by

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

6. za mały, by

  • 6.

    wprowadza zdanie podrzędne, w którym mówi się o tym, czego zaistnienie jest zależne od stopnia tego, o czym mowa w zdaniu nadrzędnym
  • wykładnik warunku

  • (quasi)synonimy:  aby
    ażeby
    żeby
  • Przyjechaliśmy na Dworzec Ryski w Moskwie chyba o 5- -tej rano. Za wcześnie, by iść do jakiegoś urzędu.

    źródło: NKJP: Teresa Torańska: Oni, 1997

    Przez chwilę była zbyt zdziwiona, by okazywać gniew.

    źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Smoczy pazur, 2003

    Wystrzelona z jej wielorybiej pięćdziesiątki piątki strzała pokonywała odległość dwustu stóp w czasie pomiędzy dwoma uderzeniami serca, a na sto kroków miała aż nadto impetu, by skutecznie porazić jelenia, człowieka zaś, jeśli nie nosił zbroi, przeszywała na wylot.

    źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Chrzest ognia, 2001

  • część mowy: włącznik

  • _: Zd.Nadrz., by _: Zd.Podrz.
    Zd.Nadrz.: operator gradacji wykładnik stopnia
    aglutynacja: w zdaniach z Cz. cz. przesz. obligatoryjna:  bym ,  byś ,  byśmy ,  byście 
    korelat: fakultatywny:  do tego ,  na to 
    szyk: stały: interpozycja
  • psł. *by

    Pierwotnie forma 3 osoby liczby pojedynczej aorystu od czasownika *byti (zob.  być ), używana wtórnie w funkcji spójnika.