-
4.
datki wręczane przez mieszkańców księżom odwiedzającym ich domy lub uczestnikom kolędy - obrzędu ludowego -
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE
Religia – kościół
sakramenty i obrzędy religijne
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE
Tradycja
zwyczaje i obyczaje -
hiperonimy: dar
-
- składać, zbierać kolędę
-
Młodzież wiejska, zaczynając od dworu, chodziła od chaty do chaty i zbierała kolędę (najczęściej żywność, zwłaszcza różne smakołyki).[...] Parobcy musieli jednak na kolędę zasłużyć śpiewem, recytowaniem wierszy lub odgrywaniem scenek.
źródło: NKJP: Andrzej Chwalba: Obyczaje w Polsce : od średniowiecza do czasów współczesnych : praca zbiorowa, 2004
Repertuar [...]zubożał, ale jeszcze kolędnicy potrafili odśpiewać od początku do końca kilka kolęd, aby na koniec huknąć: Za kolędę dziękujemy, zdrowia, szczęścia winszujemy, na ten Nowy Rok...
źródło: NKJP: Szopkarz, Dziennik Polski - Pejzaż, 2003-09-27
Proboszczowi kolędę zbierał jego pachołek lub wynajęty chłop.
źródło: NKJP: Jolanta Flach: Jak to drzewiej pod Babią Górą bywało (cz. 2), 2000
-
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
liczba pojedyncza liczba mnoga M. kolęda
kolędy
D. kolędy
kolęd
C. kolędzie
kolędom
B. kolędę
kolędy
N. kolędą
kolędami
Ms. kolędzie
kolędach
W. kolędo
kolędy
-
psł. *kolęda 'Nowy Rok, Boże Narodzenie, obrzędy, pieśni, podarunki związane z tymi uroczystościami'
z łac. calendæ 'pierwszy dzień miesiąca'