-
3.
zachowywać się tak, żeby sprowokować kogoś -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Ocena i wartościowanie
wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia -
- szukać awantury, wojny, zwady
-
Weszli do lokalu, w którym bawiło się ok. 100 osób. Tańczyli, ale wyraźnie szukali awantury. Zaczepiali gości.
źródło: KWSJP: JŻ: Expressem, Super Express, 2006
Niemieccy potomkowie zeświecczonych Krzyżaków okazali się usposobieni pokojowo, a z potężną Rzecząpospolitą szukali nie zwady, lecz współpracy przeciw dążącej do hegemonii na Bałtyku, przebudzonej nagle Szwecji.
źródło: KWSJP: Jerzy Surdykowski, Duch Rzeczypospolitej, 1989
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. szukam
szukamy
2 os. szukasz
szukacie
3 os. szuka
szukają
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. szukałem
+(e)m szukał
szukałam
+(e)m szukała
szukałom
+(e)m szukało
szukaliśmy
+(e)śmy szukali
szukałyśmy
+(e)śmy szukały
2 os. szukałeś
+(e)ś szukał
szukałaś
+(e)ś szukała
szukałoś
+(e)ś szukało
szukaliście
+(e)ście szukali
szukałyście
+(e)ście szukały
3 os. szukał
szukała
szukało
szukali
szukały
bezosobnik: szukano
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę szukał
będę szukać
będę szukała
będę szukać
będę szukało
będę szukać
będziemy szukali
będziemy szukać
będziemy szukały
będziemy szukać
2 os. będziesz szukał
będziesz szukać
będziesz szukała
będziesz szukać
będziesz szukało
będziesz szukać
będziecie szukali
będziecie szukać
będziecie szukały
będziecie szukać
3 os. będzie szukał
będzie szukać
będzie szukała
będzie szukać
będzie szukało
będzie szukać
będą szukali
będą szukać
będą szukały
będą szukać
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. szukajmy
2 os. szukaj
szukajcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. szukałbym
bym szukał
szukałabym
bym szukała
szukałobym
bym szukało
szukalibyśmy
byśmy szukali
szukałybyśmy
byśmy szukały
2 os. szukałbyś
byś szukał
szukałabyś
byś szukała
szukałobyś
byś szukało
szukalibyście
byście szukali
szukałybyście
byście szukały
3 os. szukałby
by szukał
szukałaby
by szukała
szukałoby
by szukało
szukaliby
by szukali
szukałyby
by szukały
bezosobnik: szukano by
bezokolicznik: szukać
imiesłów przysłówkowy współczesny: szukając
gerundium: szukanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. szukanie
szukania
D. szukania
szukań
C. szukaniu
szukaniom
B. szukanie
szukania
N. szukaniem
szukaniami
Ms. szukaniu
szukaniach
W. szukanie
szukania
imiesłów przymiotnikowy czynny: szukający
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. szukający
szukający
szukający
szukające
szukająca
D. szukającego
szukającego
szukającego
szukającego
szukającej
C. szukającemu
szukającemu
szukającemu
szukającemu
szukającej
B. szukającego
szukającego
szukający
szukające
szukającą
N. szukającym
szukającym
szukającym
szukającym
szukającą
Ms. szukającym
szukającym
szukającym
szukającym
szukającej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. szukający
szukający
szukające
szukające
D. szukających
szukających
szukających
szukających
C. szukającym
szukającym
szukającym
szukającym
B. szukających
szukających
szukających
szukające
N. szukającymi
szukającymi
szukającymi
szukającymi
Ms. szukających
szukających
szukających
szukających
-
Rzosobowy + szukać + CZEGO -
Brak pewnej etymologii. Zwykle wyraz uznawany jest za zapożyczenie ze śr.-w.-niem. suochen 'szukać, poszukiwać; próbować; starać się; ścigać, prześladować', d.-niem. söken, niem. suchen 'szukać, poszukiwać; tropić; usiłować, starać się’, co nie tłumaczy nagłosowego sz-. Druga rodzima hipoteza: słow. *šukati - od onomatopeicznego rdzenia *šu- (zob. szumieć ), z częstym w czasownikach dźwiękonaśladowczych przyrostkiem -k-. Pierwotne znaczenie przypuszczalnie 'powodować szelest, szmer, szum', stąd 'cicho mówić, szeptać, szemrać' : 'przemieszczać się powodując szelest, hałas; kręcić się, włóczyć się, łazić' (Bor)