czniać - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

pot. uznawać jakąś rzecz, zjawisko lub osobę, z którymi należy się liczyć, za mało ważne, zupełnie się nimi nie przejmując

Noty o użyciu

Wyraz bardzo niestosowny, na graniczy wulgarności.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Ocena i wartościowanie

wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:

ktoś olewa ciepłym moczem kogoś/coś
lać
olewać
zlewać

Cytaty

	Wydawałoby się, że życie anarchisty pozbawione jest wszelkich stresów. Taki anarchista to cznia sobie wszystko i wszystkich, a Państwo przede wszystkim. źródło: NKJP: Kuba Tatarkiewicz, Computerworld,
	A tymczasem na świecie romantycy czniali patriotyzmy i zajmowali się miejscem człowieka w świecie, pasjonowali się jego nieracjonalnym wnętrzem i dramatami w jakie ono popada w konflikcie z rozumem. źródło: NKJP: Internet
	[...] nie jestem w stanie odróżnić pastiszu country od country niepastiszowego. Czniam równo jedno i drugie, w każdym razie. źródło: NKJP: Internet
	[...] dowiedziałem się, że [...] pozwali mnie za wpisy na Twitterze. Na sumę, która wielokrotnie przekracza moje dochody. Cóż, przyjemne to nie jest, ale po pięćdziesiątym procesie zacząłem przyzwyczajać. Czniam to. źródło: Internet: tysol.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	czniam	czniamy
2 os.	czniasz	czniacie
3 os.	cznia	czniają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	czniałem +(e)m czniał	czniałam +(e)m czniała	czniałom +(e)m czniało	cznialiśmy +(e)śmy czniali	czniałyśmy +(e)śmy czniały
2 os.	czniałeś +(e)ś czniał	czniałaś +(e)ś czniała	czniałoś +(e)ś czniało	cznialiście +(e)ście czniali	czniałyście +(e)ście czniały
3 os.	czniał	czniała	czniało	czniali	czniały

bezosobnik: czniano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę czniał będę czniać	będę czniała będę czniać	będę czniało będę czniać	będziemy czniali będziemy czniać	będziemy czniały będziemy czniać
2 os.	będziesz czniał będziesz czniać	będziesz czniała będziesz czniać	będziesz czniało będziesz czniać	będziecie czniali będziecie czniać	będziecie czniały będziecie czniać
3 os.	będzie czniał będzie czniać	będzie czniała będzie czniać	będzie czniało będzie czniać	będą czniali będą czniać	będą czniały będą czniać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		czniajmy
2 os.	czniaj	czniajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	czniałbym bym czniał	czniałabym bym czniała	czniałobym bym czniało	cznialibyśmy byśmy czniali	czniałybyśmy byśmy czniały
2 os.	czniałbyś byś czniał	czniałabyś byś czniała	czniałobyś byś czniało	cznialibyście byście czniali	czniałybyście byście czniały
3 os.	czniałby by czniał	czniałaby by czniała	czniałoby by czniało	cznialiby by czniali	czniałyby by czniały

bezosobnik: czniano by

bezokolicznik: czniać

imiesłów przysłówkowy współczesny: czniając

gerundium: cznianie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	cznianie	czniania
D.	czniania	czniań
C.	cznianiu	cznianiom
B.	cznianie	czniania
N.	cznianiem	cznianiami
Ms.	cznianiu	cznianiach
W.	cznianie	czniania

imiesłów przymiotnikowy czynny: czniający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	czniający	czniający	czniający	czniające	czniająca
D.	czniającego	czniającego	czniającego	czniającego	czniającej
C.	czniającemu	czniającemu	czniającemu	czniającemu	czniającej
B.	czniającego	czniającego	czniający	czniające	czniającą
N.	czniającym	czniającym	czniającym	czniającym	czniającą
Ms.	czniającym	czniającym	czniającym	czniającym	czniającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	czniający	czniający	czniające	czniające
D.	czniających	czniających	czniających	czniających
C.	czniającym	czniającym	czniającym	czniającym
B.	czniających	czniających	czniających	czniające
N.	czniającymi	czniającymi	czniającymi	czniającymi
Ms.	czniających	czniających	czniających	czniających

imiesłów przymiotnikowy bierny: czniany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	czniany	czniany	czniany	czniane	czniana
D.	cznianego	cznianego	cznianego	cznianego	cznianej
C.	cznianemu	cznianemu	cznianemu	cznianemu	cznianej
B.	cznianego	cznianego	czniany	czniane	cznianą
N.	cznianym	cznianym	cznianym	cznianym	cznianą
Ms.	cznianym	cznianym	cznianym	cznianym	cznianej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	czniani	czniani	czniane	czniane
D.	cznianych	cznianych	cznianych	cznianych
C.	cznianym	cznianym	cznianym	cznianym
B.	cznianych	cznianych	cznianych	czniane
N.	cznianymi	cznianymi	cznianymi	cznianymi
Ms.	cznianych	cznianych	cznianych	cznianych

Składnia

+

czniać

+

KOGO/CO

Pochodzenie

"Być może pozostaje w związku z czes. čnět, čnít ‘sterczeć, wystawać; wznosić się’ (SCP), słc. čnieť ‘wznosić się, przewyższać wysokością, być widocznym z daleka’ (KSSJ), z ps. *čьněti *čьn’ǫ: *čьnějǫ ‘sterczeć, wznosić się, wystawać’. [...] Zmiana znaczenia: ‘wznosić się, przewyższać wysokością’ > ‘unosić się pychą, wywyższać się, lekceważyć’ "(Fał SPP)