Jak korzystać ze słownika?

stanąć

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

6. zatrzymać się

  • Definicja

    6.

    zatrzymać się
  • Kwalifikacja tematyczna

    KATEGORIE FIZYCZNE

    Cechy i właściwości materii

    ruch i spoczynek

  • Połączenia
    • pociąg, samochód stanął, auto stanęło
    • stanąć na dworcu, na przystanku, na skrzyżowaniu
    • stanąć przed domem
    • stanąć w miejscu
  • Cytaty

    Auto czarne i długie stanęło przed kościołem. Wysiada ktoś ważny, skoro szofer mu drzwi otwiera.

    źródło: NKJP: Marian Pankowski: Fara na Pomorzu, 1997

    Pociąg stanął. Paru mężczyzn pośpiesznie poczęło wyrzucać z wagonu walizki obu kobiet.

    źródło: NKJP: Jerzy Andrzejewski: Noc i inne opowiadania, 2001
  • Odmiana

    część mowy: czasownik

    aspekt: dokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. stanę
    		 staniemy
    2 os. staniesz
    		 staniecie
    3 os. stanie
    		 staną

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. stanąłem
    +(e)m stanął
    		 stanęłam
    +(e)m stanęła
    		 stanęłom
    +(e)m stanęło
    		 stanęliśmy
    +(e)śmy stanęli
    		 stanęłyśmy
    +(e)śmy stanęły
    2 os. stanąłeś
    +(e)ś stanął
    		 stanęłaś
    +(e)ś stanęła
    		 stanęłoś
    +(e)ś stanęło
    		 stanęliście
    +(e)ście stanęli
    		 stanęłyście
    +(e)ście stanęły
    3 os. stanął
    		 stanęła
    		 stanęło
    		 stanęli
    		 stanęły

    bezosobnik: stanięto

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. stańmy
    2 os. stań
    		 stańcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. stanąłbym
    bym stanął
    		 stanęłabym
    bym stanęła
    		 stanęłobym
    bym stanęło
    		 stanęlibyśmy
    byśmy stanęli
    		 stanęłybyśmy
    byśmy stanęły
    2 os. stanąłbyś
    byś stanął
    		 stanęłabyś
    byś stanęła
    		 stanęłobyś
    byś stanęło
    		 stanęlibyście
    byście stanęli
    		 stanęłybyście
    byście stanęły
    3 os. stanąłby
    by stanął
    		 stanęłaby
    by stanęła
    		 stanęłoby
    by stanęło
    		 stanęliby
    by stanęli
    		 stanęłyby
    by stanęły

    bezosobnik: stanięto by

    bezokolicznik: stanąć

    imiesłów przysłówkowy uprzedni: stanąwszy

    gerundium: stanięcie

    odpowiednik aspektowy: stawać

  • Składnia
    bez ograniczeń + stanąć +
    (GDZIE)
  • Pochodzenie

    Wtórna postać czasownika nawiązująca do  psł.  kontynuantów *stati, *stanǫ 'stać, stanę'. Bezokolicznik oparty na temacie formy osobowej  stan-ę