UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

ładunek

Chronologizacja

1563, SPXVI

Pochodzenie

śr.-w.-niem. ladunge

1. towar

Definicja

towar, który się dokądś transportuje za pomocą specjalnych pojazdów lub innych środków przeznaczonych do transportu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  towar

Połączenia

  • ciężki, duży, olbrzymi; cenny ładunek
  • ładunek towaru; ziemniaków; paliwa, ropy
  • ładunek na statku; ładunek o masie, o wadze jakiejś
  • ładunki i pasażerowie; pojazd i ładunek
  • przewóz, transport; wartość ładunku
  • ciężarówka, samochód, TIR z ładunkiem
  • przewozić; przenieść; zgubić ładunek
  • jechać z ładunkiem

Cytaty

Na tym odcinku droga krajowa nr 9 była całkowicie zablokowana przez kilka godzin. Dodatkowym utrudnieniem był ładunek ciężarówki, który rozsypał się po całej jezdni.

źródło: NKJP: (BH): Śmiertelne zderzenie, Dziennik Polski, 2008-07-24

Mężczyzna miał jechać z ładunkiem w kierunku granicy w Kołbaskowie [...].

źródło: NKJP: (Ale): Zaginął z towarem, Dziennik Bałtycki, 2002-02-15

– Szczególnie jaskrawe były przypadki, gdy pracowników zmuszano do przemieszczania zbyt ciężkich ładunków, co zagrażało ich zdrowiu. W trakcie inspekcji w Tomaszowie pracownica przewoziła wózkiem ciężar 340 kg [...].

źródło: NKJP: (eska): Kaufland w sieci kontrolerów, Dziennik Łódzki, 2005-04-01

Powodem są samochody ciężarowe, których nie sposób wyprzedzić na odcinku od Brzączowic do Borzęty. Dodatkowo ładunek samochodów do lekkich nie należy, stąd – zwłaszcza w lecie, gdy asfalt się topi – można podróżować koleinami.

źródło: NKJP: (ANKA): Podróż w koleinach, Gazeta Krakowska, 2007-04-16

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ładunek
ładunki
D. ładunku
ładunków
C. ładunkowi
ładunkom
B. ładunek
ładunki
N. ładunkiem
ładunkami
Ms. ładunku
ładunkach
W. ładunku
ładunki

Inne uwagi

Zwykle lp

2. wybuchowy

Definicja

materiał przygotowany do wybuchu, umieszczony w pociskach lub w luźnej postaci

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna broń

Połączenia

  • groźny, niebezpieczny, śmiercionośny; ładunek wybuchowy; atomowy
  • ładunek dynamitu, śrutu
  • detonacja, eksplozja, wybuch ładunku
  • proch do ładunków
  • ładunek eksplodował; ładunki trafiły kogoś
  • odpalić, podłożyć, umieścić gdzieś; zabezpieczyć ładunek

Cytaty

Bramkarz opisuje grubego mężczyznę z przylizanymi, przetłuszczonymi włosami, z kolczykiem w uchu, wcześniej widzianego na dyskotece; uważa, że to on wrzucił ładunek wybuchowy do lokalu.

źródło: NKJP: Marek Bukowski: Wysłannik szatana, 1999

Młodzież dojeżdżająca do szkół zabawia się rzucaniem petard na peron z odjeżdżającego pociągu. Niewielkie ładunki eksplodują też w pociągach.

źródło: NKJP: (G.G): Eksplozja na ulicy, Kurier Powiatu Kwidzyńskiego, 1999-12-23

[...] mieszaninę deuteru i trytu udaje się wprawdzie doprowadzić do oddziaływania jądrowego metodą kompresji przy zastosowaniu silnego wybuchu ładunku trotylu, lecz wydajność tej metody nie jest wielka, gdyż duża część izotopów wodoru ulega rozproszeniu.

źródło: NKJP: Włodzimierz Kusch: Co o promieniowaniu wiedzieć powinniśmy, 1999

Oczywiście, w magazynach Armii Czerwonej są dostateczne zapasy dynamitu, aby podłożyć ładunki pod świątynię i wysadzić całą budowlę w powietrze.

źródło: NKJP: Ryszard Kapuściński: Imperium, 2005

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ładunek
ładunki
D. ładunku
ładunków
C. ładunkowi
ładunkom
B. ładunek
ładunki
N. ładunkiem
ładunkami
Ms. ładunku
ładunkach
W. ładunku
ładunki

Składnia

bez ograniczeń + ładunek +
(CZEGO)

3. elektryczny

Definicja

fiz. 
wielkość fizyczna określająca zdolność ciał do wytwarzania elektryczności i oddziaływania w polu elektromagnetycznym

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii

Połączenia

  • ładunek elektryczny; dodatni, ujemny; elementarny
  • ładunek energii; cząsteczki, jądra, protonu
  • wartość ładunku
  • jon o ładunku jakimś

Cytaty

[...] Chodzi tu o cząstki subatomowe o zerowym ładunku elektrycznym, które powstają w ogromnych ilościach podczas reakcji termojądrowych między innymi we wnętrzu Słońca.

źródło: NKJP: Sebastian Chosiński: Narodziny i śmierć gwiazdy, Esensja, 2007-10

Cząsteczki soli istnieją w wodnym środowisku w postaci jonów o ładunku ujemnym - aniony (-) lub dodatnim - kationy (+).

źródło: NKJP: Aleksander Bator; Tadeusz Kasperczyk: Trening zdrowotny z elementami fizjoterapii, 2000

Ogólnie można powiedzieć, że jony o ładunku dodatnim oddziałują negatywnie na zdrowie ludzkie.

źródło: NKJP: Alicja Krzymowska-Kostrowicka: Geoekologia turystyki i wypoczynku, 1997

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ładunek
ładunki
D. ładunku
ładunków
C. ładunkowi
ładunkom
B. ładunek
ładunki
N. ładunkiem
ładunkami
Ms. ładunku
ładunkach
W. ładunku
ładunki

4. emocjonalny

Definicja

nagromadzone emocje, wrażenia lub właściwości psychiczne oddziałujące w określony sposób

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

Połączenia

  • potężny ładunek; ładunek emocjonalny
  • ładunek emocji, uczuć; bólu, goryczy, humoru

Cytaty

Ładunek emocjonalny zawarty w nowych kompozycjach nadal jest ogromny.

źródło: NKJP: Jacek Walewski: Rytuału ciąg dalszy, Esensja, 2009-08-21

Ujemną stroną jest ładunek uczuć negatywnych, z którym zazwyczaj osoba buntująca się nie może sobie poradzić.

źródło: NKJP: Antoni Kępiński: Melancholia, 1996

Reżyser chciał, by zatytułować go „Ku chwale ojczyzny”, co zawierałoby pewien ładunek goryczy.

źródło: NKJP: Piotr Śmiałowski: Z kamerą w piekle, Polityka, 2007-04-21

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ładunek
ładunki
D. ładunku
ładunków
C. ładunkowi
ładunkom
B. ładunek
ładunki
N. ładunkiem
ładunkami
Ms. ładunku
ładunkach
W. ładunku
ładunki

Inne uwagi

Zwykle lp

Data ostatniej modyfikacji: 31.01.2023
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj