uroczysty - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

2.

wyrażający nastrój godności i powagi związany z czymś ważnym

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE

Cechy i właściwości materii

jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

synonimy:

podniosły
poważny

Połączenia

uroczysty nastrój; dzień, moment; wygląd; głos; uroczysta cisza; chwila; mina; uroczyste milczenie
bardzo, szczególnie, wyjątkowo uroczysty
wyjątkowy i uroczysty

Cytaty

	Wreszcie czwartego dnia po śniadaniu wszedł Pianista z miną dziwnie uroczystą i rzekł: – Profesor chce z tobą porozmawiać. źródło: NKJP: Marek Ławrynowicz: Pogoda dla wszystkich, 2003
	Wciąż wracałem do początku i śledziłem powolną wspinaczkę budowniczych [...]. A potem musiały zapewne minąć całe dziesięciolecia, aż wnętrze przybrało dostojny i uroczysty wygląd. źródło: NKJP: Andrzej Stasiuk: Opowieści galicyjskie, 1995
	Czwórka milionerząt z nikim się nie przyjaźniła. Traktowała wszystkich pasażerów z góry do samej Kopenhagi. Do zejścia ze statku. Odbyło się ono w uroczystej ciszy. źródło: NKJP: Karol Olgierd Borchard: Szaman morski, 1988
	Przed ołtarzem głównym nastąpił uroczysty moment intronizacji Pisma Świętego. źródło: Przed ołtarzem głównym nastąpił uroczysty moment intronizacji Pisma Świętego.
	Posłaniem zwykłego opłatka jest jednoczenie ludzi w jedną wielką rodzinę, pełną miłości i życzliwości. [...] Ta uroczysta chwila oznacza wzajemne wybaczenie uraz. źródło: NKJP: Boże Narodzenie, Goniec Osiedlowy, 1996

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	uroczysty	uroczysty	uroczysty	uroczyste	uroczysta
D.	uroczystego	uroczystego	uroczystego	uroczystego	uroczystej
C.	uroczystemu	uroczystemu	uroczystemu	uroczystemu	uroczystej
B.	uroczystego	uroczystego	uroczysty	uroczyste	uroczystą
N.	uroczystym	uroczystym	uroczystym	uroczystym	uroczystą
Ms.	uroczystym	uroczystym	uroczystym	uroczystym	uroczystej
W.	uroczysty	uroczysty	uroczysty	uroczyste	uroczysta

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	uroczyści	uroczyści	uroczyste	uroczyste
D.	uroczystych	uroczystych	uroczystych	uroczystych
C.	uroczystym	uroczystym	uroczystym	uroczystym
B.	uroczystych	uroczystych	uroczystych	uroczyste
N.	uroczystymi	uroczystymi	uroczystymi	uroczystymi
Ms.	uroczystych	uroczystych	uroczystych	uroczystych
W.	uroczyści	uroczyści	uroczyste	uroczyste

Stopień wyższy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	uroczystszy	uroczystszy	uroczystszy	uroczystsze	uroczystsza
D.	uroczystszego	uroczystszego	uroczystszego	uroczystszego	uroczystszej
C.	uroczystszemu	uroczystszemu	uroczystszemu	uroczystszemu	uroczystszej
B.	uroczystszego	uroczystszego	uroczystszy	uroczystsze	uroczystszą
N.	uroczystszym	uroczystszym	uroczystszym	uroczystszym	uroczystszą
Ms.	uroczystszym	uroczystszym	uroczystszym	uroczystszym	uroczystszej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	uroczystsi	uroczystsi	uroczystsze	uroczystsze
D.	uroczystszych	uroczystszych	uroczystszych	uroczystszych
C.	uroczystszym	uroczystszym	uroczystszym	uroczystszym
B.	uroczystszych	uroczystszych	uroczystszych	uroczystsze
N.	uroczystszymi	uroczystszymi	uroczystszymi	uroczystszymi
Ms.	uroczystszych	uroczystszych	uroczystszych	uroczystszych

Inne uwagi

Zwykle stopniuje się opisowo

Składnia

Rz nieżywotny	+	uroczysty	+
szyk: tylko prepozycja

Pochodzenie

Od psł. *urokъ 'to, co zostało umówione, umowa' (por. urok), z przyrostkiem -isty. Pierwotnie przymiotnik posiadał znaczenie ‘umówiony, ustalony (w czasie)’.