odpoczywać - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

2.

chwilowo nie zajmować się jakąś sprawą czy osobą, która powoduje zmęczenie lub znużenie

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA

Czas wolny

Połączenia

chłopak, mąż odpoczywał, żona odpoczywała, rodzice, uczniowie odpoczywali
odpoczywać od dziecka, nauki, pracy, siebie, wysiłku
odpoczywać chwilę, długo, krótko, trochę

Cytaty

Pracując fizycznie na kopalni, odpoczywam od pracy umysłowej i odwrotnie.

źródło: NKJP: Paweł Zieliński: Górnik historykiem, Dziennik Polski, 2003-03-07

Biuro Prac Krótkoterminowych w Krośnie proponuje młodzieży szkolnej zajęcie się prostymi pracami podczas części ferii zimowych. Odpoczywający od nauki uczniowie mogą roznosić ulotki reklamowe, sprzątać, odśnieżać, a przy okazji zarobić.

źródło: NKJP: Praca na krótko, Dziennik Polski, 2003-01-30

Wpadła na pomysł, żeby przywieźć jej dziecko na 2 miesiące, żebyśmy mogli sobie odpocząć. Żadne argumenty łącznie z tym, że nie potrzebujemy odpoczywać od własnego dziecka, nie zadziałały.

źródło: NKJP: Usenet, 2004-10-11

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	odpoczywam	odpoczywamy
2 os.	odpoczywasz	odpoczywacie
3 os.	odpoczywa	odpoczywają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odpoczywałem +(e)m odpoczywał	odpoczywałam +(e)m odpoczywała	odpoczywałom +(e)m odpoczywało	odpoczywaliśmy +(e)śmy odpoczywali	odpoczywałyśmy +(e)śmy odpoczywały
2 os.	odpoczywałeś +(e)ś odpoczywał	odpoczywałaś +(e)ś odpoczywała	odpoczywałoś +(e)ś odpoczywało	odpoczywaliście +(e)ście odpoczywali	odpoczywałyście +(e)ście odpoczywały
3 os.	odpoczywał	odpoczywała	odpoczywało	odpoczywali	odpoczywały

bezosobnik: odpoczywano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę odpoczywał będę odpoczywać	będę odpoczywała będę odpoczywać	będę odpoczywało będę odpoczywać	będziemy odpoczywali będziemy odpoczywać	będziemy odpoczywały będziemy odpoczywać
2 os.	będziesz odpoczywał będziesz odpoczywać	będziesz odpoczywała będziesz odpoczywać	będziesz odpoczywało będziesz odpoczywać	będziecie odpoczywali będziecie odpoczywać	będziecie odpoczywały będziecie odpoczywać
3 os.	będzie odpoczywał będzie odpoczywać	będzie odpoczywała będzie odpoczywać	będzie odpoczywało będzie odpoczywać	będą odpoczywali będą odpoczywać	będą odpoczywały będą odpoczywać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		odpoczywajmy
2 os.	odpoczywaj	odpoczywajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odpoczywałbym bym odpoczywał	odpoczywałabym bym odpoczywała	odpoczywałobym bym odpoczywało	odpoczywalibyśmy byśmy odpoczywali	odpoczywałybyśmy byśmy odpoczywały
2 os.	odpoczywałbyś byś odpoczywał	odpoczywałabyś byś odpoczywała	odpoczywałobyś byś odpoczywało	odpoczywalibyście byście odpoczywali	odpoczywałybyście byście odpoczywały
3 os.	odpoczywałby by odpoczywał	odpoczywałaby by odpoczywała	odpoczywałoby by odpoczywało	odpoczywaliby by odpoczywali	odpoczywałyby by odpoczywały

bezosobnik: odpoczywano by

bezokolicznik: odpoczywać

imiesłów przysłówkowy współczesny: odpoczywając

gerundium: odpoczywanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	odpoczywanie	odpoczywania
D.	odpoczywania	odpoczywań
C.	odpoczywaniu	odpoczywaniom
B.	odpoczywanie	odpoczywania
N.	odpoczywaniem	odpoczywaniami
Ms.	odpoczywaniu	odpoczywaniach
W.	odpoczywanie	odpoczywania

imiesłów przymiotnikowy czynny: odpoczywający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	odpoczywający	odpoczywający	odpoczywający	odpoczywające	odpoczywająca
D.	odpoczywającego	odpoczywającego	odpoczywającego	odpoczywającego	odpoczywającej
C.	odpoczywającemu	odpoczywającemu	odpoczywającemu	odpoczywającemu	odpoczywającej
B.	odpoczywającego	odpoczywającego	odpoczywający	odpoczywające	odpoczywającą
N.	odpoczywającym	odpoczywającym	odpoczywającym	odpoczywającym	odpoczywającą
Ms.	odpoczywającym	odpoczywającym	odpoczywającym	odpoczywającym	odpoczywającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	odpoczywający	odpoczywający	odpoczywające	odpoczywające
D.	odpoczywających	odpoczywających	odpoczywających	odpoczywających
C.	odpoczywającym	odpoczywającym	odpoczywającym	odpoczywającym
B.	odpoczywających	odpoczywających	odpoczywających	odpoczywające
N.	odpoczywającymi	odpoczywającymi	odpoczywającymi	odpoczywającymi
Ms.	odpoczywających	odpoczywających	odpoczywających	odpoczywających

odpowiednik aspektowy: odpocząć

Składnia

Rz_osobowy

+

odpoczywać

+

od KOGO/CZEGO

Pochodzenie

Przedrostkowa (z przedrostkiem od-) forma wtórna z przyrostkiem -yw- od począć ; zob. począć