żar

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

1. rozpalona substancja

  • 1.

    rozpalona do czerwoności substancja, która jest źródłem wysokiej temperatury i ognia
  • KATEGORIE FIZYCZNE

    Cechy i właściwości materii

    temperatura i ogień

    • czerwony żar
    • żar ogniska, paleniska, papierosa, węgli
    • żar z kominka, z ogniska, z pieca
    • kociołek z żarem
    • żar w palenisku, w piecu
    • żar tli się; przygasł, wygasł; rozsypał się; wypadł z pieca (z ogniska...)
    • rozdmuchać, rozpalić żar
    • pieczony nad żarem
    • chodzić po żarze; czuwać przy żarze; grillować, piec się, przypiekać coś, rozgrzewać coś; spłonąć; zapiekany w żarze
  • Do pożaru doszło wczoraj około 6 rano w dwupiętrowej kamienicy przy ul. Sulejowskiej w Piotrkowie. Z węglowego pieca wypadł żar, od którego zapaliła się podłoga w mieszkaniu.

    źródło: NKJP: (oby): Ogień przepalił podłogę, Dziennik Łódzki, 2005-11-29

    Stary Chińczyk przykucnął przy piecu. Otworzył drzwiczki i rozdmuchał żar tlący się w popiele. Fu Czau przyniósł naręcze drobno porąbanego drewna. Wkrótce ogień trzaskał w piecu [...].

    źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tajemnicza wyprawa Tomka, 1963

    Żywioł ognia budzi w nas respekt, a czasem lęk. Bez niego jednak nie wyobrażamy sobie życia. To on, pod postacią dobroczynnego żaru, nie pozwala nam zamarznąć w mroźną noc. Temperatura dogasającego ognia, czerwonego żaru (około 500°C), bywa niekiedy dla naszych stóp nie tylko nieszkodliwa, lecz... „drażniąco rozkoszna”. To nie żart!

    źródło: NKJP: Lech Emfazy Stefański: Ars magica, czyli Sztuka psychotroniki, 2008

    Nad ogniem piekła się sarna, a w żarze z boku parował kociołek z zupą.

    źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Piołun i miód. Kroniki Drugiego Kręgu Księga III, 2003

    Od strony Plebaniego Dołu [...] zbliżał się, dobrze widoczny w jesiennym mroku, żar papierosa. Mignął obok szerokiej, obrośniętej lepką trawą wyrwy w murze i zakreślił w powietrzu czerwony łuk, gdy palący opuścił rękę. Żar przygasł na kilkanaście sekund, po czym uniósł się kolejnym świetlistym łukiem. Znów rozbudzony ognik oświetlił czerwoną łuną kościstą twarz.

    źródło: NKJP: Marcin Wroński: Officium Secretum: pies pański, 2010

  • część mowy: rzeczownik

    rodzaj gramatyczny: m3

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    M. żar
    żary
    D. żaru
    żarów
    C. żarowi
    żarom
    B. żar
    żary
    N. żarem
    żarami
    Ms. żarze
    żarach
    W. żarze
    żary

    Inne uwagi

    Zwykle lp

  • psł. *žarъ 'żrzenie się, palenie się bez płomieni' > 'coś rozżarzonego; wysoka temperatura, gorąco'