przeputać - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

2.

pot. nie wykorzystać należycie jakiejś możliwości

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Ocena i wartościowanie

wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:

zmarnotrawić
zmarnować

Połączenia

przeputać czas, szansę, życie

Cytaty

Książę Mieszko przeputał sprawę. Mógł w referendum zapytać swoich kmieci, czy chcą przyjmować nową wiarę. Nie zapytał, samowładnie zdecydował i tak zdradliwie staliśmy się częścią chrześcijańskiej Europy.

źródło: NKJP: Spłuczka, Tygodnik Siedlecki, 2008-11-26

Pomianowicz spuścił głowę. Nagle zrozumiał wszystko, całe swoje idiotycznie przeputane życie.

źródło: NKJP: Marek Ławrynowicz: Pogoda dla wszystkich, 2003

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	przeputam	przeputamy
2 os.	przeputasz	przeputacie
3 os.	przeputa	przeputają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przeputałem +(e)m przeputał	przeputałam +(e)m przeputała	przeputałom +(e)m przeputało	przeputaliśmy +(e)śmy przeputali	przeputałyśmy +(e)śmy przeputały
2 os.	przeputałeś +(e)ś przeputał	przeputałaś +(e)ś przeputała	przeputałoś +(e)ś przeputało	przeputaliście +(e)ście przeputali	przeputałyście +(e)ście przeputały
3 os.	przeputał	przeputała	przeputało	przeputali	przeputały

bezosobnik: przeputano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		przeputajmy
2 os.	przeputaj	przeputajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przeputałbym bym przeputał	przeputałabym bym przeputała	przeputałobym bym przeputało	przeputalibyśmy byśmy przeputali	przeputałybyśmy byśmy przeputały
2 os.	przeputałbyś byś przeputał	przeputałabyś byś przeputała	przeputałobyś byś przeputało	przeputalibyście byście przeputali	przeputałybyście byście przeputały
3 os.	przeputałby by przeputał	przeputałaby by przeputała	przeputałoby by przeputało	przeputaliby by przeputali	przeputałyby by przeputały

bezosobnik: przeputano by

bezokolicznik: przeputać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przeputawszy

gerundium: przeputanie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	przeputanie	przeputania
D.	przeputania	przeputań
C.	przeputaniu	przeputaniom
B.	przeputanie	przeputania
N.	przeputaniem	przeputaniami
Ms.	przeputaniu	przeputaniach
W.	przeputanie	przeputania

imiesłów przymiotnikowy bierny: przeputany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	przeputany	przeputany	przeputany	przeputane	przeputana
D.	przeputanego	przeputanego	przeputanego	przeputanego	przeputanej
C.	przeputanemu	przeputanemu	przeputanemu	przeputanemu	przeputanej
B.	przeputanego	przeputanego	przeputany	przeputane	przeputaną
N.	przeputanym	przeputanym	przeputanym	przeputanym	przeputaną
Ms.	przeputanym	przeputanym	przeputanym	przeputanym	przeputanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	przeputani	przeputani	przeputane	przeputane
D.	przeputanych	przeputanych	przeputanych	przeputanych
C.	przeputanym	przeputanym	przeputanym	przeputanym
B.	przeputanych	przeputanych	przeputanych	przeputane
N.	przeputanymi	przeputanymi	przeputanymi	przeputanymi
Ms.	przeputanych	przeputanych	przeputanych	przeputanych

Składnia

+

przeputać

+

CO

Pochodzenie

Pochodzenie niepewne. Według A. Fałowskiego (Słownik etymologiczny polszczyzny potocznej PWN) może pochodzić od daw. putka ‘gra w karty’ i mogło pierwotnie oznaczać 'przegrać w karty’.