rozczapierzać się

rozcapierzać się

  • oddaliwszy swoje części lub rzeczy przynależące, zajmować większą przestrzeń
    • rozcapierzać się
  • KATEGORIE FIZYCZNE

    Cechy i właściwości przestrzeni

    ułożenie względem siebie

  • Niskie gałęzie nocnego ogrodu rozczapierzały się nad skrzynią niczym nad zbitą z desek arką, którą rzeczne prądy przyniosły aż na niestrzyżony trawnik na tyłach poniemieckiej willi.

    źródło: NKJP: Piotr Siemion: Niskie Łąki, 2000

    [...] rzeka, która rozpoczyna swój bieg w himalajskich szczytach i płynie przez ponad 4000 km od Chin, przez Laos, Tajlandię i Kambodżę, w Wietnamie rozczapierza się na dziewięć odnóg, zanim wpadnie do morza.

    źródło: KWJP: Paulina Wilk: Dziewięciousta, Przekrój, 2019-09-13

    Pięć stalowych paluchów rozcapierza się nad przepaścią jak łapa monstrualnego terminatora.

    źródło: KWJP: Marek Markowski: Polak na austriackich dróżkach, Gazeta Wyborcza, 2016-01-09

    [...] płynie tam Lega, rzeka jakby dyskretna i niezależna, przypominająca nitkę, na której południowym krańcu rozcapierza się jak pająk Jezioro Rajgrodzkie.

    źródło: KWJP: Michał Olszewski: Dni halcyjońskie, Tygodnik Powszechny, 2019-09-09

  • część mowy: czasownik

    aspekt: niedokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas teraźniejszy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. rozczapierzam się
    rozczapierzamy się
    2 os. rozczapierzasz się
    rozczapierzacie się
    3 os. rozczapierza się
    rozczapierzają się

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. rozczapierzałem się
    +(e)m się rozczapierzał
    rozczapierzałam się
    +(e)m się rozczapierzała
    rozczapierzałom się
    +(e)m się rozczapierzało
    rozczapierzaliśmy się
    +(e)śmy się rozczapierzali
    rozczapierzałyśmy się
    +(e)śmy się rozczapierzały
    2 os. rozczapierzałeś się
    +(e)ś się rozczapierzał
    rozczapierzałaś się
    +(e)ś się rozczapierzała
    rozczapierzałoś się
    +(e)ś się rozczapierzało
    rozczapierzaliście się
    +(e)ście się rozczapierzali
    rozczapierzałyście się
    +(e)ście się rozczapierzały
    3 os. rozczapierzał się
    rozczapierzała się
    rozczapierzało się
    rozczapierzali się
    rozczapierzały się

    bezosobnik: rozczapierzano się

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. będę się rozczapierzał
    będę się rozczapierzać
    będę się rozczapierzała
    będę się rozczapierzać
    będę się rozczapierzało
    będę się rozczapierzać
    będziemy się rozczapierzali
    będziemy się rozczapierzać
    będziemy się rozczapierzały
    będziemy się rozczapierzać
    2 os. będziesz się rozczapierzał
    będziesz się rozczapierzać
    będziesz się rozczapierzała
    będziesz się rozczapierzać
    będziesz się rozczapierzało
    będziesz się rozczapierzać
    będziecie się rozczapierzali
    będziecie się rozczapierzać
    będziecie się rozczapierzały
    będziecie się rozczapierzać
    3 os. będzie się rozczapierzał
    będzie się rozczapierzać
    będzie się rozczapierzała
    będzie się rozczapierzać
    będzie się rozczapierzało
    będzie się rozczapierzać
    będą się rozczapierzali
    będą się rozczapierzać
    będą się rozczapierzały
    będą się rozczapierzać

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. rozczapierzajmy się
    2 os. rozczapierzaj się
    rozczapierzajcie się

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. rozczapierzałbym się
    bym się rozczapierzał
    rozczapierzałabym się
    bym się rozczapierzała
    rozczapierzałobym się
    bym się rozczapierzało
    rozczapierzalibyśmy się
    byśmy się rozczapierzali
    rozczapierzałybyśmy się
    byśmy się rozczapierzały
    2 os. rozczapierzałbyś się
    byś się rozczapierzał
    rozczapierzałabyś się
    byś się rozczapierzała
    rozczapierzałobyś się
    byś się rozczapierzało
    rozczapierzalibyście się
    byście się rozczapierzali
    rozczapierzałybyście się
    byście się rozczapierzały
    3 os. rozczapierzałby się
    by się rozczapierzał
    rozczapierzałaby się
    by się rozczapierzała
    rozczapierzałoby się
    by się rozczapierzało
    rozczapierzaliby się
    by się rozczapierzali
    rozczapierzałyby się
    by się rozczapierzały

    bezosobnik: rozczapierzano by się

    bezokolicznik: rozczapierzać się

    imiesłów przysłówkowy współczesny: rozczapierzając się

    gerundium: rozczapierzanie się

    imiesłów przymiotnikowy czynny: rozczapierzający się

    odpowiednik aspektowy: rozczapierzyć się

CHRONOLOGIZACJA:
1859, Gazeta Codzienna, nr 5, polona.pl
Data ostatniej modyfikacji: 31.03.2025