UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zmachać

Chronologizacja

1772, Stanisław Moszczeński, Zupełny niemiecki y polski mownik, books.google.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zmacham
zmachamy
2 os. zmachasz
zmachacie
3 os. zmacha
zmachają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zmachałem
+(e)m zmachał
zmachałam
+(e)m zmachała
zmachałom
+(e)m zmachało
zmachaliśmy
+(e)śmy zmachali
zmachałyśmy
+(e)śmy zmachały
2 os. zmachałeś
+(e)ś zmachał
zmachałaś
+(e)ś zmachała
zmachałoś
+(e)ś zmachało
zmachaliście
+(e)ście zmachali
zmachałyście
+(e)ście zmachały
3 os. zmachał
zmachała
zmachało
zmachali
zmachały

bezosobnik: zmachano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zmachajmy
2 os. zmachaj
zmachajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zmachałbym
bym zmachał
zmachałabym
bym zmachała
zmachałobym
bym zmachało
zmachalibyśmy
byśmy zmachali
zmachałybyśmy
byśmy zmachały
2 os. zmachałbyś
byś zmachał
zmachałabyś
byś zmachała
zmachałobyś
byś zmachało
zmachalibyście
byście zmachali
zmachałybyście
byście zmachały
3 os. zmachałby
by zmachał
zmachałaby
by zmachała
zmachałoby
by zmachało
zmachaliby
by zmachali
zmachałyby
by zmachały

bezosobnik: zmachano by

bezokolicznik: zmachać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zmachawszy

gerundium: zmachanie

rodzaj gramatyczny: dk

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zmachanie
zmachania
D. zmachania
zmachań
C. zmachaniu
zmachaniom
B. zmachanie
zmachania
N. zmachaniem
zmachaniami
Ms. zmachaniu
zmachaniach
W. zmachanie
zmachania

imiesłów przymiotnikowy bierny: zmachany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. zmachany
zmachany
zmachany
zmachane
zmachana
D. zmachanego
zmachanego
zmachanego
zmachanego
zmachanej
C. zmachanemu
zmachanemu
zmachanemu
zmachanemu
zmachanej
B. zmachanego
zmachanego
zmachany
zmachane
zmachaną
N. zmachanym
zmachanym
zmachanym
zmachanym
zmachaną
Ms. zmachanym
zmachanym
zmachanym
zmachanym
zmachanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. zmachani
zmachani
zmachane
zmachane
D. zmachanych
zmachanych
zmachanych
zmachanych
C. zmachanym
zmachanym
zmachanym
zmachanym
B. zmachanych
zmachanych
zmachanych
zmachane
N. zmachanymi
zmachanymi
zmachanymi
zmachanymi
Ms. zmachanych
zmachanych
zmachanych
zmachanych

Pochodzenie

Zob. machać

1. zmęczyć

Definicja

pot. 
doprowadzić kogoś do odczucia utraty sił wskutek wysiłku fizycznego, psychicznego lub umysłowego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka sprawność i wydolność organizmu

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zmęczyć

Cytaty

Zmachał mnie [...] koncert niesamowicie, [...] prawie usnąłem pod sceną [...].

źródło: Internet: pozytywny-kruk.blogspot.com

[...] trening nie zmachał mnie strasznie, może dzięki [...] temu, że robiłem dość długie przerwy, bo po 3 minuty między niektórymi ćwiczeniami [...].

źródło: Internet: forum-kulturystyka.pl

Składnia

bez ograniczeń + zmachać +
KOGO

2. zrobić

Definicja

pot. 
spowodować powstanie czegoś szybko lub bez wysiłku

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  zrobić

Cytaty

- A Torbielewskiego program oglądałaś wczoraj, Irenia? Bo ja to zawsze, chociaż on trochę późno [...] - Wczoraj nie, a o czym był? Ty słyszałaś, że Torbielewski podobno zmachał dziecko naszej Krystynce z Zaścianka? Tej, co ją ta ruda gra, Pysiówka? - Nie może być!

źródło: NKJP: Piotr Siemion: Finimondo. Komedia romantyczna, 2004

Obok przysiada dziadek z wnukami [...]. -Bliźniaki? -Tak. Bolek i Lolek - dziadek z dumą, jakby to on zmachał.

źródło: NKJP: Tadeusz Zimecki: Ja, Franek..., 2001

[...] nie ma ludzi złych, są tylko tacy, którzy udają gniew, okrucieństwo, pogardę dla słabych, żeby ich skrywana dobroć nie została wyzyskana, żeby ich głodni do cna nie objedli, nie musieli się żenić z każdą panną, której ktoś sprawniejszy zmachał dziecko [...].

źródło: Nowe Książki, 1969 (books.google.pl)

Jak amerykańce zrobili mikrokomputer, to oni zrobili taki sam (o podobnej mocy obliczeniowej), tylko ze sto razy większy.
Jak japońce zmachali zegarek elektroniczny na rękę, to oni taki sam, ale trzy razy grubszy.

źródło: NKJP: Internet

Jutro muszę zmachać jeszcze trzy stroniczki tego [...] badziewia [...].

źródło: NKJP: Internet

Składnia

bez ograniczeń + zmachać +
CO
Data ostatniej modyfikacji: 20.12.2020
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj