Jak korzystać ze słownika?

zdradzić

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

1. ojczyznę

  • Definicja

    1.

    przechodząc na stronę wroga, zacząć działać na szkodę swojego kraju, narodu, jakichś sojuszników lub osób, z którymi się jest w przyjaźni
  • Kwalifikacja tematyczna

    CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

    Funkcjonowanie państwa

    działalność polityczna


    CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

    Wojsko i wojna

    czynności, przedmioty, miejsca związane z wojskiem i wojną


    CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

    Zasady współżycia społecznego

    zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

  • Połączenia
    • zdradzić ojczyznę, Polskę
  • Cytaty

    Książę małżonek [...] jako dowódca wojsk litewskich zdradził Rzeczpospolitą, działając na korzyść Prus i Rosji.

    źródło: NKJP: Lechosław Herz: Wardęga Opowieści z pobocza drogi, 2010

    Po Jałcie czuliśmy się zdradzeni przez Zachód - opowiada Leszek Spaczyński, w czasie wojny pilot bombowca, w latach siedemdziesiątych minister skarbu w rządzie na uchodźstwie.

    źródło: NKJP: Piotr Lipiński: 80 LAT LOTNICTWA, Gazeta Wyborcza, 1998-09-11

    [...]Jezus nie został zdradzony przez faryzeusza, lecz przez jednego z uczniów. Tylko ten może zdradzać, w kim złożyliśmy naszą nadzieję; zdrada jest przywilejem powiernika nadziei.

    źródło: NKJP: Józef Tischner: Świat ludzkiej nadziei: wybór szkiców filozoficznych 1966-1975, 1975
  • Odmiana

    część mowy: czasownik

    aspekt: dokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. zdradzę
    		 zdradzimy
    2 os. zdradzisz
    		 zdradzicie
    3 os. zdradzi
    		 zdradzą

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. zdradziłem
    +(e)m zdradził
    		 zdradziłam
    +(e)m zdradziła
    		 zdradziłom
    +(e)m zdradziło
    		 zdradziliśmy
    +(e)śmy zdradzili
    		 zdradziłyśmy
    +(e)śmy zdradziły
    2 os. zdradziłeś
    +(e)ś zdradził
    		 zdradziłaś
    +(e)ś zdradziła
    		 zdradziłoś
    +(e)ś zdradziło
    		 zdradziliście
    +(e)ście zdradzili
    		 zdradziłyście
    +(e)ście zdradziły
    3 os. zdradził
    		 zdradziła
    		 zdradziło
    		 zdradzili
    		 zdradziły

    bezosobnik: zdradzono

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. zdradźmy
    2 os. zdradź
    		 zdradźcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. zdradziłbym
    bym zdradził
    		 zdradziłabym
    bym zdradziła
    		 zdradziłobym
    bym zdradziło
    		 zdradzilibyśmy
    byśmy zdradzili
    		 zdradziłybyśmy
    byśmy zdradziły
    2 os. zdradziłbyś
    byś zdradził
    		 zdradziłabyś
    byś zdradziła
    		 zdradziłobyś
    byś zdradziło
    		 zdradzilibyście
    byście zdradzili
    		 zdradziłybyście
    byście zdradziły
    3 os. zdradziłby
    by zdradził
    		 zdradziłaby
    by zdradziła
    		 zdradziłoby
    by zdradziło
    		 zdradziliby
    by zdradzili
    		 zdradziłyby
    by zdradziły

    bezosobnik: zdradzono by

    bezokolicznik: zdradzić

    imiesłów przysłówkowy uprzedni: zdradziwszy

    gerundium: zdradzenie

    imiesłów przymiotnikowy bierny: zdradzony

    odpowiednik aspektowy: zdradzać

  • Składnia
    Rzosobowy + zdradzić +
    KOGO/CO
  • Pochodzenie

    Zob. Kalka śr.-w.-niem. ver-raten 'zdradzić', pierwotnie 'złą radą zepsuć, spowodować szkody' (Bor). Z przedrostkiem z- od podstawowego  radzić  (zob.), z wstawnym, rozbijającym grupę spółgłoskową zr, -d- (podobnie jak w wyrazie  zdrój  - por.).