UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

chłopak

Chronologizacja

2 połowa XVIII w., Bańk

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m1

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. chłopak
chłopacy
ndepr
chłopaki
depr
D. chłopaka
chłopaków
C. chłopakowi
chłopakom
B. chłopaka
chłopaków
N. chłopakiem
chłopakami
Ms. chłopaku
chłopakach
W. chłopaku
chłopacy
ndepr
chłopaki
depr

Pochodzenie

Zob. chłop

1. dziecko

Definicja

dziecko (niedorosły człowiek) płci męskiej

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia narodziny i dzieciństwo

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka płeć

Relacje znaczeniowe

synonimy:  chłopiec, pacholę
hiperonimy:  dziecko

Połączenia

  • wesoły chłopak
  • matka, ojciec; rodzice chłopaka
  • bawić się, grać z chłopakami (w piłkę)

Cytaty

Wówczas oderwałem się od okna i zapłakałem. Oczywiście nie ja, trzynastoletni i wesoły chłopak, ale ten drugi wewnątrz mnie, starszy o wiele dziesiątków lat.

źródło: NKJP: Włodzimierz Odojewski: Kwarantanna, 2009

Gdy miał trzy lata, zachorował na ciężką astmę. Nie chodził do przedszkola. Nie grał z chłopakami w piłkę.

źródło: NKJP: Magdalena Grochowska: Tu i teraz jest nasz dzień panowania, Gazeta Wyborcza, 1997-11-07

2. syn

Definicja

syn

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Rodzina członkowie rodziny

Relacje znaczeniowe

synonimy:  chłopiec, syn, synuś
hiperonimy:  dziecko

Cytaty

[...] Po ucieczce z domu od matki, która po odejściu ojca chłopaka znalazła sobie „biznesmena w białych skarpetkach”, był częstym gościem w izbach dziecka.

źródło: NKJP: (mz): Dramat w klubie AA, Sztafeta, 2007

Spytam z ciekawości - ile ważą i mierzą Twoje chłopaki? Moja córa w [...] tym samym wieku (wprawdzie dziewczynka) ma niecałe 13 kilo i 92 cm.

źródło: NKJP: Internet

Teraz kaloryfery mamy zakręcone, powietrze wysuszyło się i znowu słyszę nocne pokasływanie z pokoju chłopaków.

źródło: NKJP: Internet

Szczególnie przykre były początki mojej drugiej ciąży i ciężko było mi pogodzić się ze sobą, że młoda mogłaby mieć nie daj boże
braciszka... Chciałam koniecznie znowu dziewuszkę, a teraz dumna jestem z mojego chłopaka.

źródło: NKJP: Internet

3. młody mężczyzna

Definicja

młody mężczyzna

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka płeć

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia dorastanie i dojrzałość

Relacje znaczeniowe

synonimy:  chłopiec, chłoptaś, chłoptyś, młodzieniec
hiperonimy:  mężczyzna

Połączenia

  • silny, wysoki; fajny, ładny, niezły, przeciętny, przystojny; młody; dobry; głupi, inteligentny; wesoły; zdolny chłopak
  • chłopak z miasta; z osiedla, z sąsiedztwa; z zespołu; chłopak ze wsi
  • chłopak z charakterem; z gitarą
  • chłopak na motorze, na skuterze; chłopak w koszulce, w mundurze
  • ciało, głowa, oczy, twarz; głos chłopaka; banda chłopaków
  • powodzenie u chłopaków
  • grać z chłopakami w piłkę

Cytaty

Pod oknem, oparty o ścianę, siedzi Karol, wysoki chłopak o kościstej twarzy i spracowanych rękach.

źródło: NKJP: Mirosława Sędzikowska: Eus, deus, kosmateus, 2008

- Był to jednak chłopak z charakterem, który nie pozwalał sobą pomiatać - pamiętają sąsiedzi.

