UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

barchan

Chronologizacja

1370, SStp

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. barchan
barchany
D. barchanu
barchanów
C. barchanowi
barchanom
B. barchan
barchany
N. barchanem
barchanami
Ms. barchanie
barchanach
W. barchanie
barchany

1.a tkanina

Definicja

gruba, ciepła tkanina bawełniana, podobna do flaneli

Pochodzenie

st.-w.-niem. barchan

z ar. barrakān 'rodzaj tkaniny'

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie czynności, przedmioty i osoby związane z robieniem i noszeniem ubrań

Cytaty

[...] u schyłku XIX wieku doszło do tego, że żadna szanująca się elegantka nie rzucała się w morską toń, zanim nie włożyła sięgających kolan i wykończonych falbanką majtek z barchanu w pąsowo-białe paski,

źródło: NKJP: Krzysztof Korona: Wielka głębia, CKM nr 08/08, 2000

Był jeszcze jeden błysk -[...] trwający niewiele ponad sekundę, dwie, dostatecznie jednak długo, bym dojrzeć zdołała palce zaciśnięte na ramieniu okrytym poszarpanym barchanem i kobiecą twarz.

źródło: NKJP: Ida Fink: Ślady, 1996

Majtki zrobiły oszałamiającą karierę w damskiej bieliźnie, odkąd barchany oraz ciężkie i szorstkie płótna zostały zastąpione lekką bawełną, jedwabiami i satynami.

źródło: NKJP: Danuta Pawlicka: Niewygodny sznurek w pupie, Dziennik Zachodni, 2010-10-23

1.b ubranie

Definicja

ubranie z barchanu - tkaniny

Pochodzenie

Zob. barchan 1a

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie cechy ubrań

Cytaty

Ostoją lokalnego zacofania jest zespół Sieradzanie, którego członkowie - przyodziani w zgrzebny barchan - wykonują na scenie prymitywne hołubce, podskoki i przytupy, robiąc panu prezydentowi wioskę z miasta na oczach ludzi.

źródło: NKJP: Tańce polskie, Polityka nr 2643, 2008-03-01

Rzecz w tym, że kalesony takie mama szyła również sama. Z grubej flaneli w kratę, dość obszerne. No to proszę włożyć pończochy na takie barchany, a zobaczycie, jak to wygląda!

źródło: NKJP: Józef Banaszak: Czas nie przeszedł obok: wspomnienia przyrodnika, 2008

Podniósł ostrożnie sweter. Na prawym boku powyżej biodra koszula była przesiąknięta krwią. [...] Uniósł w końcu te barchany i pokazał [...].

źródło: NKJP: Andrzej Stasiuk: Biały kruk, 1955

Bez pośpiechu podciągnęła długie różowe barchany i opuściła sukienkę.

źródło: NKJP: Michał Cichy: Mój przyjaciel Lewocza, Gazeta Wyborcza, 1998-10-23

2. wydma

Definicja

piaszczysta wydma w kształcie półksiężyca, której rogi są zwrócone w kierunku wiatru

Pochodzenie

Prawdopodobnie od kazachskiego lub turkmenskiego barhan 'ts'.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia ukształtowanie terenu

Cytaty

Gramoliłem się z powrotem, kiedy nasz BWP przetoczył się przez wyostrzony wiatrem grzbiet barchanu i runął w dół.

źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Dobry powód, by zabijać, 2005

Po tych bezdrożach pełnych wyrw, dziur, zapadlisk, wystających kamieni i skał, piaszczystych wydm i barchanów, [...] samochód posuwa się w ślimaczym tempie kilku kilometrów na godzinę.

źródło: NKJP: Ryszard Kapuściński: Heban, 2004

Data ostatniej modyfikacji: 28.04.2020
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj