UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

kartoflany

Chronologizacja

1801, Gazeta Korrespondenta Warszawskiego y Zagranicznego, nr 77, polona.pl

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. kartoflany
kartoflany
kartoflany
kartoflane
kartoflana
D. kartoflanego
kartoflanego
kartoflanego
kartoflanego
kartoflanej
C. kartoflanemu
kartoflanemu
kartoflanemu
kartoflanemu
kartoflanej
B. kartoflanego
kartoflanego
kartoflany
kartoflane
kartoflaną
N. kartoflanym
kartoflanym
kartoflanym
kartoflanym
kartoflaną
Ms. kartoflanym
kartoflanym
kartoflanym
kartoflanym
kartoflanej
W. kartoflany
kartoflany
kartoflany
kartoflane
kartoflana
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. kartoflani
kartoflani
kartoflane
kartoflane
D. kartoflanych
kartoflanych
kartoflanych
kartoflanych
C. kartoflanym
kartoflanym
kartoflanym
kartoflanym
B. kartoflanych
kartoflanych
kartoflanych
kartoflane
N. kartoflanymi
kartoflanymi
kartoflanymi
kartoflanymi
Ms. kartoflanych
kartoflanych
kartoflanych
kartoflanych
W. kartoflani
kartoflani
kartoflane
kartoflane

Pochodzenie

Zob. kartofel

1. związany z kartoflem - rośliną

Definicja

związany z kartoflem - rośliną

Cytaty

1.a pęd

Definicja

będący częścią kartofla

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin owoce i warzywa

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin rośliny uprawne

Relacje znaczeniowe

synonimy:  kartoflowy, ziemniaczany

Połączenia

  • bulwa kartoflana; obierki, obierzyny kartoflane

Cytaty

Od pewnego czasu są na przykład problemy ze sprawnym eksportem kartoflanych bulw do krajów UE.

źródło: NKJP: Kazimierz Turkiewicz: Król-ziemniak jest nagi, Gazeta Krakowska,2004-11-05

Wie pan, co to chrust? Łęty kartoflane, podeschnięte, gdy się kopie kartofle. Ogniska się wtedy takim chrustem pali, piecze się kartofle, dymy się snują.

źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Traktat o łuskaniu fasoli, 2007

Przeczołguję się pod osłoną tej barykady, pokonuję rów, na szczęście bez wody, i wpadam w redliny kartofli. Kryją mnie podwiędłe nacie kartoflane.

źródło: NKJP: Kompania B1 Pułku AK Baszta 1939-1944. Tom 1, 2008

1.b pole

Definicja

związany z uprawą kartofli

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin rośliny uprawne

Relacje znaczeniowe

synonimy:  kartoflowy, ziemniaczany

Połączenia

  • kartoflany dół, pole kartoflane

Cytaty

A od strony naszego kartoflanego pola w ogóle nie można było ich podejść, bo tam przepływa potok i gołe zbocze opada stromo.

źródło: NKJP: Ryszard Sługocki: Na przekór i na bakier, 2008

2. placek

Definicja

zrobiony z kartofli - bulw

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie rodzaje pokarmu/potraw i ich cechy

Relacje znaczeniowe

synonimy:  kartoflowy, ziemniaczany

Połączenia

  • placek kartoflany; babka, mąka, sałatka, zapiekanka, zupa kartoflana; kluski kartoflane

Cytaty

Kiedyś robiłam placki zwane węgierskimi, czyli placki kartoflane podawane z gulaszem.

źródło: NKJP: Maria Janicka: Specjalistka od deptania kapusty,Trybuna Śląska,2002-04-12

Szedłem codziennie o świcie do pracy, harowałem ciężko osiem, może dziesięć godzin, jadłem na śniadanie, obiad i kolację tę samą zupę kartoflaną z rozgotowanymi resztkami peklowanego mięsa.

źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Kronika wypadków miłosnych, 1976

Nasi zachodni sąsiedzi w Boże Narodzenie zajadają się kiełbaskami i sałatką kartoflaną.

źródło: NKJP: Anna Dolska: Eurogwiazdka, Gazeta Poznańska, 2002-12-24

3. nos

Definicja

pejorat. 
przypominający kształtem kartofel

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd

Relacje znaczeniowe

synonimy:  kartoflowy

Połączenia

  • kartoflany nos

Cytaty

Ogromny, tęgi mężczyzna, właściciel kartoflanego nosa, który zasłania mu pół twarzy, bardziej przypomina niedźwiedziowatego wieśniaka niż filmowego gwiazdora.

źródło: NKJP: Katarzyna Kachel: Apetyt na życie, Gazeta Krakowska, 2005-09-30

Na mikrą posturę czy kartoflany nos nic nie można poradzić.

źródło: NKJP: Paweł Wujec: Mikroszkółka negocjacji (38), Gazeta Wyborcza, 1996-07-12

4. twarz

Definicja

pejorat. 
charakteryzujący się powierzchownością uważaną przez mówiącego za typową dla mieszkańców wsi, prostych chłopów

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd

Połączenia

  • kartoflana twarz, uroda

Cytaty

Kramu pilnował wysoki pięćdziesięcioletni mężczyzna, prosty i chudy. To nie była rosyjska kartoflana twarz. Wklęsłe policzki miał gładko wygolone.

źródło: NKJP: Andrzej Stasiuk: Biały kruk, 1996

Kiedy ma się czterdzieści lat, a za sobą bujne życie wewnętrzne spędzone, niestety, w tych samych czterech ścianach, kiedy z lustra wyziera kartoflana, wschodnia facjata z obwisłymi policzkami i szczeciniastym wąsikiem, trudno przywołać radosne i słoneczne wspomnienia [...]

źródło: NKJP: Włodzimierz Kowalewski: Powrót do Breitenheide, 1998

Zgoda – może być Bond gruboskórny, o kartoflanej urodzie. Ale powinien być – po coś. A tu tymczasem mięśniak Craig gra tak, jakby występował w niesłychanie smutnym filmie rozliczeniowym, który wyszedł spod ręki Zanussiego.

źródło: NKJP: Wiesław Kot, Elżbieta Podolska: Życie kulturalne, Gazeta Poznańska, 2006-11-20

5. idiota

Definicja

pejorat. 
uważany przez mówiącego za prymitywnego i pozbawionego wszelkich zalet

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Cytaty

Kto normalny będzie na tych kartoflanych idiotów głosował?

źródło: NKJP: Internet

Czy tak się stanie zależy, ilu moherów będzie w przyszłym rządzie. Płacić mają za szkołę antyunijnej i antysemickiej, kartoflanej propagandy medialnej?

źródło: NKJP: Internet

Data ostatniej modyfikacji: 30.09.2020
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj