-
8.
znaleźć się w określonej sytuacji, wymagającej podjęcia jakichś działań -
ATEMATYCZNY
-
- stanąć przed problemem, przed szansą, przed wyborem, przed wyzwaniami, przed zadaniem
-
Akademia stanęła przed dylematem - stracić nauczycieli i obniżyć prestiż uczelni czy ich chronić.
źródło: NKJP: Magdalena Grochowska, TE BLADE I TE NA LUZIE, Gazeta Wyborcza data wydania 1997-01-29
Był to prawdziwy przyjaciel twórców i bardzo uczciwy wydawca, co nieczęsto się zdarza. Niemniej, a może i po trosze dlatego, wydawnictwo i księgarnia stanęły przed groźbą bankructwa i likwidacji.
źródło: NKJP: Monika Żeromska: Wspomnienia, 2007
Organizatorzy koncertu tracą w pewnym momencie panowanie nad skalą zjawiska i mają do wyboru albo zawrócić falę uczestników - chyba już tylko przy pomocy policji - albo wpuszczać wszystkich bez biletów i bez opłat i stanąć wobec finansowej klęski.
źródło: NKJP: Andrzej Werner: Dekada filmu, 1999
-
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. stanę
staniemy
2 os. staniesz
staniecie
3 os. stanie
staną
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. stanąłem
+(e)m stanął
stanęłam
+(e)m stanęła
stanęłom
+(e)m stanęło
stanęliśmy
+(e)śmy stanęli
stanęłyśmy
+(e)śmy stanęły
2 os. stanąłeś
+(e)ś stanął
stanęłaś
+(e)ś stanęła
stanęłoś
+(e)ś stanęło
stanęliście
+(e)ście stanęli
stanęłyście
+(e)ście stanęły
3 os. stanął
stanęła
stanęło
stanęli
stanęły
bezosobnik: stanięto
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. stańmy
2 os. stań
stańcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. stanąłbym
bym stanął
stanęłabym
bym stanęła
stanęłobym
bym stanęło
stanęlibyśmy
byśmy stanęli
stanęłybyśmy
byśmy stanęły
2 os. stanąłbyś
byś stanął
stanęłabyś
byś stanęła
stanęłobyś
byś stanęło
stanęlibyście
byście stanęli
stanęłybyście
byście stanęły
3 os. stanąłby
by stanął
stanęłaby
by stanęła
stanęłoby
by stanęło
stanęliby
by stanęli
stanęłyby
by stanęły
bezosobnik: stanięto by
bezokolicznik: stanąć
imiesłów przysłówkowy uprzedni: stanąwszy
gerundium: stanięcie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. stanięcie
stanięcia
D. stanięcia
stanięć
C. stanięciu
stanięciom
B. stanięcie
stanięcia
N. stanięciem
stanięciami
Ms. stanięciu
stanięciach
W. stanięcie
stanięcia
odpowiednik aspektowy: stawać
-
Rzosobowy + stanąć + przed CZYMRzosobowy + stanąć + wobec CZEGO -
Wtórna postać czasownika nawiązująca do psł. kontynuantów *stati, *stanǫ 'stać, stanę'. Bezokolicznik oparty na temacie formy osobowej stan-ę