detronizować - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

1.

książk. pozbawiać monarchę władzy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Funkcjonowanie państwa

władza państwowa

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

obalić

Połączenia

detronizować cara, cesarza, króla, monarchę

Cytaty

Papież stwierdzał w nim, że może detronizować cesarzy, zwalniać lenników z przysięgi złożonej niegodnemu seniorowi, a jego decyzje nie podlegają osądowi ani nie mogą zostać zmienione.

źródło: NKJP: Dariusz Piwowarczyk: Słynni rycerze Europy. Rycerze Chrystusa, 2007

Wiosną 1794 r. wybuchło powstanie [...]. Na jego czele stanął Tadeusz Kościuszko jako Naczelnik Siły Zbrojnej Narodowej, który objął faktyczną władzę dyktatorską - nie detronizując króla, ale usuwając go od władzy.

źródło: NKJP: Wojciech Witkowski: Historia administracji w Polsce 1764-1989, 2007

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	detronizuję	detronizujemy
2 os.	detronizujesz	detronizujecie
3 os.	detronizuje	detronizują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	detronizowałem +(e)m detronizował	detronizowałam +(e)m detronizowała	detronizowałom +(e)m detronizowało	detronizowaliśmy +(e)śmy detronizowali	detronizowałyśmy +(e)śmy detronizowały
2 os.	detronizowałeś +(e)ś detronizował	detronizowałaś +(e)ś detronizowała	detronizowałoś +(e)ś detronizowało	detronizowaliście +(e)ście detronizowali	detronizowałyście +(e)ście detronizowały
3 os.	detronizował	detronizowała	detronizowało	detronizowali	detronizowały

bezosobnik: detronizowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę detronizował będę detronizować	będę detronizowała będę detronizować	będę detronizowało będę detronizować	będziemy detronizowali będziemy detronizować	będziemy detronizowały będziemy detronizować
2 os.	będziesz detronizował będziesz detronizować	będziesz detronizowała będziesz detronizować	będziesz detronizowało będziesz detronizować	będziecie detronizowali będziecie detronizować	będziecie detronizowały będziecie detronizować
3 os.	będzie detronizował będzie detronizować	będzie detronizowała będzie detronizować	będzie detronizowało będzie detronizować	będą detronizowali będą detronizować	będą detronizowały będą detronizować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		detronizujmy
2 os.	detronizuj	detronizujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	detronizowałbym bym detronizował	detronizowałabym bym detronizowała	detronizowałobym bym detronizowało	detronizowalibyśmy byśmy detronizowali	detronizowałybyśmy byśmy detronizowały
2 os.	detronizowałbyś byś detronizował	detronizowałabyś byś detronizowała	detronizowałobyś byś detronizowało	detronizowalibyście byście detronizowali	detronizowałybyście byście detronizowały
3 os.	detronizowałby by detronizował	detronizowałaby by detronizowała	detronizowałoby by detronizowało	detronizowaliby by detronizowali	detronizowałyby by detronizowały

bezosobnik: detronizowano by

bezokolicznik: detronizować

imiesłów przysłówkowy współczesny: detronizując

gerundium: detronizowanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	detronizowanie	detronizowania
D.	detronizowania	detronizowań
C.	detronizowaniu	detronizowaniom
B.	detronizowanie	detronizowania
N.	detronizowaniem	detronizowaniami
Ms.	detronizowaniu	detronizowaniach
W.	detronizowanie	detronizowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: detronizujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	detronizujący	detronizujący	detronizujący	detronizujące	detronizująca
D.	detronizującego	detronizującego	detronizującego	detronizującego	detronizującej
C.	detronizującemu	detronizującemu	detronizującemu	detronizującemu	detronizującej
B.	detronizującego	detronizującego	detronizujący	detronizujące	detronizującą
N.	detronizującym	detronizującym	detronizującym	detronizującym	detronizującą
Ms.	detronizującym	detronizującym	detronizującym	detronizującym	detronizującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	detronizujący	detronizujący	detronizujące	detronizujące
D.	detronizujących	detronizujących	detronizujących	detronizujących
C.	detronizującym	detronizującym	detronizującym	detronizującym
B.	detronizujących	detronizujących	detronizujących	detronizujące
N.	detronizującymi	detronizującymi	detronizującymi	detronizującymi
Ms.	detronizujących	detronizujących	detronizujących	detronizujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: detronizowany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	detronizowany	detronizowany	detronizowany	detronizowane	detronizowana
D.	detronizowanego	detronizowanego	detronizowanego	detronizowanego	detronizowanej
C.	detronizowanemu	detronizowanemu	detronizowanemu	detronizowanemu	detronizowanej
B.	detronizowanego	detronizowanego	detronizowany	detronizowane	detronizowaną
N.	detronizowanym	detronizowanym	detronizowanym	detronizowanym	detronizowaną
Ms.	detronizowanym	detronizowanym	detronizowanym	detronizowanym	detronizowanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	detronizowani	detronizowani	detronizowane	detronizowane
D.	detronizowanych	detronizowanych	detronizowanych	detronizowanych
C.	detronizowanym	detronizowanym	detronizowanym	detronizowanym
B.	detronizowanych	detronizowanych	detronizowanych	detronizowane
N.	detronizowanymi	detronizowanymi	detronizowanymi	detronizowanymi
Ms.	detronizowanych	detronizowanych	detronizowanych	detronizowanych

odpowiednik aspektowy: zdetronizować

Składnia

+

detronizować

+

KOGO

Pochodzenie

ang. dethrone

fr. détrôner

Od: tron