UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

namachać się

Chronologizacja

1838, Michał Czajkowski, Wernyhora, wieszcz ukraiński, polona.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	namacham się	namachamy się
2 os.	namachasz się	namachacie się
3 os.	namacha się	namachają się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	namachałem się +(e)m się namachał	namachałam się +(e)m się namachała	namachałom się +(e)m się namachało	namachaliśmy się +(e)śmy się namachali	namachałyśmy się +(e)śmy się namachały
2 os.	namachałeś się +(e)ś się namachał	namachałaś się +(e)ś się namachała	namachałoś się +(e)ś się namachało	namachaliście się +(e)ście się namachali	namachałyście się +(e)ście się namachały
3 os.	namachał się	namachała się	namachało się	namachali się	namachały się

bezosobnik: namachano się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		namachajmy się
2 os.	namachaj się	namachajcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	namachałbym się bym się namachał	namachałabym się bym się namachała	namachałobym się bym się namachało	namachalibyśmy się byśmy się namachali	namachałybyśmy się byśmy się namachały
2 os.	namachałbyś się byś się namachał	namachałabyś się byś się namachała	namachałobyś się byś się namachało	namachalibyście się byście się namachali	namachałybyście się byście się namachały
3 os.	namachałby się by się namachał	namachałaby się by się namachała	namachałoby się by się namachało	namachaliby się by się namachali	namachałyby się by się namachały

bezosobnik: namachano by się

bezokolicznik: namachać się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: namachawszy się

gerundium: namachanie się

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	namachanie się	namachania się
D.	namachania się	namachań się
C.	namachaniu się	namachaniom się
B.	namachanie się	namachania się
N.	namachaniem się	namachaniami się
Ms.	namachaniu się	namachaniach się
W.	namachanie się	namachania się

Pochodzenie

Zob. machać

1. łopatą

Definicja

zmęczyć się machaniem - wielokrotnym wykonywaniem szybkich ruchów

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Połączenia

namachać się rękami
trzeba się namachać

Cytaty

– Gdyby tak wyciągnąć od Pasternaka stary rower, zrobiłbym sobie wózek [...] – Eee tam. Po co ci taki wózek? Tylko się namachasz rękami. Zresztą, po czym tu jeździć? Na takie błoto trzeba porządnych opon i silnika.

źródło: NKJP: Małgorzata Saramonowicz: Sanatorium, 2005

Przyszli archeologowie muszą się porządnie namachać łopatami. Tak studenci, jak studentki.

źródło: NKJP: S.Żagiel: Wyprawa w przeszłość Kuczborka, Tygodnik Ciechanowski, 2006-08-11

[...] jak nigdy w życiu namachaliśmy się kosą, nawiązali snopków, nastawiali stert zboża.

źródło: Twórczość, 1973 (books.google.pl)

Składnia

namachać się

CZYM

2. w polu

Definicja

pot.

zmęczyć się ciężką lub długą pracą

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca organizacja i hierarchia w pracy, stosunki służbowe

Relacje znaczeniowe

synonimy:

napracować się, narobić się

Cytaty

	Miałem sadzić kartofle, ale przyszedł Antek Kwiecień pożyczyć łopaty i tak gadu, gadu, co siejesz, co sadzisz i że szkoda [...] ziemi, za drogą, na kartofle. Kartofle byle gdzie posadzisz. A [...] ziemia wymarzona na pszenicę. Równiuteńka, nie namachasz się i rok będzie dobry na pszenicę. źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Kamień na kamieniu, 2008
	[...] można zwiększyć dochód Skarbu Państwa, upraszczając system, co zmniejszy koszt poboru. [...] Podatnik mniej się namacha przy sprawozdawczości [...], a Skarb Państwa zgarnie więcej pieniędzy [...]. źródło: NKJP: Internet
	Jak chcesz złowić coś konkretnego, to cierpliwość, cierpliwość... Lepiej upolować 1 konkretną, niż namachać się nad drobnicą [...]. źródło: Internet: bankier.pl
	[...] namacham się, aby odśnieżyć, a za pół godziny jedzie [...] pług i mi to zasypuje (mój wjazd). źródło: Internet: expresskaszubski.pl

Składnia

+	namachać się	+	(JAK)
+	namachać się	+	(przy CZYM) \| (nad CZYM)
+	namachać się	+	(aby/by/żeby ZDANIE)

Data ostatniej modyfikacji: 04.08.2020