-
11.
daw. możny i szlachetnie urodzony -
Wyraz używany dawniej w zwrotach grzecznościowych w stosunku do osoby postawionej wyżej w hierarchii społecznej i zwykle szlachetnie urodzonej.
-
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE
Zasady współżycia społecznego
stosunki, grupy i organizacje społeczne -
- jasny pan; jasna pani, panienka
-
[...] panna Emilia pozostawała z matką generałową w zażyłych stosunkach, w Poznańskiem czczono ją jako niesłychanie dobroczynną damę, szeptano o jej romantycznej miłości do doktora Karola Marcinkowskiego, ale gdzież plebejskiemu doktorowi do jasnej panienki!
źródło: KWSJP: Marek Ruszczyc: Potomkowie generała, 1985
Nim padła odpowiedź, ktoś wmieszał się do rozprawy. - Jakże to, jasny wielmożo? Mnieście dali przecie prawo pierwokupu!
źródło: KWSJP: Franciszek Fenikowski: Długie morze, 1963
-
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. jasny
jasny
jasny
jasne
jasna
D. jasnego
jasnego
jasnego
jasnego
jasnej
C. jasnemu
jasnemu
jasnemu
jasnemu
jasnej
B. jasnego
jasnego
jasny
jasne
jasną
N. jasnym
jasnym
jasnym
jasnym
jasną
Ms. jasnym
jasnym
jasnym
jasnym
jasnej
W. jasny
jasny
jasny
jasne
jasna
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. jaśni
jaśni
jasne
jasne
D. jasnych
jasnych
jasnych
jasnych
C. jasnym
jasnym
jasnym
jasnym
B. jasnych
jasnych
jasnych
jasne
N. jasnymi
jasnymi
jasnymi
jasnymi
Ms. jasnych
jasnych
jasnych
jasnych
W. jaśni
jaśni
jasne
jasne
-
+ jasny +
szyk: tylko prepozycja -
psł. *ĕsnъ
-
+ jasny +
szyk: tylko prepozycja