kłamać

  • mówić świadomie nieprawdę po to, żeby wywołać u kogoś powstanie mylnego przekonania albo niepoprawnego rozumowania na dany temat
  • CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

    Zasady współżycia społecznego

    zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

    • dziecko, polityk, prasa, rząd, świadek, telewizja kłamie
    • kłamać ze strachu
    • bezczelnie, ewidentnie, przekonująco, publicznie, świadomie kłamać; kłamać jak najęty
    • umieć kłamać
    • kłamać i kraść, kłamać i oszukiwać
  • - Jak on się nazywał? - Mirosław Herman. - A skąd był? - Z Krakowa. - Student? - Politologii. Piotr włożył figurkę do kieszeni plecaka i pożegnał się. Może nie był Sherlockiem Holmesem, ale wiedział, że dziewczyna kłamała.

    źródło: NKJP: Jacek Rębacz: Zakopane: sezon na samobójców, 2006

    Wyprawę do Strykowa należało zachować w tajemnicy, to oczywiste, skoro już raz obiecali Zenkowi, że nic nikomu nie będą mówić. Nie lubił jednak kłamać i wolałby, żeby babka nie zadała swego pytania, a Julek nie udzielał wykrętnej odpowiedzi.

    źródło: NKJP: Irena Jurgielewiczowa: Ten obcy, 1990

    Kłamał, że pracował na platformie wiertniczej w Norwegii, że sprzedaje kosze wiklinowe.

    źródło: WSJP: Emilia Chanczewska: Przez kobiety trafił za kraty, 2006, prasa

    W momencie, gdy dziecko zaczyna brać narkotyki, zwykle nie chce się do tego otwarcie i dobrowolnie przyznać. Nie szuka u rodziców pomocy, więc broni się i kłamie: „Raz spróbowałem, nie podobało mi się i już nie będę”.

    źródło: WSJP: LIDKA ZAGÓRSKA: Gdy dziecko bierze narkotyki..., 1998, prasa

    Jednocześnie myślała, że los zaczyna jej płatać brzydkie figle. Będzie kłamać człowiekowi, który najmniej na to zasłużył.

    źródło: WSJP: Barbara Nawrocka-Dońska: Stolik z fotografią, 1975

    Człowiek nawet nie wie, że w domu ma Einsteina - w tym momencie łypnął na mnie złym okiem, chociaż w dalszym ciągu uśmiechał się i kłamał przed panią profesor [...].

    źródło: WSJP: Lucyna Legut : Piotrek zgubił dziadka oko, a Jasiek chce dożyć spokojnej starości, 1983

  • część mowy: czasownik

    aspekt: niedokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas teraźniejszy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. kłamię
    kłamiemy
    2 os. kłamiesz
    kłamiecie
    3 os. kłamie
    kłamią

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. kłamałem
    +(e)m kłamał
    kłamałam
    +(e)m kłamała
    kłamałom
    +(e)m kłamało
    kłamaliśmy
    +(e)śmy kłamali
    kłamałyśmy
    +(e)śmy kłamały
    2 os. kłamałeś
    +(e)ś kłamał
    kłamałaś
    +(e)ś kłamała
    kłamałoś
    +(e)ś kłamało
    kłamaliście
    +(e)ście kłamali
    kłamałyście
    +(e)ście kłamały
    3 os. kłamał
    kłamała
    kłamało
    kłamali
    kłamały

    bezosobnik: kłamano

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. będę kłamał
    będę kłamać
    będę kłamała
    będę kłamać
    będę kłamało
    będę kłamać
    będziemy kłamali
    będziemy kłamać
    będziemy kłamały
    będziemy kłamać
    2 os. będziesz kłamał
    będziesz kłamać
    będziesz kłamała
    będziesz kłamać
    będziesz kłamało
    będziesz kłamać
    będziecie kłamali
    będziecie kłamać
    będziecie kłamały
    będziecie kłamać
    3 os. będzie kłamał
    będzie kłamać
    będzie kłamała
    będzie kłamać
    będzie kłamało
    będzie kłamać
    będą kłamali
    będą kłamać
    będą kłamały
    będą kłamać

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. kłammy
    2 os. kłam
    kłamcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. kłamałbym
    bym kłamał
    kłamałabym
    bym kłamała
    kłamałobym
    bym kłamało
    kłamalibyśmy
    byśmy kłamali
    kłamałybyśmy
    byśmy kłamały
    2 os. kłamałbyś
    byś kłamał
    kłamałabyś
    byś kłamała
    kłamałobyś
    byś kłamało
    kłamalibyście
    byście kłamali
    kłamałybyście
    byście kłamały
    3 os. kłamałby
    by kłamał
    kłamałaby
    by kłamała
    kłamałoby
    by kłamało
    kłamaliby
    by kłamali
    kłamałyby
    by kłamały

    bezosobnik: kłamano by

    bezokolicznik: kłamać

    imiesłów przysłówkowy współczesny: kłamiąc

    gerundium: kłamanie

    imiesłów przymiotnikowy czynny: kłamiący

    odpowiednik aspektowy: skłamać

  • Rzosobowy + kłamać +
    KOMU + (że ZDANIE)
    Rzosobowy + kłamać +
    że ZDANIE
    Rzosobowy + kłamać +
    MOWA WPROST
    Rzosobowy + kłamać +
    przed KIM + (że ZDANIE)
  • zach. psł. *klamati 'chwiać, kołysać; oszukiwać, zwodzić, mówić nieprawdę'

CHRONOLOGIZACJA:
SStp
SPXVI
SKN
SJPXVII
STR
SL
SWil
SJPWar
SJPDor
SJPSz
SJPDun
ISJP
PSWP
USJP
FRAZEOLOGIZMY:
Data ostatniej modyfikacji: 08.02.2013