żeby

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

9. nie sądzę, żeby

  • 9.

    wprowadza zdanie podrzędne, w którym mówi się o swojej niewiedzy co do zajścia tego, o czym mowa w zdaniu nadrzędnym
    • książk. iżby
  • wyrażenie epistemiczne – wykładnik oceny prawdziwości sądu

  • synonimy:  ażeby
    by
  • Ale zaprzeczył, żeby wszyscy trzej nosili zielone kapelusiki, o których opowiadał Kornowicz.

    źródło: NKJP: Mariusz Urbanek: Zły Tyrmand, 2007

    A my tu ciągle jesteśmy i wcale nie widzieliśmy, żeby wracała.

    źródło: NKJP: Maria Krüger: Witaj Karolciu, 1994

    Wątpię, żeby mi się poszczęściło dorwać taką królewnę w sprzyjających warunkach odosobnienia i braku świadków.

    źródło: NKJP: Dawid Kornaga: Gangrena, 2005

    Nie sądzę jednak, żeby to nastawienie było ujemną stroną książki [...].

    źródło: NKJP: Michalina Wisłocka: Sztuka kochania, 2009

    - Popatrz, Wiluś, goły jestem, a przed chwilą byłem ubrany. Nawet nie pamiętam, żebym się rozbierał.

    źródło: NKJP: Wiesław Dymny: Opowiadania zwykłe, 1997

    Nie sądzę, iżby najwięksi bogacze, najpotężniejsi z monarchów mieli możność jeść, choćby tylko raz w życiu, równe tym wspaniałości.

    źródło: NKJP: Andrzej Sarwa: Strzyga, 2006

  • część mowy: włącznik

  • _: Zd.Nadrz., żeby _: Zd.Podrz.
    Zd.Nadrz.: Cz. cz. teraźn. - Cz. faktywny, obligatoryjnie z negacją
    Zd.Podrz.: Cz. cz. przesz.
    aglutynacja: w zdaniach z Cz. cz. przesz. obligatoryjna:  żebym ,  żebyś ,  żebyśmy ,  żebyście 
    szyk: obligatoryjna antepozycja względem Zd.Podrz., zmienny względem Zd.Nadrz.
  • Złożenie  że  (< psł. *jьže 'który') oraz - by  (zob.)