Jak korzystać ze słownika?

żeby

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

15. Żebym ja mu nie dał!

  • Definicja

    15.

    pot.  mówiący, sądząc, że to, co ma miejsce, nie jest dobre, zapowiada, że jeżeli nadal tak będzie, to stanie się coś, co będzie niekorzystne dla wiadomej osoby
  • Kategoria znaczeniowa

    wykładnik postawy emocjonalnej

  • Pragmatyka

    Używane do wyrażania pogróżki i ostrzeżenia.

  • Cytaty

    - Co za hałasy po nocy - z dziupli wychylił się rozczochrany łeb wierzbowego czarta. - Żebym ja cię, krakaczu, nie przemienił w polną myszkę za takie psoty!

    źródło: NKJP: Ewa Nowacka: Emilia z kwiatem lilii leśnej, 1996

    - A niech was szlag trafi! Rozumiesz, bąku, przynieś Giseltera, bo ci dam w mordę!
    - No no! - wtrącił się kasjer - żebym ja ci nie dał! Widzicie go, po mordzie by dawał.

    źródło: NKJP: Henryk Worcell: Zaklęte rewiry, 1989
  • Odmiana

    część mowy: modyfikator deklaratywności

    podklasa: zdaniowy

  • Składnia
    żeby _
    Zd. z Cz. cz. przesz.
    aglutynacja: w zdaniach z Cz. cz. przesz. obligatoryjna:  żebym ,  żebyś ,  żebyśmy ,  żebyście 
    ograniczenia zakresu użycia:
    nie: Zd. z Cz. rozk., przyp.
    szyk: stała pozycja inicjalna w zdaniu
  • Pochodzenie

    Złożenie  że  (< psł. *jьže 'który') oraz - by  (zob.)