stanąć

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

13. o rzece

  • 13.

    o rzece: przestać płynąć, pokrywając się lodem
  • CZŁOWIEK I PRZYRODA

    Ziemia

    zbiorniki wodne

    • rzeka stanęła
  • Po kilku dniach rzeka stanęła. Wchodząc na jeszcze przejrzysty, gruby najwyżej na dwa cale lód [...] słyszałem, jak moje buty podkute gwoździami dzwonią daleko ode mnie po nieściągniętych lodem głębinach.

    źródło: NKJP: Tadeusz Nowak: A jak królem, a jak katem będziesz, 1967

  • część mowy: czasownik

    aspekt: dokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. stanę
    staniemy
    2 os. staniesz
    staniecie
    3 os. stanie
    staną

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. stanąłem
    +(e)m stanął
    stanęłam
    +(e)m stanęła
    stanęłom
    +(e)m stanęło
    stanęliśmy
    +(e)śmy stanęli
    stanęłyśmy
    +(e)śmy stanęły
    2 os. stanąłeś
    +(e)ś stanął
    stanęłaś
    +(e)ś stanęła
    stanęłoś
    +(e)ś stanęło
    stanęliście
    +(e)ście stanęli
    stanęłyście
    +(e)ście stanęły
    3 os. stanął
    stanęła
    stanęło
    stanęli
    stanęły

    bezosobnik: stanięto

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. stańmy
    2 os. stań
    stańcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. stanąłbym
    bym stanął
    stanęłabym
    bym stanęła
    stanęłobym
    bym stanęło
    stanęlibyśmy
    byśmy stanęli
    stanęłybyśmy
    byśmy stanęły
    2 os. stanąłbyś
    byś stanął
    stanęłabyś
    byś stanęła
    stanęłobyś
    byś stanęło
    stanęlibyście
    byście stanęli
    stanęłybyście
    byście stanęły
    3 os. stanąłby
    by stanął
    stanęłaby
    by stanęła
    stanęłoby
    by stanęło
    stanęliby
    by stanęli
    stanęłyby
    by stanęły

    bezosobnik: stanięto by

    bezokolicznik: stanąć

    imiesłów przysłówkowy uprzedni: stanąwszy

    gerundium: stanięcie

    odpowiednik aspektowy: stawać

  • Rznieżywotny + stanąć + bez ograniczeń
  • Wtórna postać czasownika nawiązująca do psł. kontynuantów *stati, *stanǫ 'stać, stanę'. Bezokolicznik oparty na temacie formy osobowej stan-ę