rosnąć - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

2.

stawać się dorosłym

Warianty

rzadziej róść

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA

Bieg życia

dorastanie i dojrzałość

CZŁOWIEK I PRZYRODA

Świat zwierząt

budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	dorastać dorośleć
	hiperonimy:	dojrzewać

Połączenia

pokolenie rośnie; chłopcy, dzieci, dziewczęta, młode, szczenięta, wilczęta rosną
rosnąć w jakiejś atmosferze, w jakimś środowisku, w przeświadczeniu o czymś, w jakichś warunkach
rosnąć szybko, w oczach
rosnąć i rozwijać się

Cytaty

	Przedstawione dane wskazują na to, że na obszarach ekologicznego zagrożenia, a szczególnie na Górnym Śląsku, rośnie młode pokolenie wyraźnie upośledzone w stosunku do rówieśników z pozostałych obszarów kraju. źródło: KWSJP: Stefan Kozłowski: Ekorozwój: wyzwanie XXI wieku, 2000
	Dzieci rosły i dziedzic coraz mniej o nich wiedział. źródło: KWSJP: Olga Tokarczuk: Prawiek i inne czasy, 1996
	Uczuciowa więź łącząca trojacze siostry daje o sobie znać na każdym kroku. […] Rosły w bezpiecznym, rodzinnym kokonie. Mama przerwała studia na Akademii Medycznej w Warszawie, by zająć się córeczkami. Ojciec […] zmienił pracę, tak aby po ośmiu godzinach móc wracać do domu. źródło: KWSJP: Natalia Iwaszkiewicz: Trzy białe fartuchy, 1993
	Dziad Przemysław urodził się w roku 1865, w dwa lata po powstaniu, i [...] rósł w aurze tego nieszczęsnego zrywu. źródło: KWSJP: Tadeusz Konwicki: Nowy świat i okolice, 1986
	Małe dziewczynki, którym rodzi się braciszek, rosną w przekonaniu, że one same są tylko wstępem, uwerturą do innego, ważniejszego istnienia, ponieważ pojawienie się brata od razu usuwa je w cień. źródło: KWSJP: Olga Tokarczuk: Podróż ludzi księgi, 1993

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	rosnę	rośniemy
2 os.	rośniesz	rośniecie
3 os.	rośnie	rosną

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rosłem +(e)m rósł	rosłam +(e)m rosła	rosłom +(e)m rosło	rośliśmy +(e)śmy rośli	rosłyśmy +(e)śmy rosły
2 os.	rosłeś +(e)ś rósł	rosłaś +(e)ś rosła	rosłoś +(e)ś rosło	rośliście +(e)ście rośli	rosłyście +(e)ście rosły
3 os.	rósł	rosła	rosło	rośli	rosły

bezosobnik: rośnięto

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę rósł będę rosnąć	będę rosła będę rosnąć	będę rosło będę rosnąć	będziemy rośli będziemy rosnąć	będziemy rosły będziemy rosnąć
2 os.	będziesz rósł będziesz rosnąć	będziesz rosła będziesz rosnąć	będziesz rosło będziesz rosnąć	będziecie rośli będziecie rosnąć	będziecie rosły będziecie rosnąć
3 os.	będzie rósł będzie rosnąć	będzie rosła będzie rosnąć	będzie rosło będzie rosnąć	będą rośli będą rosnąć	będą rosły będą rosnąć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rośnijmy
2 os.	rośnij	rośnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rósłbym bym rósł	rosłabym bym rosła	rosłobym bym rosło	roślibyśmy byśmy rośli	rosłybyśmy byśmy rosły
2 os.	rósłbyś byś rósł	rosłabyś byś rosła	rosłobyś byś rosło	roślibyście byście rośli	rosłybyście byście rosły
3 os.	rósłby by rósł	rosłaby by rosła	rosłoby by rosło	rośliby by rośli	rosłyby by rosły

bezosobnik: rośnięto by

bezokolicznik: rosnąć
rzadziej róść

imiesłów przysłówkowy współczesny: rosnąc

gerundium: rośnięcie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rośnięcie	rośnięcia
D.	rośnięcia	rośnięć
C.	rośnięciu	rośnięciom
B.	rośnięcie	rośnięcia
N.	rośnięciem	rośnięciami
Ms.	rośnięciu	rośnięciach
W.	rośnięcie	rośnięcia

imiesłów przymiotnikowy czynny: rosnący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	rosnący	rosnący	rosnący	rosnące	rosnąca
D.	rosnącego	rosnącego	rosnącego	rosnącego	rosnącej
C.	rosnącemu	rosnącemu	rosnącemu	rosnącemu	rosnącej
B.	rosnącego	rosnącego	rosnący	rosnące	rosnącą
N.	rosnącym	rosnącym	rosnącym	rosnącym	rosnącą
Ms.	rosnącym	rosnącym	rosnącym	rosnącym	rosnącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	rosnący	rosnący	rosnące	rosnące
D.	rosnących	rosnących	rosnących	rosnących
C.	rosnącym	rosnącym	rosnącym	rosnącym
B.	rosnących	rosnących	rosnących	rosnące
N.	rosnącymi	rosnącymi	rosnącymi	rosnącymi
Ms.	rosnących	rosnących	rosnących	rosnących

odpowiedniki aspektowe: urosnąć , dorosnąć , doróść

Składnia

Rz_żywotny

+

rosnąć

+

Pochodzenie

psł. *orstnǫti

- czasownik (z przyrostkiem *-nǫ-) od podstawowego psł. *orsti, *orstǫ, *orstetь 'rosnąć, wzrastać, wyrastać', którego bezpośrednie kontynuanty poświadczone są w polszczyźnie od XV w., por. st.pol. róść (rostę roście) 'rosnąć (rosnę, rośnie)'