usprawiedliwić się - Wielki słownik języka polskiego PAN

wyjaśnić przyczyny swego postępowania komuś, kto bez tego mógłby je uznać za niemądre, niewłaściwe lub bezprawne

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Ocena i wartościowanie

wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

	- Co, już pan idzie? - zmartwił się tamten szczerze. - Szkoda w domu siedzieć w taki czas... - Niestety, czeka mnie jeszcze praca - usprawiedliwił się Malecki. źródło: NKJP: Jerzy Andrzejewski: Noc i inne opowiadania, 2001
	Weźcie go za ramiona - zwrócił się do pachołków - i zawleczcie przed oblicze biskupa, niechaj wyzna przed jego wielebnością, jak zbrukał porządny dom! Oszołomiony sprawca całego zajścia próbował się usprawiedliwić, iż został do owej komnaty zaproszony. źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Metamorfozy, 2004
	W tym momencie prezes Walter pragnie wygłosić oświadczenie. - Chcę usprawiedliwić się przed czytelnikami, dlaczego nie jestem... Kondrat: - Patriotą? Walter: - Niech będzie. źródło: NKJP: Wracamy do domu, Polityka, 2002-06-15
	Panie Senatorze, wynik głosowania został niezmieniony, czyli jest tak, jak pan nacisnął, ale w protokole pana sprostowanie jest zanotowane. A może jakieś pismo, w którym będzie można usprawiedliwić się przed wyborcami? źródło: NKJP: Sprawozdanie z 73. posiedzenia Senatu RP, część 5
	Ujęci kryminaliści, mimo bezspornych dowodów ich winy, często wypierają się wszystkiego i aby się usprawiedliwić, wymyślają niestworzone wręcz historie. źródło: NKJP: (sz): Złodziejska fantazja: Dziennik Bałtycki, 2003-02-08

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	usprawiedliwiłem się +(e)m się usprawiedliwił	usprawiedliwiłam się +(e)m się usprawiedliwiła	usprawiedliwiłom się +(e)m się usprawiedliwiło	usprawiedliwiliśmy się +(e)śmy się usprawiedliwili	usprawiedliwiłyśmy się +(e)śmy się usprawiedliwiły
2 os.	usprawiedliwiłeś się +(e)ś się usprawiedliwił	usprawiedliwiłaś się +(e)ś się usprawiedliwiła	usprawiedliwiłoś się +(e)ś się usprawiedliwiło	usprawiedliwiliście się +(e)ście się usprawiedliwili	usprawiedliwiłyście się +(e)ście się usprawiedliwiły
3 os.	usprawiedliwił się	usprawiedliwiła się	usprawiedliwiło się	usprawiedliwili się	usprawiedliwiły się

bezosobnik: usprawiedliwiono się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		usprawiedliwmy się
2 os.	usprawiedliw się	usprawiedliwcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	usprawiedliwiłbym się bym się usprawiedliwił	usprawiedliwiłabym się bym się usprawiedliwiła	usprawiedliwiłobym się bym się usprawiedliwiło	usprawiedliwilibyśmy się byśmy się usprawiedliwili	usprawiedliwiłybyśmy się byśmy się usprawiedliwiły
2 os.	usprawiedliwiłbyś się byś się usprawiedliwił	usprawiedliwiłabyś się byś się usprawiedliwiła	usprawiedliwiłobyś się byś się usprawiedliwiło	usprawiedliwilibyście się byście się usprawiedliwili	usprawiedliwiłybyście się byście się usprawiedliwiły
3 os.	usprawiedliwiłby się by się usprawiedliwił	usprawiedliwiłaby się by się usprawiedliwiła	usprawiedliwiłoby się by się usprawiedliwiło	usprawiedliwiliby się by się usprawiedliwili	usprawiedliwiłyby się by się usprawiedliwiły

bezosobnik: usprawiedliwiono by się

bezokolicznik: usprawiedliwić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: usprawiedliwiwszy się

gerundium: usprawiedliwienie się

odpowiednik aspektowy: usprawiedliwiać się

+	usprawiedliwić się	+	MOWA WPROST
+	usprawiedliwić się	+	(przed KIM/CZYM) + że ZDANIE \| ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE
+	usprawiedliwić się	+	(CZYM) + (z CZEGO) + (przed KIM)

Od: sprawiedliwy