źródło: NKJP: Jan Dziadul: Dzieci wojny, Polityka, 2001-09-08

Właściciele zorientowali się jednak, że pieniądze są fałszywe, zapamiętali twarz chłopaka i zaalarmowali policję

źródło: NKJP: (AGO): Fałszywki i nóż, Dziennik Bałtycki, 2011

Jechaliśmy pociągiem całą noc. Potem cały dzień ogromną bandą chłopaków zwiedzaliśmy miasto.

źródło: NKJP: Adam Michnik, Józef Tischner, Jacek Żakowski: Między Panem a Plebanem, 1995

4. partner

Definicja

partner płci męskiej w związku niebędącym małżeństwem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia osób wchodzących w relacje międzyludzkie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  chłopaczek, chłopiec, chłoptyś
hiperonimy:  partner

Połączenia

  • były, nowy; pierwszy chłopak
  • chłopak z dziewczyną
  • chłopak i dziewczyna
  • kandydat na chłopaka
  • związek; konflikt, problemy; spotkanie; rozstanie z chłopakiem

Cytaty

O swoim byłym chłopaku powiedziała, że nigdy go nie kochała, ale czuła się z nim dobrze.

źródło: NKJP: Agnieszka Leźnicka Łoś: Nauczyć się kochać: terapia psychoanalityczna w teorii i praktyce, 2002

– Zawsze się tu umawiam. Z moim chłopakiem też zaczęłam się tutaj spotykać. Jest romantycznie.

źródło: NKJP: X: Ona nie przyszła?, Polska Głos Wielkopolski, 2005-03-11

Jeden z moich młodych przyjaciół skarżył się nawet na brak romantyzmu jego rówieśniczek, dla których kluczową informacją już na jednej z pierwszych randek jest stan posiadania i poziom zarobków ewentualnego kandydata na chłopaka.

źródło: NKJP: Piotr Jordan Śliwiński: Marzenie, Głos Ojca Pio, 2007-06

5. pracownik

Definicja

przest. 
młody mężczyzna wykonujący prace pomocnicze w jakimś miejscu lub zakładzie

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca organizacja i hierarchia w pracy, stosunki służbowe

Relacje znaczeniowe

synonimy:  chłopiec

Połączenia

  • chłopak kredensowy, stajenny
  • chłopak od pizzy

Cytaty

Skoro Wiesia jest bohaterką arabskiej telewizji, a chłopak od pizzy został szefem kuchni w Londynie, to i los złotej rączki z Marzenia mógłby się jakoś odmienić.

źródło: NKJP: Martyna Bunda: Wynikła Wiesi ciąża, Polityka, 2005-03-26

Pryszczaty chłopak na posyłki wychodził na korytarz i wywoływał petentów po kolei, naumyślnie przekręcając nazwiska.

źródło: NKJP: Magdalena Tulli: W czerwieni, 1998

Kamerdyner obrócił się na pięcie i zawołał chłopaka kredensowego, mówiąc: - No, dopomóż temu „nowemu jaśnie panu”, co gdyby nie wojna, to niechybnie innym by buty zdejmował.

źródło: NKJP: Mieczysław Jałowiecki: Requiem dla ziemiaństwa, 2005

Składnia

bez ograniczeń + chłopak +
JAKI
bez ograniczeń + chłopak +
na CO

6. pies

Definicja

pot. 
samiec psa albo innego zwierzęcia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

Relacje znaczeniowe

synonimy:  chłopak, chłopczyk
sprzeczne:  dziewczynka
hiperonimy:  samiec

Cytaty

Mój piesek to chłopak i ma na imię Kaprys. Byłam dziś u weterynarza [...].

źródło: Internet: psichloniak.fora.pl

Podajcie jakieś fajne imiona dla labradora pieska (chłopaka).

źródło: Internet: zapytaj.onet.pl

Zdecydowaliśmy się kupić pieska (chłopaka) na wiosnę, a gdziekolwiek dzwonię, to już wszystkie psiaki mają swój domek.

źródło: Internet: cluster006.ovh.net

Data ostatniej modyfikacji: 23.02.2020
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj