oświetlać - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

sprawiać, że na jakiś obiekt pada światło i przez to staje się on widoczny

KATEGORIE FIZYCZNE

Cechy i właściwości materii

kolory i światło

harcerz, kierowca; blask, błyskawica, księżyc, ogień, płomień, słońce; fajerwerki, flesz, halogeny, lampa, latarka, latarnia, reflektor, żarówka oświetla coś
oświetlać akwarium, dom, kanapę, kawałek czegoś, ołtarz, parkiet, scenę, wnętrze; postać, twarz; chodnik, drogę, drzewa, mury, parking, przestrzeń; napisy, obraz, posągi
oświetlać gazem, lampami, latarką
dobrze, doskonale, interesująco, słabo, znakomicie; dokładnie, równomiernie, stale oświetlać
oświetlający aleję; stół; z góry, z tyłu
oświetlany energią, fleszami, halogenami, światłem
oświetlany przez promienie słońca, przez reflektory, przez słońce

	Wysokie ciemne sztachety kościelnego ogrodzenia sterczą w niebo, potężne halogeny oświetlają gmach z czerwonej cegły. źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Dziewczyny z Portofino, 2005
	W pierwszej ćwierci XIX wieku zaczęto wprowadzać oświetlenie gazowe. [...] w Théâtre Français scenę oświetlano gazem dopiero od 1873 roku (foyer wcześniej, od 1843). źródło: NKJP: Alina Kowalczykowa: Dramat i teatr romantyczny, 1997
	Boks się świetnie filmuje: kwadrat ringu, światła punktowe oświetlające z góry zawodników, proste reguły gry: wygrywa ten, kto położy na deski rywala [...]. źródło: NKJP: Zdzisław Pietrasik: Kowboj schodzi z konia, 2005, prasa
	W ten sposób każda strona domu było o pewnej porze dnia oświetlana przez słońce. źródło: NKJP: Andrzej Chwalba: Obyczaje w Polsce : od średniowiecza do czasów współczesnych, 2004
	O tym, czy jest dzień czy noc, roślina wie jednak niezależnie od warunków zewnętrznych. Nawet jeśli będziemy ją stale oświetlać, zegar biologiczny podpowie, jaka jest pora dnia. źródło: NKJP: Artur Włodarski: Biologia, Gazeta Wyborcza, 1995-03-07

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	oświetlałem +(e)m oświetlał	oświetlałam +(e)m oświetlała	oświetlałom +(e)m oświetlało	oświetlaliśmy +(e)śmy oświetlali	oświetlałyśmy +(e)śmy oświetlały
2 os.	oświetlałeś +(e)ś oświetlał	oświetlałaś +(e)ś oświetlała	oświetlałoś +(e)ś oświetlało	oświetlaliście +(e)ście oświetlali	oświetlałyście +(e)ście oświetlały
3 os.	oświetlał	oświetlała	oświetlało	oświetlali	oświetlały

bezosobnik: oświetlano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę oświetlał będę oświetlać	będę oświetlała będę oświetlać	będę oświetlało będę oświetlać	będziemy oświetlali będziemy oświetlać	będziemy oświetlały będziemy oświetlać
2 os.	będziesz oświetlał będziesz oświetlać	będziesz oświetlała będziesz oświetlać	będziesz oświetlało będziesz oświetlać	będziecie oświetlali będziecie oświetlać	będziecie oświetlały będziecie oświetlać
3 os.	będzie oświetlał będzie oświetlać	będzie oświetlała będzie oświetlać	będzie oświetlało będzie oświetlać	będą oświetlali będą oświetlać	będą oświetlały będą oświetlać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		oświetlajmy
2 os.	oświetlaj	oświetlajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	oświetlałbym bym oświetlał	oświetlałabym bym oświetlała	oświetlałobym bym oświetlało	oświetlalibyśmy byśmy oświetlali	oświetlałybyśmy byśmy oświetlały
2 os.	oświetlałbyś byś oświetlał	oświetlałabyś byś oświetlała	oświetlałobyś byś oświetlało	oświetlalibyście byście oświetlali	oświetlałybyście byście oświetlały
3 os.	oświetlałby by oświetlał	oświetlałaby by oświetlała	oświetlałoby by oświetlało	oświetlaliby by oświetlali	oświetlałyby by oświetlały

bezosobnik: oświetlano by

bezokolicznik: oświetlać

imiesłów przysłówkowy współczesny: oświetlając

gerundium: oświetlanie

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: oświetlający

imiesłów przymiotnikowy bierny: oświetlany

odpowiednik aspektowy: oświetlić

+

oświetlać

+

KOGO/CO

Zob. światło