
wykonać jakąś czynność z energią, śmiałością lub w znacznej skali działania

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Cytaty

[...] przy kopaniu ziemi ktoś się rozmachał i wjechał na sąsiednie pole [...].

źródło: Internet: echodnia.eu

Zajechali raz robotnicy w sobotę, i tak się rozmachali, że nie tylko sklepy nam odremontowali, ale i całe domy odnowili.

źródło: Sklepy, które wychowują, Życie Warszawy, 1950-09-28 (mbc.cyfrowemazowsze.pl)

O dziele wspomina historyk [...]: „Fantazja «Zaczarowany ogród» stanowi w swoim rodzaju unikat, żaden zbiór nie posiada trzymetrowych prawie rozmiarów dzieła artysty [...]. Gdyby się nie miało przed oczami tej fantazji [...], trudno byłoby uwierzyć, że Stanisławski mógł się tak... rozmachać”.

źródło: Internet: pb.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. rozmacham się
rozmachamy się
2 os. rozmachasz się
rozmachacie się
3 os. rozmacha się
rozmachają się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. rozmachałem się
+(e)m się rozmachał
rozmachałam się
+(e)m się rozmachała
rozmachałom się
+(e)m się rozmachało
rozmachaliśmy się
+(e)śmy się rozmachali
rozmachałyśmy się
+(e)śmy się rozmachały
2 os. rozmachałeś się
+(e)ś się rozmachał
rozmachałaś się
+(e)ś się rozmachała
rozmachałoś się
+(e)ś się rozmachało
rozmachaliście się
+(e)ście się rozmachali
rozmachałyście się
+(e)ście się rozmachały
3 os. rozmachał się
rozmachała się
rozmachało się
rozmachali się
rozmachały się

bezosobnik: rozmachano się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. rozmachajmy się
2 os. rozmachaj się
rozmachajcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. rozmachałbym się
bym się rozmachał
rozmachałabym się
bym się rozmachała
rozmachałobym się
bym się rozmachało
rozmachalibyśmy się
byśmy się rozmachali
rozmachałybyśmy się
byśmy się rozmachały
2 os. rozmachałbyś się
byś się rozmachał
rozmachałabyś się
byś się rozmachała
rozmachałobyś się
byś się rozmachało
rozmachalibyście się
byście się rozmachali
rozmachałybyście się
byście się rozmachały
3 os. rozmachałby się
by się rozmachał
rozmachałaby się
by się rozmachała
rozmachałoby się
by się rozmachało
rozmachaliby się
by się rozmachali
rozmachałyby się
by się rozmachały

bezosobnik: rozmachano by się

bezokolicznik: rozmachać się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: rozmachawszy się

gerundium: rozmachanie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. rozmachanie się
rozmachania się
D. rozmachania się
rozmachań się
C. rozmachaniu się
rozmachaniom się
B. rozmachanie się
rozmachania się
N. rozmachaniem się
rozmachaniami się
Ms. rozmachaniu się
rozmachaniach się
W. rozmachanie się
rozmachania się
Data ostatniej modyfikacji: 31.07.2020
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj