zapeszyć - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

spowodować, że coś się nie uda lub nie zostanie zrealizowane przez mówienie o tym zbyt wcześnie bądź robienie czegoś, co według mówiącego może przynieść pecha

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Tradycja

wierzenia i przesądy

Połączenia

można, nie chcieć, (nie) móc zapeszyć

Cytaty

	Do 8. miesiąca ciąży nie kupowałam żadnych rzeczy dla dziecka, bo się bałam, że zapeszę [...]. źródło: NKJP: Internet
	— Nie chciałbym zapeszyć, ale z ostatnich informacji wynika, że dostaniemy przynajmniej część pieniędzy, o które prosimy. źródło: NKJP: Marek Świercz: Trias skłócony, Dziennik Zachodni, 2001-09-25
	[...] ma oferty z zawodowych klubów, o których woli nie mówić, żeby nie zapeszyć, bo są tak atrakcyjne. źródło: NKJP: (ma.w): Nie poszedł w ślady brata, Nowiny Raciborskie, 2003-09-17
	[...] o rozmowę z aktorką [...] ubiegałam się od kilku miesięcy. Ale przed premierą nie było mowy o spotkaniu, jeszcze byśmy coś zapeszyły. źródło: NKJP: Agata Bochenek: Monika i skrzypek na dachu , Wieści Podwarszawskie, 2003-01-12

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zapeszę	zapeszymy
2 os.	zapeszysz	zapeszycie
3 os.	zapeszy	zapeszą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zapeszyłem +(e)m zapeszył	zapeszyłam +(e)m zapeszyła	zapeszyłom +(e)m zapeszyło	zapeszyliśmy +(e)śmy zapeszyli	zapeszyłyśmy +(e)śmy zapeszyły
2 os.	zapeszyłeś +(e)ś zapeszył	zapeszyłaś +(e)ś zapeszyła	zapeszyłoś +(e)ś zapeszyło	zapeszyliście +(e)ście zapeszyli	zapeszyłyście +(e)ście zapeszyły
3 os.	zapeszył	zapeszyła	zapeszyło	zapeszyli	zapeszyły

bezosobnik: zapeszono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zapeszmy
2 os.	zapesz	zapeszcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zapeszyłbym bym zapeszył	zapeszyłabym bym zapeszyła	zapeszyłobym bym zapeszyło	zapeszylibyśmy byśmy zapeszyli	zapeszyłybyśmy byśmy zapeszyły
2 os.	zapeszyłbyś byś zapeszył	zapeszyłabyś byś zapeszyła	zapeszyłobyś byś zapeszyło	zapeszylibyście byście zapeszyli	zapeszyłybyście byście zapeszyły
3 os.	zapeszyłby by zapeszył	zapeszyłaby by zapeszyła	zapeszyłoby by zapeszyło	zapeszyliby by zapeszyli	zapeszyłyby by zapeszyły

bezosobnik: zapeszono by

bezokolicznik: zapeszyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zapeszywszy

gerundium: zapeszenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zapeszenie	zapeszenia
D.	zapeszenia	zapeszeń
C.	zapeszeniu	zapeszeniom
B.	zapeszenie	zapeszenia
N.	zapeszeniem	zapeszeniami
Ms.	zapeszeniu	zapeszeniach
W.	zapeszenie	zapeszenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: zapeszony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zapeszony	zapeszony	zapeszony	zapeszone	zapeszona
D.	zapeszonego	zapeszonego	zapeszonego	zapeszonego	zapeszonej
C.	zapeszonemu	zapeszonemu	zapeszonemu	zapeszonemu	zapeszonej
B.	zapeszonego	zapeszonego	zapeszony	zapeszone	zapeszoną
N.	zapeszonym	zapeszonym	zapeszonym	zapeszonym	zapeszoną
Ms.	zapeszonym	zapeszonym	zapeszonym	zapeszonym	zapeszonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zapeszeni	zapeszeni	zapeszone	zapeszone
D.	zapeszonych	zapeszonych	zapeszonych	zapeszonych
C.	zapeszonym	zapeszonym	zapeszonym	zapeszonym
B.	zapeszonych	zapeszonych	zapeszonych	zapeszone
N.	zapeszonymi	zapeszonymi	zapeszonymi	zapeszonymi
Ms.	zapeszonych	zapeszonych	zapeszonych	zapeszonych

odpowiednik aspektowy: zapeszać

Inne uwagi

Zwykle neg

Składnia

+

zapeszyć

+

(CO)

Pochodzenie

Od: pech