awansować - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

1.

przenieść pracownika z niższego stanowiska na wyższe

Wymowa

[awãsować] lub [awansować]

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA

Praca

organizacja i hierarchia w pracy, stosunki służbowe

Relacje znaczeniowe

antonimy:

degradować
zdegradować

Połączenia

awansować pracownika, sierżanta, strażaka
awansować kogoś na jakieś stanowisko
pośmiertnie awansować
zostać awansowanym

Cytaty

	Postanowiłem awansować na to stanowisko pracownika już zatrudnionego w urzędzie, który moim zdaniem zapewni właściwą gospodarkę finansową gminy Tuchola – wyjaśnia burmistrz Tadeusz Kowalski. źródło: NKJP: Lucyna Zdanowska: Zmiany na stanowiskach w tucholskim ratuszu, Tygodnik Tucholski, 2007
	Jak można było się domyślić, Sierowowi w czasach Chruszczowa nie działa się krzywda - przeciwnie, został awansowany na szefa NKWD - organizacji, na myśl o której wielu Polaków oblewało się zimnym potem... źródło: NKJP: Janusz Rolicki: Edward Gierek: życie i narodziny legendy, 2002
	Jest to zaiste sytuacja paradoksalna - pracownik dozoru średniego, tj. do sztygara oddziałowego włącznie, ma prawo do półtorakrotnego przelicznika za każdy rok pracy, a po awansowaniu na stanowisko nadsztygara traci te uprawnienia. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 29.04.1994
	Na zewnątrz grali zresztą dalej: on jako wicedyrektor prężnej firmy komputerowej, ona jako awansująca szybko pracownica domu aukcyjnego. źródło: NKJP: Jerzy Sosnowski: Prąd zatokowy, 2003
	Za zasługi bojowe awansowany został do stopnia majora. źródło: NKJP: Teresa Goscicka: W DALEKIEJ KANADZIE ODSZEDŁ PROFESOR BERNARD ZABŁOCKI, 2000-11-01

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany lub niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	awansuję	awansujemy
2 os.	awansujesz	awansujecie
3 os.	awansuje	awansują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	awansowałem +(e)m awansował	awansowałam +(e)m awansowała	awansowałom +(e)m awansowało	awansowaliśmy +(e)śmy awansowali	awansowałyśmy +(e)śmy awansowały
2 os.	awansowałeś +(e)ś awansował	awansowałaś +(e)ś awansowała	awansowałoś +(e)ś awansowało	awansowaliście +(e)ście awansowali	awansowałyście +(e)ście awansowały
3 os.	awansował	awansowała	awansowało	awansowali	awansowały

bezosobnik: awansowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę awansował będę awansować	będę awansowała będę awansować	będę awansowało będę awansować	będziemy awansowali będziemy awansować	będziemy awansowały będziemy awansować
2 os.	będziesz awansował będziesz awansować	będziesz awansowała będziesz awansować	będziesz awansowało będziesz awansować	będziecie awansowali będziecie awansować	będziecie awansowały będziecie awansować
3 os.	będzie awansował będzie awansować	będzie awansowała będzie awansować	będzie awansowało będzie awansować	będą awansowali będą awansować	będą awansowały będą awansować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		awansujmy
2 os.	awansuj	awansujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	awansowałbym bym awansował	awansowałabym bym awansowała	awansowałobym bym awansowało	awansowalibyśmy byśmy awansowali	awansowałybyśmy byśmy awansowały
2 os.	awansowałbyś byś awansował	awansowałabyś byś awansowała	awansowałobyś byś awansowało	awansowalibyście byście awansowali	awansowałybyście byście awansowały
3 os.	awansowałby by awansował	awansowałaby by awansowała	awansowałoby by awansowało	awansowaliby by awansowali	awansowałyby by awansowały

bezosobnik: awansowano by

bezokolicznik: awansować

imiesłów przysłówkowy współczesny:

awansując

imiesłów przysłówkowy uprzedni:

awansowawszy

gerundium: awansowanie

rodzaj gramatyczny: dk, ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	awansowanie	awansowania
D.	awansowania	awansowań
C.	awansowaniu	awansowaniom
B.	awansowanie	awansowania
N.	awansowaniem	awansowaniami
Ms.	awansowaniu	awansowaniach
W.	awansowanie	awansowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: awansujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	awansujący	awansujący	awansujący	awansujące	awansująca
D.	awansującego	awansującego	awansującego	awansującego	awansującej
C.	awansującemu	awansującemu	awansującemu	awansującemu	awansującej
B.	awansującego	awansującego	awansujący	awansujące	awansującą
N.	awansującym	awansującym	awansującym	awansującym	awansującą
Ms.	awansującym	awansującym	awansującym	awansującym	awansującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	awansujący	awansujący	awansujące	awansujące
D.	awansujących	awansujących	awansujących	awansujących
C.	awansującym	awansującym	awansującym	awansującym
B.	awansujących	awansujących	awansujących	awansujące
N.	awansującymi	awansującymi	awansującymi	awansującymi
Ms.	awansujących	awansujących	awansujących	awansujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: awansowany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	awansowany	awansowany	awansowany	awansowane	awansowana
D.	awansowanego	awansowanego	awansowanego	awansowanego	awansowanej
C.	awansowanemu	awansowanemu	awansowanemu	awansowanemu	awansowanej
B.	awansowanego	awansowanego	awansowany	awansowane	awansowaną
N.	awansowanym	awansowanym	awansowanym	awansowanym	awansowaną
Ms.	awansowanym	awansowanym	awansowanym	awansowanym	awansowanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	awansowani	awansowani	awansowane	awansowane
D.	awansowanych	awansowanych	awansowanych	awansowanych
C.	awansowanym	awansowanym	awansowanym	awansowanym
B.	awansowanych	awansowanych	awansowanych	awansowane
N.	awansowanymi	awansowanymi	awansowanymi	awansowanymi
Ms.	awansowanych	awansowanych	awansowanych	awansowanych

Składnia

Rz_osobowy	+	awansować	+	KOGO + na KOGO/ CO
Rz_osobowy	+	awansować	+	KOGO + do CZEGO

Pochodzenie

może niem. avancieren

z fr. avancer 'posuwać naprzód'

Zob. awans