-
1.
trzymać w rękach -
wyraz używany z różnym nacechowaniem stylistycznym, np. podniosłym lub żartobliwym
-
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA
Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego
czynności i stany fizjologiczne
KATEGORIE FIZYCZNE
Cechy i właściwości materii
ruch i spoczynek -
- dzierżyć bat, lejce, miecz, pastorał, pochodnię, sztandar, transparent; wiosło; broń, dzidę, włócznię
- dzierżyć w dłoni, w dłoniach, w ręku, w rękach
- dzierżyć coś dumnie; mocno, wysoko
-
Marek powiedział, że coś mi pokaże, i zniknął. Wrócił po kilku minutach, dzierżąc w dłoni jakiś wymiętoszony brulion. Rzucił go tryumfalnie na stół.
źródło: NKJP: Jacek Głębski: Kuracja, 1998
Admirał, nie fatygując służącej, potoczył się radośnie w stronę stołowego kredensu, skąd wrócił dzierżąc w prawicy armeński koniak, a w lewicy dobrą francuską brandy,
źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Wyspy szerszenia, 2008
Klucznik zapalił od dzierżonej w dłoni pochodni trzy łuczywa tkwiące na ścianach w metalowych uchwytach
źródło: NKJP: Witold Jabłoński, Ogród miłości, 2006
Następnego zawodnika dzielnie wspierała towarzysząca mu kobieta. On dzierżył lejce, ona ponaglała konia biczem.
źródło: NKJP: Parada Gazdowska, Tygodnik Podhalański nr 4, 1997
W komunikacie zachwalającym kosmetyki [...] występuje modelka, która dumnie dzierży flagę z napisem „Uwielbiam technologię”.
źródło: NKJP: Piotr Żabicki: Technologiczna codzienność. Internet--bank--telewizja, 2017 (books.google.pl)
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. dzierżę
dzierżymy
2 os. dzierżysz
dzierżycie
3 os. dzierży
dzierżą
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. dzierżyłem
+(e)m dzierżył
dzierżyłam
+(e)m dzierżyła
dzierżyłom
+(e)m dzierżyło
dzierżyliśmy
+(e)śmy dzierżyli
dzierżyłyśmy
+(e)śmy dzierżyły
2 os. dzierżyłeś
+(e)ś dzierżył
dzierżyłaś
+(e)ś dzierżyła
dzierżyłoś
+(e)ś dzierżyło
dzierżyliście
+(e)ście dzierżyli
dzierżyłyście
+(e)ście dzierżyły
3 os. dzierżył
dzierżyła
dzierżyło
dzierżyli
dzierżyły
bezosobnik: dzierżono
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę dzierżył
będę dzierżyć
będę dzierżyła
będę dzierżyć
będę dzierżyło
będę dzierżyć
będziemy dzierżyli
będziemy dzierżyć
będziemy dzierżyły
będziemy dzierżyć
2 os. będziesz dzierżył
będziesz dzierżyć
będziesz dzierżyła
będziesz dzierżyć
będziesz dzierżyło
będziesz dzierżyć
będziecie dzierżyli
będziecie dzierżyć
będziecie dzierżyły
będziecie dzierżyć
3 os. będzie dzierżył
będzie dzierżyć
będzie dzierżyła
będzie dzierżyć
będzie dzierżyło
będzie dzierżyć
będą dzierżyli
będą dzierżyć
będą dzierżyły
będą dzierżyć
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. dzierżmy
2 os. dzierż
dzierżcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. dzierżyłbym
bym dzierżył
dzierżyłabym
bym dzierżyła
dzierżyłobym
bym dzierżyło
dzierżylibyśmy
byśmy dzierżyli
dzierżyłybyśmy
byśmy dzierżyły
2 os. dzierżyłbyś
byś dzierżył
dzierżyłabyś
byś dzierżyła
dzierżyłobyś
byś dzierżyło
dzierżylibyście
byście dzierżyli
dzierżyłybyście
byście dzierżyły
3 os. dzierżyłby
by dzierżył
dzierżyłaby
by dzierżyła
dzierżyłoby
by dzierżyło
dzierżyliby
by dzierżyli
dzierżyłyby
by dzierżyły
bezosobnik: dzierżono by
bezokolicznik: dzierżyć
imiesłów przysłówkowy współczesny: dzierżąc
gerundium: dzierżenie
liczba pojedyncza liczba mnoga M. dzierżenie
dzierżenia
D. dzierżenia
dzierżeń
C. dzierżeniu
dzierżeniom
B. dzierżenie
dzierżenia
N. dzierżeniem
dzierżeniami
Ms. dzierżeniu
dzierżeniach
W. dzierżenie
dzierżenia
imiesłów przymiotnikowy czynny: dzierżący
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. dzierżący
dzierżący
dzierżący
dzierżące
dzierżąca
D. dzierżącego
dzierżącego
dzierżącego
dzierżącego
dzierżącej
C. dzierżącemu
dzierżącemu
dzierżącemu
dzierżącemu
dzierżącej
B. dzierżącego
dzierżącego
dzierżący
dzierżące
dzierżącą
N. dzierżącym
dzierżącym
dzierżącym
dzierżącym
dzierżącą
Ms. dzierżącym
dzierżącym
dzierżącym
dzierżącym
dzierżącej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. dzierżący
dzierżący
dzierżące
dzierżące
D. dzierżących
dzierżących
dzierżących
dzierżących
C. dzierżącym
dzierżącym
dzierżącym
dzierżącym
B. dzierżących
dzierżących
dzierżących
dzierżące
N. dzierżącymi
dzierżącymi
dzierżącymi
dzierżącymi
Ms. dzierżących
dzierżących
dzierżących
dzierżących
imiesłów przymiotnikowy bierny: dzierżony
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. dzierżony
dzierżony
dzierżony
dzierżone
dzierżona
D. dzierżonego
dzierżonego
dzierżonego
dzierżonego
dzierżonej
C. dzierżonemu
dzierżonemu
dzierżonemu
dzierżonemu
dzierżonej
B. dzierżonego
dzierżonego
dzierżony
dzierżone
dzierżoną
N. dzierżonym
dzierżonym
dzierżonym
dzierżonym
dzierżoną
Ms. dzierżonym
dzierżonym
dzierżonym
dzierżonym
dzierżonej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. dzierżeni
dzierżeni
dzierżone
dzierżone
D. dzierżonych
dzierżonych
dzierżonych
dzierżonych
C. dzierżonym
dzierżonym
dzierżonym
dzierżonym
B. dzierżonych
dzierżonych
dzierżonych
dzierżone
N. dzierżonymi
dzierżonymi
dzierżonymi
dzierżonymi
Ms. dzierżonych
dzierżonych
dzierżonych
dzierżonych
-
+ dzierżyć + CO + (w CZYM) -
psł. *dŕ̥žati