Modernistycznie pojęta „gnoza” przejawia się m.in. w przekonaniu o możliwości posiadania wyjątkowej, niemal ezoterycznej, historycznej i politycznej wiedzy.
źródło: Lech Zdybel: Idea spisku i teorie spiskowe w świetle analiz krytycznych, 2002 (books.google.pl)
To powiązanie poczucia przyrody, nirwany, śmierci i hedonizmu najlepiej jednak wypowiada Kasprowicz. Dlatego zapewne, że głębokie przeżycie przyrody (a wiadomo, w jakiej skali tę zdolność posiadał Kasprowicz) prowadzi często do zapomnienia o własnej osobowości, a więc do stanów podobnych nirwanie. Wystarczyło to zapomnienie modernistycznie przystroić, a powstawały takie wiersze, jak zakończenie Mariana Olchowicza [...].
źródło: Kazimierz Wyka: Modernizm polski, 1968 (books.google.pl)