-
2.
bardzo mała ilość czegoś -
KATEGORIE FIZYCZNE
Ilość, liczby i liczenie
ogólne określenia ilości -
- źdźbło nadziei; niepewności; prawdy; zaufania
-
Zakładając, że w każdej, nawet najbardziej nieprawdopodobnej legendzie może być źdźbło prawdy - zniekształconej wprawdzie, świadomie lub nie, przez przekazywanie z ust do ust - można się pokusić o wyjaśnienie tajemnicy śmierci Rudolfa oraz tajemnicy Albertalla.
źródło: KWSJP: Jerzy S. Łątka: Oskarżam arcyksięcia Rudolfa, 1983
Coś czaiło się w jego oczach, źdźbło niepewności, jakaś rozterka, wahanie.
źródło: KWSJP: Hanna Kowalewska: Tego lata, w Zawrociu, 1998
Wyprostował się, postał kilka chwil skamieniały jak przed ikoną, odwrócił się i poszedł przez dym, niosąc w oczach źdźbła nadziei, którą mu dał zapach delikatnej białej ręki.
źródło: KWSJP: Dušan Kalić: Brzeg bez słońca, 1976
-
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: n2
liczba pojedyncza liczba mnoga M. źdźbło
źdźbła
D. źdźbła
źdźbeł
C. źdźbłu
źdźbłom
B. źdźbło
źdźbła
N. źdźbłem
źdźbłami
Ms. źdźble
źdźbłach
W. źdźbło
źdźbła
-
+ źdźbło + CZEGO -
psł. *stьblo 'pionowa nośna część rośliny, łodyga, pień'
Najstarsza regularna polska postać śćbło w wyniku upodobnienia pod względem dźwięczności uległa przeobrażeniu w źdźbło . W przypadkach zależnych i formach pochodnych zauważalne są też inne nieregularne zmiany fonetyczne (np. źdźebłko < ściebłko < psł. *stьblъko).