-
1.
obiekt znajdujący się w kosmosie, widoczny z Ziemi jako jasny punkt na ciemnym niebie -
W nazwach własnych zapisywane wielką literą, np.: Gwiazda Betlejemska, Gwiazda Polarna, Psia Gwiazda.
-
CZŁOWIEK I PRZYRODA
Niebo i wszechświat
gwiazdy i planety -
hiperonimy: ciało niebieskie
-
- blada, jasna; gorąca; masywna; macierzysta; samotna gwiazda; migotliwe, odległe, sierpniowe, wygasłe gwiazdy; gwiazda neutronowa, zaranna
- gwiazdy nad głową, nad horyzontem
- gwiazda na niebie, na wschodzie; gwiazda o jakiejś masie; gwiazdy w galaktyce, w gwiazdozbiorze, w konstelacji
- gwiazdy i galaktyki, gwiazdy i gwiazdozbiory, gwiazdy i mgławice; księżyc i gwiazdy, planety i gwiazdy, słońce i gwiazdy, ziemia i gwiazdy
- energia, jasność, jądro, masa, materia, powierzchnia, promień, pył, światło, wnętrze; ruch, wybuch gwiazdy; blask, błyski; deszcz, gromada, mgławica, układ; miliardy, miliony, tysiące; ewolucja, obserwacja, położenie gwiazd
- niebo bez gwiazd; podróż do gwiazd; odległość od gwiazd
- dyskoteka, festyn, sylwester, zabawa; noc pod gwiazdami
- gwiazdy bledną, błyszczą, migoczą, świecą; spadają
- przyglądać się gwiazdom
- obserwować, oglądać, widzieć gwiazdy
- usiany gwiazdami
- krążyć wokół gwiazdy; czytać, wróżyć z gwiazd
- popatrzeć na gwiazdy; patrzeć, wpatrywać się w gwiazdy
- oczy jak gwiazdy
- błyszczeć, świecić jak gwiazda
-
Jak wyglądało oczekiwanie na wieczerzę?
- Kiedy zaświeciła się pierwsza gwiazda na niebie, zasiadało się do stołu.źródło: NKJP: Rafał Banaszek: Kiedy zaświeci pierwsza gwiazdka, Echo Dnia, 2004-12-23
Kluczową kwestią w historii myśli zachodniej było pytanie o to, w jaki sposób księżyc, gwiazdy i planety wiszą na niebie i nie spadają, jak pobliskie obiekty, na ziemię.
źródło: NKJP: Dawid Warszawski: Obalanie wielkiego muru, Gazeta Wyborcza, 1992-02-01/1992-02-02
Bosman zaczął wyjaśniać mu zasady ustalania kierunku na podstawie obserwacji gwiazd w nocy oraz słońca w czasie dnia.
źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tomek w krainie kangurów, 1995
Gdzieś czytałem, że jak wybuchła wojna i było zaciemnienie przeciwlotnicze, to nad Warszawą nagle ukazało się ludziom niebo usiane gwiazdami.
źródło: NKJP: Krystyna Berwińska: Con Amore, 1995
Teraz była to piękna broń - głowica [...] i okucia pochwy błyszczały jak gwiazdy, nawet w zapadającym mroku odbijały światło [...].
źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Miecz przeznaczenia, 1992
-
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
liczba pojedyncza liczba mnoga M. gwiazda
gwiazdy
D. gwiazdy
gwiazd
C. gwieździe
gwiazdom
B. gwiazdę
gwiazdy
N. gwiazdą
gwiazdami
Ms. gwieździe
gwiazdach
W. gwiazdo
gwiazdy
-
psł. *gvězda