animizować - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

lit. przedstawiać przedmiot nieożywiony lub pojęcie abstrakcyjne w sposób nadający mu cechy istoty żywej, stosowany między innymi w utworach literackich

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Działalność artystyczna człowieka

literatura

Połączenia

poeta animizuje
animizować przedmioty martwe
animizować i personifikować

Cytaty

W micie narzuca się kategorie sensu, wartościowania, animizuje i personifikuje przedmioty martwe.

źródło: NKJP: Barbara Mróz,Osobowość wybitnych aktorów polskich. Studium różnic międzygeneracyjnych, 2008

[...] animizowane motywy przyrody (np. pieszczące ciało Afrodyty zefiry, omdlewające u jej stóp), stając się środkiem czy też środkami do bardziej ekspresywnego wyrażenia doznań wewnętrznych związanych z przeżywaniem miłości zmysłowej, służą przede wszystkim dynamizowaniu obrazu poetyckiego.

źródło: NKJP: Anna Drobina-Sawicka: Afrodyta - symbol piękna i mocy, Akant, 2008

W potocznym języku [...] istnieje wiele wyrażeń, których podstawą jest animizujący sposób patrzenia na świat. [...] We frazeologii zachowały się określenia o charakterze animizacji, np. słońce wstaje lub idzie, nadchodzi noc, u stóp góry, na niebo wyszedł księżyc, rozszalała się burza, grzbiet góry, czas biegnie.

źródło: NKJP: Ożywianie świata naszego, Dziennik Słupski, 2000-03-17

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	animizuję	animizujemy
2 os.	animizujesz	animizujecie
3 os.	animizuje	animizują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	animizowałem +(e)m animizował	animizowałam +(e)m animizowała	animizowałom +(e)m animizowało	animizowaliśmy +(e)śmy animizowali	animizowałyśmy +(e)śmy animizowały
2 os.	animizowałeś +(e)ś animizował	animizowałaś +(e)ś animizowała	animizowałoś +(e)ś animizowało	animizowaliście +(e)ście animizowali	animizowałyście +(e)ście animizowały
3 os.	animizował	animizowała	animizowało	animizowali	animizowały

bezosobnik: animizowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę animizował będę animizować	będę animizowała będę animizować	będę animizowało będę animizować	będziemy animizowali będziemy animizować	będziemy animizowały będziemy animizować
2 os.	będziesz animizował będziesz animizować	będziesz animizowała będziesz animizować	będziesz animizowało będziesz animizować	będziecie animizowali będziecie animizować	będziecie animizowały będziecie animizować
3 os.	będzie animizował będzie animizować	będzie animizowała będzie animizować	będzie animizowało będzie animizować	będą animizowali będą animizować	będą animizowały będą animizować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		animizujmy
2 os.	animizuj	animizujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	animizowałbym bym animizował	animizowałabym bym animizowała	animizowałobym bym animizowało	animizowalibyśmy byśmy animizowali	animizowałybyśmy byśmy animizowały
2 os.	animizowałbyś byś animizował	animizowałabyś byś animizowała	animizowałobyś byś animizowało	animizowalibyście byście animizowali	animizowałybyście byście animizowały
3 os.	animizowałby by animizował	animizowałaby by animizowała	animizowałoby by animizowało	animizowaliby by animizowali	animizowałyby by animizowały

bezosobnik: animizowano by

bezokolicznik: animizować

imiesłów przysłówkowy współczesny: animizując

gerundium: animizowanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	animizowanie	animizowania
D.	animizowania	animizowań
C.	animizowaniu	animizowaniom
B.	animizowanie	animizowania
N.	animizowaniem	animizowaniami
Ms.	animizowaniu	animizowaniach
W.	animizowanie	animizowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: animizujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	animizujący	animizujący	animizujący	animizujące	animizująca
D.	animizującego	animizującego	animizującego	animizującego	animizującej
C.	animizującemu	animizującemu	animizującemu	animizującemu	animizującej
B.	animizującego	animizującego	animizujący	animizujące	animizującą
N.	animizującym	animizującym	animizującym	animizującym	animizującą
Ms.	animizującym	animizującym	animizującym	animizującym	animizującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	animizujący	animizujący	animizujące	animizujące
D.	animizujących	animizujących	animizujących	animizujących
C.	animizującym	animizującym	animizującym	animizującym
B.	animizujących	animizujących	animizujących	animizujące
N.	animizującymi	animizującymi	animizującymi	animizującymi
Ms.	animizujących	animizujących	animizujących	animizujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: animizowany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	animizowany	animizowany	animizowany	animizowane	animizowana
D.	animizowanego	animizowanego	animizowanego	animizowanego	animizowanej
C.	animizowanemu	animizowanemu	animizowanemu	animizowanemu	animizowanej
B.	animizowanego	animizowanego	animizowany	animizowane	animizowaną
N.	animizowanym	animizowanym	animizowanym	animizowanym	animizowaną
Ms.	animizowanym	animizowanym	animizowanym	animizowanym	animizowanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	animizowani	animizowani	animizowane	animizowane
D.	animizowanych	animizowanych	animizowanych	animizowanych
C.	animizowanym	animizowanym	animizowanym	animizowanym
B.	animizowanych	animizowanych	animizowanych	animizowane
N.	animizowanymi	animizowanymi	animizowanymi	animizowanymi
Ms.	animizowanych	animizowanych	animizowanych	animizowanych

odpowiednik aspektowy: zanimizować

Składnia

+

animizować

+

CO

Pochodzenie

łac. animare 'ożywiać'