częstować - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

dawać komuś coś do jedzenia, picia lub palenia w geście uprzejmości

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA

Jedzenie i jego przygotowanie

czynności związane z jedzeniem

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Zasady współżycia społecznego

zwroty grzecznościowe i zachowania akceptowane społecznie

	synonimy:	raczyć
	hiperonimy:	dawać

Połączenia

gospodarz, pan domu częstował; gospodynie częstowały czymś
częstować dzieci, gości, klientów, kolegów, ludzi, pasażerów, przechodniów, przybyłych, publiczność, uczestników czegoś, widzów, zgromadzonych;
częstować chlebem, ciastem, ciastkami, cukierkami, czekoladą, lodami, owocami, plackiem, sernikiem, szarlotką, tortem; kanapkami, łakociami, potrawami, słodkościami, słodyczami, smakołykami, wypiekami; bigosem, grochówką, kiełbasą, zupą; śniadaniem, obiadem; jedzeniem; herbatą, kawą, mlekiem; napojami; koniakiem, piwem, szampanem, winem, wódką; alkoholem, trunkiem; cygarem, papierosami
częstować na spotkaniu
częstować przy stole
częstować bezinteresownie, chętnie
częstować i namawiać; witać i częstować, zapraszać i częstować

Cytaty

Wszystkich częstowała gorącą herbatą i kawą.

źródło: KWSJP: Beata Zalot: Powódź na Spiszu, 1996, prasa

Zawsze serdecznie mnie witał, częstował różnymi, trudno dostępnymi frykasami.

źródło: KWSJP: Kazimierz Dębnicki: Życie jak życie, 1986

Ignac usiadł w fotelu. Zapalił papierosa, nie częstując Ksawerego.

źródło: KWSJP: Aleksander Minkowski: Czterdziestu na górze, 1961

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	częstuję	częstujemy
2 os.	częstujesz	częstujecie
3 os.	częstuje	częstują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	częstowałem +(e)m częstował	częstowałam +(e)m częstowała	częstowałom +(e)m częstowało	częstowaliśmy +(e)śmy częstowali	częstowałyśmy +(e)śmy częstowały
2 os.	częstowałeś +(e)ś częstował	częstowałaś +(e)ś częstowała	częstowałoś +(e)ś częstowało	częstowaliście +(e)ście częstowali	częstowałyście +(e)ście częstowały
3 os.	częstował	częstowała	częstowało	częstowali	częstowały

bezosobnik: częstowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę częstował będę częstować	będę częstowała będę częstować	będę częstowało będę częstować	będziemy częstowali będziemy częstować	będziemy częstowały będziemy częstować
2 os.	będziesz częstował będziesz częstować	będziesz częstowała będziesz częstować	będziesz częstowało będziesz częstować	będziecie częstowali będziecie częstować	będziecie częstowały będziecie częstować
3 os.	będzie częstował będzie częstować	będzie częstowała będzie częstować	będzie częstowało będzie częstować	będą częstowali będą częstować	będą częstowały będą częstować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		częstujmy
2 os.	częstuj	częstujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	częstowałbym bym częstował	częstowałabym bym częstowała	częstowałobym bym częstowało	częstowalibyśmy byśmy częstowali	częstowałybyśmy byśmy częstowały
2 os.	częstowałbyś byś częstował	częstowałabyś byś częstowała	częstowałobyś byś częstowało	częstowalibyście byście częstowali	częstowałybyście byście częstowały
3 os.	częstowałby by częstował	częstowałaby by częstowała	częstowałoby by częstowało	częstowaliby by częstowali	częstowałyby by częstowały

bezosobnik: częstowano by

bezokolicznik: częstować

imiesłów przysłówkowy współczesny: częstując

gerundium: częstowanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	częstowanie	częstowania
D.	częstowania	częstowań
C.	częstowaniu	częstowaniom
B.	częstowanie	częstowania
N.	częstowaniem	częstowaniami
Ms.	częstowaniu	częstowaniach
W.	częstowanie	częstowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: częstujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	częstujący	częstujący	częstujący	częstujące	częstująca
D.	częstującego	częstującego	częstującego	częstującego	częstującej
C.	częstującemu	częstującemu	częstującemu	częstującemu	częstującej
B.	częstującego	częstującego	częstujący	częstujące	częstującą
N.	częstującym	częstującym	częstującym	częstującym	częstującą
Ms.	częstującym	częstującym	częstującym	częstującym	częstującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	częstujący	częstujący	częstujące	częstujące
D.	częstujących	częstujących	częstujących	częstujących
C.	częstującym	częstującym	częstującym	częstującym
B.	częstujących	częstujących	częstujących	częstujące
N.	częstującymi	częstującymi	częstującymi	częstującymi
Ms.	częstujących	częstujących	częstujących	częstujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: częstowany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	częstowany	częstowany	częstowany	częstowane	częstowana
D.	częstowanego	częstowanego	częstowanego	częstowanego	częstowanej
C.	częstowanemu	częstowanemu	częstowanemu	częstowanemu	częstowanej
B.	częstowanego	częstowanego	częstowany	częstowane	częstowaną
N.	częstowanym	częstowanym	częstowanym	częstowanym	częstowaną
Ms.	częstowanym	częstowanym	częstowanym	częstowanym	częstowanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	częstowani	częstowani	częstowane	częstowane
D.	częstowanych	częstowanych	częstowanych	częstowanych
C.	częstowanym	częstowanym	częstowanym	częstowanym
B.	częstowanych	częstowanych	częstowanych	częstowane
N.	częstowanymi	częstowanymi	częstowanymi	częstowanymi
Ms.	częstowanych	częstowanych	częstowanych	częstowanych

odpowiednik aspektowy: poczęstować

Składnia

Rz_osobowy

+

częstować

+

KOGO + CZYM

Pochodzenie

psł. *čьstovati 'okazywać szacunek, zwłaszcza przez ugoszczenie, urządzenie uczty'