czernić

  • nadawać czemuś czarny kolor
  • KATEGORIE FIZYCZNE

    Cechy i właściwości materii

    kolory i światło

  • hiperonimy:  barwić
    zabarwiać
    • czernić brwi, rzęsy, włosy
  • [...] miała dosyć egzotyczną urodę: zgarbiony długi nos, czarne oczy, w których nawet białka nie były białe, i rude włosy, które starannie czerniła, ale pod światło widać było, że rude.

    źródło: NKJP: Henryk Grynberg: Życie ideologiczne, osobiste, codzienne i artystyczne, 1998

    [...] pokrywał policzki bielidłem, purpurowił usta, czernił brwi, a potem paroma niedbałymi pociągnięciami rysował wiotką łzę pod okiem [...].

    źródło: NKJP: Stefan Chwin: Hanemann, 1995

    Włosy czerniły sobie antymonem, powiekom nadawały ciemniejszy odcień za pomocą malachitu i sproszkowanego turkusu, a usta i policzki różowiły sobie czerwoną ochrą.

    źródło: NKJP: Zenon Kosidowski: Opowieści biblijne, 1963

    Zasadniczo czernienie opon oznacza przywrócenie ich oryginalnego koloru. Matowa szarość powinna przeistoczyć się w głęboką czerń, aby opony wyglądały jak nowe.

    źródło: Internet: nanomyjnia.pl

    W domach starego typu, w których dym czernił ściany, wnętrza odświeżano glinką zmieszaną z popiołem drzewnym oraz wapnem i sadzą, malując na ścianach, powałach i piecach „packi”, czyli koliste plamy oraz schematyczne ornamenty roślinne.

    źródło: Internet: historiaposzukaj.pl

  • część mowy: czasownik

    aspekt: niedokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas teraźniejszy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. czernię
    czernimy
    2 os. czernisz
    czernicie
    3 os. czerni
    czernią

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. czerniłem
    +(e)m czernił
    czerniłam
    +(e)m czerniła
    czerniłom
    +(e)m czerniło
    czerniliśmy
    +(e)śmy czernili
    czerniłyśmy
    +(e)śmy czerniły
    2 os. czerniłeś
    +(e)ś czernił
    czerniłaś
    +(e)ś czerniła
    czerniłoś
    +(e)ś czerniło
    czerniliście
    +(e)ście czernili
    czerniłyście
    +(e)ście czerniły
    3 os. czernił
    czerniła
    czerniło
    czernili
    czerniły

    bezosobnik: czerniono

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. będę czernił
    będę czernić
    będę czerniła
    będę czernić
    będę czerniło
    będę czernić
    będziemy czernili
    będziemy czernić
    będziemy czerniły
    będziemy czernić
    2 os. będziesz czernił
    będziesz czernić
    będziesz czerniła
    będziesz czernić
    będziesz czerniło
    będziesz czernić
    będziecie czernili
    będziecie czernić
    będziecie czerniły
    będziecie czernić
    3 os. będzie czernił
    będzie czernić
    będzie czerniła
    będzie czernić
    będzie czerniło
    będzie czernić
    będą czernili
    będą czernić
    będą czerniły
    będą czernić

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. czernijmy
    czerńmy
    2 os. czernij
    czerń
    czernijcie
    czerńcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. czerniłbym
    bym czernił
    czerniłabym
    bym czerniła
    czerniłobym
    bym czerniło
    czernilibyśmy
    byśmy czernili
    czerniłybyśmy
    byśmy czerniły
    2 os. czerniłbyś
    byś czernił
    czerniłabyś
    byś czerniła
    czerniłobyś
    byś czerniło
    czernilibyście
    byście czernili
    czerniłybyście
    byście czerniły
    3 os. czerniłby
    by czernił
    czerniłaby
    by czerniła
    czerniłoby
    by czerniło
    czerniliby
    by czernili
    czerniłyby
    by czerniły

    bezosobnik: czerniono by

    bezokolicznik: czernić

    imiesłów przysłówkowy współczesny:

    czerniąc

    gerundium: czernienie

    imiesłów przymiotnikowy czynny: czerniący

    imiesłów przymiotnikowy bierny: czerniony

    odpowiednik aspektowy: uczernić

  • bez ograniczeń + czernić +
    CO + (CZYM)
  • Zob. czarny I

CHRONOLOGIZACJA:
1534, SPXVI
Data ostatniej modyfikacji: 24.05.2022