-
7.
niewykształcony i zacofany -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Działalność intelektualna człowieka
określenia człowieka ze względu na jego działalność intelektualną -
synonimy: nieoświecony
antonimy: światły
hiperonimy: zacofany
-
- ciemny chłop; barbarzyńca; głupiec, nieuk; lud, naród; kraj; tłum; ciemna baba; ludność; gazeta; ciemne społeczeństwo; ciemni tubylcy; ciemne wieki
- ciemny i głupi; ciemny i nieoświecony; ciemny i tępy; ciemny i zacofany
-
[...] Tymoteusz sam uczuł, jak mocno się zarumienił z ogromnego zadowolenia, że miał okazję pokazać, iż nie jest wcale ciemny w sprawach świętych.
źródło: KWSJP: Teodor Parnicki: Srebrne orły, 1945
Posługując się różnymi półprawdami, naginając je tak, jak mu się podobało, byleby potwierdzały jego wywody, człowiek ten zasypywał tych biednych, ciemnych ludzi swymi argumentami.
źródło: KWSJP: Kathryn Johnston Noyes: Drabina Jakubowa, 1969
Pod wpływem mych niepowodzeń zacząłem skłaniać się ku mistycyzmowi, a do tego stałem się przesądny jak ciemna baba ze wsi [...].
źródło: KWSJP: Jerzy Stefan Stawiński: Smutnych losów, 1986
Skończyła się cała twoja poniewierka życiowa: i lania, któreś odbierał od swoich ciemnych rodziców, i głodowanie, i praca od dziecka ponad siły, i rozpacze poszukiwania pracy, i męki w cytadeli...
źródło: KWSJP: Stanisław Rembek: Ballada o wzgardliwym wisielcu, 1977
Magnat, występujący przeciw reformom, miał zwykle usta pełne frazesów o wolnościach szlacheckich i równości; pozyskiwał tym sobie ciemny i nieoświecony tłum szlachecki, zdobywał uznanie jako miłośnik pradawnych swobód ojczystych [...].
źródło: KWSJP: Jarema Maciszewski: Szlachta polska i jej państwo, 1986
-
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. ciemny
ciemny
ciemny
ciemne
ciemna
D. ciemnego
ciemnego
ciemnego
ciemnego
ciemnej
C. ciemnemu
ciemnemu
ciemnemu
ciemnemu
ciemnej
B. ciemnego
ciemnego
ciemny
ciemne
ciemną
N. ciemnym
ciemnym
ciemnym
ciemnym
ciemną
Ms. ciemnym
ciemnym
ciemnym
ciemnym
ciemnej
W. ciemny
ciemny
ciemny
ciemne
ciemna
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. ciemni
ciemni
ciemne
ciemne
D. ciemnych
ciemnych
ciemnych
ciemnych
C. ciemnym
ciemnym
ciemnym
ciemnym
B. ciemnych
ciemnych
ciemnych
ciemne
N. ciemnymi
ciemnymi
ciemnymi
ciemnymi
Ms. ciemnych
ciemnych
ciemnych
ciemnych
W. ciemni
ciemni
ciemne
ciemne
Stopień wyższy
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. ciemniejszy
ciemniejszy
ciemniejszy
ciemniejsze
ciemniejsza
D. ciemniejszego
ciemniejszego
ciemniejszego
ciemniejszego
ciemniejszej
C. ciemniejszemu
ciemniejszemu
ciemniejszemu
ciemniejszemu
ciemniejszej
B. ciemniejszego
ciemniejszego
ciemniejszy
ciemniejsze
ciemniejszą
N. ciemniejszym
ciemniejszym
ciemniejszym
ciemniejszym
ciemniejszą
Ms. ciemniejszym
ciemniejszym
ciemniejszym
ciemniejszym
ciemniejszej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. ciemniejsi
ciemniejsi
ciemniejsze
ciemniejsze
D. ciemniejszych
ciemniejszych
ciemniejszych
ciemniejszych
C. ciemniejszym
ciemniejszym
ciemniejszym
ciemniejszym
B. ciemniejszych
ciemniejszych
ciemniejszych
ciemniejsze
N. ciemniejszymi
ciemniejszymi
ciemniejszymi
ciemniejszymi
Ms. ciemniejszych
ciemniejszych
ciemniejszych
ciemniejszych
-
+ ciemny + szyk: neutralny -
psł. *tьmьnъ