-
3.
przystępować do wykonywania określonych czynności, wskazanych następującym rzeczownikiem lub przez niego symbolizowanych -
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA
Praca -
- brać się do gotowania, do sprzątania; do pracy, do roboty;
- brać się !?za jedzenie; !?za rządzenie, !?za sądzenie; !?za pisanie; !?za filozofowanie; !?za książkę, !?za lekturę, !?za naukę; !?za krytykę; !?za remont; !?za łopatę; !?za interesy, !?za politykę
- brać się ostro (do roboty)
-
Cała ekipa czeka na akceptację projektu, żeby brać się ostro do roboty.
źródło: NKJP: Radosław Figura: Teraz albo nigdy! Odcinek 31 O5/III, 2008
Do południa musiała nakarmić zwierzęta, a potem brała się do gotowania obiadu.
źródło: NKJP: Olga Tokarczuk: Prawiek i inne czasy, 1996
Teraz bierze się !?za naukę do egzaminów wstępnych, które zaczynają się na początku lipca i w jej przypadku potrwają dwa tygodnie.
źródło: NKJP: Magdalena Okoniewska: Mój świat jest kobietą Dziennik lesbijki, 2004
Już to posunięcie dało do zrozumienia, że Bogdan Zdrojewski rozpoczyna nowy etap w swojej karierze: bierze się !?za politykę.
źródło: NKJP: Elżbieta Guzowska: Odchodzi, Gazeta Wrocławska, 2001-05-09
- Kiedy trzeźwieję, to najpierw patrzę na stół i panujący wokół bajzel. Później idę leczyć kaca, a potem biorę się !?za miotłę.
źródło: NKJP: Piję, jak jest okazja, a okazja jest często, Życie Podkarpackie, 2005
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. biorę się
bierzemy się
2 os. bierzesz się
bierzecie się
3 os. bierze się
biorą się
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. brałem się
+(e)m się brał
brałam się
+(e)m się brała
brałom się
+(e)m się brało
braliśmy się
+(e)śmy się brali
brałyśmy się
+(e)śmy się brały
2 os. brałeś się
+(e)ś się brał
brałaś się
+(e)ś się brała
brałoś się
+(e)ś się brało
braliście się
+(e)ście się brali
brałyście się
+(e)ście się brały
3 os. brał się
brała się
brało się
brali się
brały się
bezosobnik: brano się
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę się brał
będę się brać
będę się brała
będę się brać
będę się brało
będę się brać
będziemy się brali
będziemy się brać
będziemy się brały
będziemy się brać
2 os. będziesz się brał
będziesz się brać
będziesz się brała
będziesz się brać
będziesz się brało
będziesz się brać
będziecie się brali
będziecie się brać
będziecie się brały
będziecie się brać
3 os. będzie się brał
będzie się brać
będzie się brała
będzie się brać
będzie się brało
będzie się brać
będą się brali
będą się brać
będą się brały
będą się brać
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. bierzmy się
2 os. bierz się
bierzcie się
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. brałbym się
bym się brał
brałabym się
bym się brała
brałobym się
bym się brało
bralibyśmy się
byśmy się brali
brałybyśmy się
byśmy się brały
2 os. brałbyś się
byś się brał
brałabyś się
byś się brała
brałobyś się
byś się brało
bralibyście się
byście się brali
brałybyście się
byście się brały
3 os. brałby się
by się brał
brałaby się
by się brała
brałoby się
by się brało
braliby się
by się brali
brałyby się
by się brały
bezosobnik: brano by się
bezokolicznik: brać się
imiesłów przysłówkowy współczesny: biorąc się
gerundium: branie się
liczba pojedyncza liczba mnoga M. branie się
brania się
D. brania się
brań się
C. braniu się
braniom się
B. branie się
brania się
N. braniem się
braniami się
Ms. braniu się
braniach się
W. branie się
brania się
imiesłów przymiotnikowy czynny: biorący się
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. biorący się
biorący się
biorący się
biorące się
biorąca się
D. biorącego się
biorącego się
biorącego się
biorącego się
biorącej się
C. biorącemu się
biorącemu się
biorącemu się
biorącemu się
biorącej się
B. biorącego się
biorącego się
biorący się
biorące się
biorącą się
N. biorącym się
biorącym się
biorącym się
biorącym się
biorącą się
Ms. biorącym się
biorącym się
biorącym się
biorącym się
biorącej się
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. biorący się
biorący się
biorące się
biorące się
D. biorących się
biorących się
biorących się
biorących się
C. biorącym się
biorącym się
biorącym się
biorącym się
B. biorących się
biorących się
biorących się
biorące się
N. biorącymi się
biorącymi się
biorącymi się
biorącymi się
Ms. biorących się
biorących się
biorących się
biorących się
odpowiednik aspektowy: wziąć się
-
Rzosobowy + brać się + do CZEGORzosobowy + brać się + !?za CO -
Zob. brać I
-
Uznawane za niepoprawne: brać się za coś