ochronić

  • nie dopuścić do tego, by komuś stało się coś złego lub by coś uległo uszkodzeniu bądź zniszczeniu
  • CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

    Relacje międzyludzkie

    określenia relacji międzyludzkich


    CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

    Ocena i wartościowanie

    wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

  • synonimy:  uchronić
    ustrzec
    • immunitet, lek, parasol ochronił; szczepionka ochroniła
    • ochronić ciało, głowę, organizm, serce, skórę, włosy; dzieci, mieszkańców, młodzież, rodzinę, społeczeństwo; dom, interesy, majątek, pieniądze
    • ochronić od napaści, od wszelkiego złego
    • ochronić przed bakteriami, przed chorobą, przed infekcją, przed rakiem, przed stresem, przed wirusami; przed burzą, przed napadem, przed ogniem, przed rabunkiem, przed zniszczeniem
  • Sąd może ochronić świadka tylko, gdy zażąda tego prokurator.

    źródło: KWSJP: Ryszard Janowski; Tomasz Gdula: Sędzia nie może się ukrywać, Nowa Trybuna Opolska, 2006

    – Musisz zrozumieć, Ewuś – tłumaczył ojciec – że byłem surowy, bo chciałem ochronić cię przed zejściem na złą drogę.

    źródło: KWSJP: Krystyna Kofta: Wielką miłość tanio sprzedam, 2003

    Pokrywa śnieżna może ochronić rośliny przed niszczącym działaniem mrozów.

    źródło: KWSJP: Krystyna Falińska: Ekologia roślin, 1997

    Możecie, panie, zawrzeć z Zakonem [...] układy i ochronić Wilno od najazdów.

    źródło: KWSJP: Stefan M. Kuczyński: Litwin i Andegawenka, 1977

    [...] ówczesna ustawa wodna zobowiązywała przedsiębiorcę korzystającego z wody do założenia i utrzymania urządzeń, które by okolice o pięknym krajobrazie mogły ochronić od zeszpecenia.

    źródło: KWSJP: Wojciech Radecki: Wykroczenia przeciwko środowisku: przewodnik po przepisach, 1995

  • część mowy: czasownik

    aspekt: dokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. ochronię
    ochronimy
    2 os. ochronisz
    ochronicie
    3 os. ochroni
    ochronią

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. ochroniłem
    +(e)m ochronił
    ochroniłam
    +(e)m ochroniła
    ochroniłom
    +(e)m ochroniło
    ochroniliśmy
    +(e)śmy ochronili
    ochroniłyśmy
    +(e)śmy ochroniły
    2 os. ochroniłeś
    +(e)ś ochronił
    ochroniłaś
    +(e)ś ochroniła
    ochroniłoś
    +(e)ś ochroniło
    ochroniliście
    +(e)ście ochronili
    ochroniłyście
    +(e)ście ochroniły
    3 os. ochronił
    ochroniła
    ochroniło
    ochronili
    ochroniły

    bezosobnik: ochroniono

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. ochrońmy
    2 os. ochroń
    ochrońcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. ochroniłbym
    bym ochronił
    ochroniłabym
    bym ochroniła
    ochroniłobym
    bym ochroniło
    ochronilibyśmy
    byśmy ochronili
    ochroniłybyśmy
    byśmy ochroniły
    2 os. ochroniłbyś
    byś ochronił
    ochroniłabyś
    byś ochroniła
    ochroniłobyś
    byś ochroniło
    ochronilibyście
    byście ochronili
    ochroniłybyście
    byście ochroniły
    3 os. ochroniłby
    by ochronił
    ochroniłaby
    by ochroniła
    ochroniłoby
    by ochroniło
    ochroniliby
    by ochronili
    ochroniłyby
    by ochroniły

    bezosobnik: ochroniono by

    bezokolicznik: ochronić

    imiesłów przysłówkowy uprzedni: ochroniwszy

    gerundium: ochronienie

    imiesłów przymiotnikowy bierny: ochroniony

    odpowiedniki aspektowe: chronić , ochraniać

  • bez ograniczeń + ochronić +
    KOGO/CO + przed KIM/CZYM | od CZEGO
  • psł. *o(b)chorniti 'chronić, osłonić, ostrzec'

CHRONOLOGIZACJA:
SPXVI
SJPXVII
STR
SL
SWil
SJPWar
SJPDor
SJPSz
SJPDun
ISJP
PSWP
USJP
Data ostatniej modyfikacji: 05.10.2011