opiłowywać - Wielki słownik języka polskiego PAN

wygładzać jakąś powierzchnię lub nadawać czemuś odpowiedni kształt za pomocą pilnika

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA

Praca

rodzaje pracy

opiłowywać paznokcie
opiłowywać pilniczkiem

Pedikiurzystka osusza nam stopy i zabiera się za przygotowanie paznokci. Podcina je, opiłowuje, odsuwa patyczkiem skórki, których absolutnie nie powinno się u stóp wycinać.

źródło: NKJP: (MSZ): Zadbaj o stopy, Gazeta Krakowska, 2006-08-19

Inną ozdobą mezoamerykańską było opiłowywanie i inkrustowanie zębów. Zarówno kobiety, jak i mężczyźni dekorowali zęby płytkami i kamykami z jadeitu, hematytu, pirytu czy turkusu.

źródło: NKJP: Agnieszka Krzemińska: Fortuna na szyi, Polityka nr 2698, 2009-03-28

Niektórzy próbują domowym sposobem opiłowywać pilnikiem krawędzie takich ramek do powiększalnika, aby zwiększyć wymiar okienka.

źródło: NKJP: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	opiłowuję	opiłowujemy
2 os.	opiłowujesz	opiłowujecie
3 os.	opiłowuje	opiłowują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	opiłowywałem +(e)m opiłowywał	opiłowywałam +(e)m opiłowywała	opiłowywałom +(e)m opiłowywało	opiłowywaliśmy +(e)śmy opiłowywali	opiłowywałyśmy +(e)śmy opiłowywały
2 os.	opiłowywałeś +(e)ś opiłowywał	opiłowywałaś +(e)ś opiłowywała	opiłowywałoś +(e)ś opiłowywało	opiłowywaliście +(e)ście opiłowywali	opiłowywałyście +(e)ście opiłowywały
3 os.	opiłowywał	opiłowywała	opiłowywało	opiłowywali	opiłowywały

bezosobnik: opiłowywano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę opiłowywał będę opiłowywać	będę opiłowywała będę opiłowywać	będę opiłowywało będę opiłowywać	będziemy opiłowywali będziemy opiłowywać	będziemy opiłowywały będziemy opiłowywać
2 os.	będziesz opiłowywał będziesz opiłowywać	będziesz opiłowywała będziesz opiłowywać	będziesz opiłowywało będziesz opiłowywać	będziecie opiłowywali będziecie opiłowywać	będziecie opiłowywały będziecie opiłowywać
3 os.	będzie opiłowywał będzie opiłowywać	będzie opiłowywała będzie opiłowywać	będzie opiłowywało będzie opiłowywać	będą opiłowywali będą opiłowywać	będą opiłowywały będą opiłowywać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		opiłowujmy
2 os.	opiłowuj	opiłowujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	opiłowywałbym bym opiłowywał	opiłowywałabym bym opiłowywała	opiłowywałobym bym opiłowywało	opiłowywalibyśmy byśmy opiłowywali	opiłowywałybyśmy byśmy opiłowywały
2 os.	opiłowywałbyś byś opiłowywał	opiłowywałabyś byś opiłowywała	opiłowywałobyś byś opiłowywało	opiłowywalibyście byście opiłowywali	opiłowywałybyście byście opiłowywały
3 os.	opiłowywałby by opiłowywał	opiłowywałaby by opiłowywała	opiłowywałoby by opiłowywało	opiłowywaliby by opiłowywali	opiłowywałyby by opiłowywały

bezosobnik: opiłowywano by

bezokolicznik: opiłowywać

imiesłów przysłówkowy współczesny: opiłowując

gerundium: opiłowywanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	opiłowywanie	opiłowywania
D.	opiłowywania	opiłowywań
C.	opiłowywaniu	opiłowywaniom
B.	opiłowywanie	opiłowywania
N.	opiłowywaniem	opiłowywaniami
Ms.	opiłowywaniu	opiłowywaniach
W.	opiłowywanie	opiłowywania

imiesłów przymiotnikowy czynny: opiłowujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	opiłowujący	opiłowujący	opiłowujący	opiłowujące	opiłowująca
D.	opiłowującego	opiłowującego	opiłowującego	opiłowującego	opiłowującej
C.	opiłowującemu	opiłowującemu	opiłowującemu	opiłowującemu	opiłowującej
B.	opiłowującego	opiłowującego	opiłowujący	opiłowujące	opiłowującą
N.	opiłowującym	opiłowującym	opiłowującym	opiłowującym	opiłowującą
Ms.	opiłowującym	opiłowującym	opiłowującym	opiłowującym	opiłowującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	opiłowujący	opiłowujący	opiłowujące	opiłowujące
D.	opiłowujących	opiłowujących	opiłowujących	opiłowujących
C.	opiłowującym	opiłowującym	opiłowującym	opiłowującym
B.	opiłowujących	opiłowujących	opiłowujących	opiłowujące
N.	opiłowującymi	opiłowującymi	opiłowującymi	opiłowującymi
Ms.	opiłowujących	opiłowujących	opiłowujących	opiłowujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: opiłowywany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	opiłowywany	opiłowywany	opiłowywany	opiłowywane	opiłowywana
D.	opiłowywanego	opiłowywanego	opiłowywanego	opiłowywanego	opiłowywanej
C.	opiłowywanemu	opiłowywanemu	opiłowywanemu	opiłowywanemu	opiłowywanej
B.	opiłowywanego	opiłowywanego	opiłowywany	opiłowywane	opiłowywaną
N.	opiłowywanym	opiłowywanym	opiłowywanym	opiłowywanym	opiłowywaną
Ms.	opiłowywanym	opiłowywanym	opiłowywanym	opiłowywanym	opiłowywanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	opiłowywani	opiłowywani	opiłowywane	opiłowywane
D.	opiłowywanych	opiłowywanych	opiłowywanych	opiłowywanych
C.	opiłowywanym	opiłowywanym	opiłowywanym	opiłowywanym
B.	opiłowywanych	opiłowywanych	opiłowywanych	opiłowywane
N.	opiłowywanymi	opiłowywanymi	opiłowywanymi	opiłowywanymi
Ms.	opiłowywanych	opiłowywanych	opiłowywanych	opiłowywanych

odpowiednik aspektowy: opiłować

Składnia

+

opiłowywać

+

CO

Pochodzenie

Zob. piła 1