UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

defilować

Chronologizacja

1795, Gazeta Warszawska, polona.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. defiluję
defilujemy
2 os. defilujesz
defilujecie
3 os. defiluje
defilują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. defilowałem
+(e)m defilował
defilowałam
+(e)m defilowała
defilowałom
+(e)m defilowało
defilowaliśmy
+(e)śmy defilowali
defilowałyśmy
+(e)śmy defilowały
2 os. defilowałeś
+(e)ś defilował
defilowałaś
+(e)ś defilowała
defilowałoś
+(e)ś defilowało
defilowaliście
+(e)ście defilowali
defilowałyście
+(e)ście defilowały
3 os. defilował
defilowała
defilowało
defilowali
defilowały

bezosobnik: defilowano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę defilował
będę defilować
będę defilowała
będę defilować
będę defilowało
będę defilować
będziemy defilowali
będziemy defilować
będziemy defilowały
będziemy defilować
2 os. będziesz defilował
będziesz defilować
będziesz defilowała
będziesz defilować
będziesz defilowało
będziesz defilować
będziecie defilowali
będziecie defilować
będziecie defilowały
będziecie defilować
3 os. będzie defilował
będzie defilować
będzie defilowała
będzie defilować
będzie defilowało
będzie defilować
będą defilowali
będą defilować
będą defilowały
będą defilować

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. defilujmy
2 os. defiluj
defilujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. defilowałbym
bym defilował
defilowałabym
bym defilowała
defilowałobym
bym defilowało
defilowalibyśmy
byśmy defilowali
defilowałybyśmy
byśmy defilowały
2 os. defilowałbyś
byś defilował
defilowałabyś
byś defilowała
defilowałobyś
byś defilowało
defilowalibyście
byście defilowali
defilowałybyście
byście defilowały
3 os. defilowałby
by defilował
defilowałaby
by defilowała
defilowałoby
by defilowało
defilowaliby
by defilowali
defilowałyby
by defilowały

bezosobnik: defilowano by

bezokolicznik: defilować

imiesłów przysłówkowy współczesny: defilując

gerundium: defilowanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. defilowanie
defilowania
D. defilowania
defilowań
C. defilowaniu
defilowaniom
B. defilowanie
defilowania
N. defilowaniem
defilowaniami
Ms. defilowaniu
defilowaniach
W. defilowanie
defilowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: defilujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. defilujący
defilujący
defilujący
defilujące
defilująca
D. defilującego
defilującego
defilującego
defilującego
defilującej
C. defilującemu
defilującemu
defilującemu
defilującemu
defilującej
B. defilującego
defilującego
defilujący
defilujące
defilującą
N. defilującym
defilującym
defilującym
defilującym
defilującą
Ms. defilującym
defilującym
defilującym
defilującym
defilującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. defilujący
defilujący
defilujące
defilujące
D. defilujących
defilujących
defilujących
defilujących
C. defilującym
defilującym
defilującym
defilującym
B. defilujących
defilujących
defilujących
defilujące
N. defilującymi
defilującymi
defilującymi
defilującymi
Ms. defilujących
defilujących
defilujących
defilujących

Pochodzenie

Od: defilada

1. oddziały

Definicja

przemieszczać się w dużej, zorganizowanej grupie w związku z jakąś ważną uroczystością

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna czynności, przedmioty, miejsca związane z wojskiem i wojną

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja uroczystości i święta

Połączenia

  • armia, oddział defiluje

Cytaty

Na tym placu defilowały później oddziały mahdystowskie przed następcą Mahdiego, kalifem Abdullahim, który przyglądał się rewii z okien swego domu.

źródło: NKJP: Marian Brandys: Śladami Stasia i Nel, 1974

Oddziały defilują teraz przed Grobem Nieznanego Żołnierza. Orkiestra gra „Warszawiankę”.

źródło: NKJP: Zbigniew Raszewski: Raptularz (1965-67), 1967

Statki dumnie defilowały wzdłuż brzegów, na których widać było z daleka rozlokowane oddziały legionistów.

źródło: NKJP: Halina Rudnicka: Uczniowie Spartakusa, 1951

Składnia

bez ograniczeń + defilować +
przed KIM/CZYM

2. przed kamerami

Definicja

przemieszczać się dumnie i powoli, żeby pokazać się innym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  paradować

Cytaty

Tak więc w jednej ze scen (okrutnie długiej i nudnej) defilują przed kamerą największe gwiazdy srebrnego ekranu [...].

źródło: NKJP: Jakub Gałka: Tańcz, śmiej się i płacz, Esensja, nr 5, 2008

Niestety, podczas greckiego święta narodowego (szkoła hucznie obchodzi święta narodowe każdego z krajów) słodkie greckie dzieci defilowały w uroczych kostiumach śpiewając, że poderżną gardła wszystkim Turkom.

źródło: NKJP: Małgorzata Alterman: Różne utopie próbowały stworzyć..., Gazeta Wyborcza, 1995-10-02

Modelki w strojach wszystkich drużyn świata defilują przed nami, a my nic. Wiemy swoje.

źródło: NKJP: Jerzy Pilch: Marsz Polonia, 2008

Składnia

bez ograniczeń + defilować +
(przed KIM/CZYM)

3. dla przyjemności

Definicja

książk. 
przechadzać się

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny urlop i wypoczynek

Relacje znaczeniowe

synonimy:  przechadzać się

Cytaty

Już nie podchodziłem blisko i nie okazywałem zainteresowania czymś szczególnym, lecz z dala, o kilka kroków, powoli defilowałem przed straganami.

źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Nowa przygoda: Gwinea, 1962

W każdą niedzielę i święto przykładnie szła z rodziną do kościoła, a po kościele wraz z rodziną defilowała po szerokiej ulicy Armii Czerwonej.

źródło: NKJP: Henryk Grynberg: Życie ideologiczne, osobiste, codzienne i artystyczne, 1998

Kocio mieszkał na parterze i często defilował sobie pod naszym balkonem. Cudny był!

źródło: Internet: forum.miau.pl

Składnia

bez ograniczeń + defilować +
przed KIM/CZYM

4. zwierzę

Definicja

łow. 
przemieszczać się na odległość strzału wzdłuż linii myśliwych

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny hobby i zainteresowania

Cytaty

Do zająca defilującego w odległości 50 kroków strzela się, zakładając (wyprzedzając) około 1 m.

źródło: NKJP: Stanisław Godlewski: Vademecum myśliwego, 1955

Data ostatniej modyfikacji: 06.05.2020
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj