stygnąć

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

2.b zapał

  • 2.b

    stawać się mniej intensywnym
  • KATEGORIE FIZYCZNE

    Cechy i właściwości materii

    jakość i intensywność

    • miłość, serce, pożądanie, wiara, zapał stygnie; ambicje, emocje, namiętności, uczucia stygną
    • stygnąć i blednąć, stygnąć i zamierać
  • Ręce mdlały, zapał stygł. Walka wydawała się beznadziejna.

    źródło: KWSJP: Jan Dobraczyński: Święty miecz, 1949

    Wdzięczność jest letnim uczuciem i stygnie szybko.

    źródło: KWSJP: Coś Ty Wyspiański zrobił..., Dziennik Polski - Magazyn, 2004-02-06

    Przyjaźń szwagrów nie stygła w starciach na tematy polityczne.

    źródło: KWSJP: Maria Klimas-Błachutowa: Siedem krów tłustych, 1965

    I nagle zrozumieli katolicy, arianie i manicheusze, iż łączy ich jedna, wspólna sprawa. Byli wszyscy chrześcijanami... Zaciekłość stronnicza zaczęła w sercach ich stygnąć.

    źródło: KWSJP: Teodor Jeske-Choiński: Ostatni Rzymianie, 1958

    - Proszę cię o rękę. Milczała; jego zapał stygnął w tej niezrozumiałej ciszy.

    źródło: NKJP: Witold Zalewski: Zakładnicy, 2001

  • część mowy: czasownik

    aspekt: niedokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas teraźniejszy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. stygnę
    stygniemy
    2 os. stygniesz
    stygniecie
    3 os. stygnie
    stygną

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. stygłem
    +(e)m stygł
    stygłam
    +(e)m stygła
    stygłom
    +(e)m stygło
    stygliśmy
    +(e)śmy stygli
    stygłyśmy
    +(e)śmy stygły
    2 os. stygłeś
    +(e)ś stygł
    stygłaś
    +(e)ś stygła
    stygłoś
    +(e)ś stygło
    stygliście
    +(e)ście stygli
    stygłyście
    +(e)ście stygły
    3 os. stygł
    stygła
    stygło
    stygli
    stygły

    bezosobnik: stygnięto

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. będę stygł
    będę stygnąć
    będę stygła
    będę stygnąć
    będę stygło
    będę stygnąć
    będziemy stygli
    będziemy stygnąć
    będziemy stygły
    będziemy stygnąć
    2 os. będziesz stygł
    będziesz stygnąć
    będziesz stygła
    będziesz stygnąć
    będziesz stygło
    będziesz stygnąć
    będziecie stygli
    będziecie stygnąć
    będziecie stygły
    będziecie stygnąć
    3 os. będzie stygł
    będzie stygnąć
    będzie stygła
    będzie stygnąć
    będzie stygło
    będzie stygnąć
    będą stygli
    będą stygnąć
    będą stygły
    będą stygnąć

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. stygnijmy
    2 os. stygnij
    stygnijcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. stygłbym
    bym stygł
    stygłabym
    bym stygła
    stygłobym
    bym stygło
    styglibyśmy
    byśmy stygli
    stygłybyśmy
    byśmy stygły
    2 os. stygłbyś
    byś stygł
    stygłabyś
    byś stygła
    stygłobyś
    byś stygło
    styglibyście
    byście stygli
    stygłybyście
    byście stygły
    3 os. stygłby
    by stygł
    stygłaby
    by stygła
    stygłoby
    by stygło
    stygliby
    by stygli
    stygłyby
    by stygły

    bezosobnik: stygnięto by

    bezokolicznik: stygnąć

    imiesłów przysłówkowy współczesny: stygnąc

    gerundium: stygnięcie

    imiesłów przymiotnikowy czynny: stygnący

    odpowiednik aspektowy: ostygnąć

    Inne uwagi

    W 3 os lp m cz. przesz. używa się również formy  stygnął 

  • Rznieżywotny + stygnąć + bez ograniczeń
  • psł. *stydnǫti, *stydnǫ 'tracąc ciepło stawać się zimnym'

    Chronologicznie starsza postać stydnąć (poświadczona od XV w., por. st.pol. o-stydnąć 'wystygnąć, zziębnąć') została w XVIII w. wyparta przez wtórną stygnąć.
    Por.  studzić ,  wstyd