-
2.a
jedno z pięciu ruchomych zakończeń stopy człowieka lub kończyny zwierzęcia -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA
Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego
części ciała, elementy i substancje składowe -
- brudny; wystający; kontuzjowany, stłuczony, wybity, złamany palec
- palec stopy; palce nóg; (tylnych) kończyn
- palec u nogi, u stopy
- koniec; amputacja; ból; kontuzja, uraz, złamanie, zwichnięcie palca; czubki, kości, nasada, stawy; odmrożenie, zniekształcenie palców
- błona (pławna/pływna) między palcami; skóra między/pomiędzy palcami
- nagniotek, odcisk na palcu
- wybić, złamać (sobie) palec
- wspiąć się/wspinać się na palce; skaleczyć się w palec
- chodzić, iść, podejść/podchodzić, przejść, skradać się, zbliżyć się, wejść, wyjść...; stanąć, unieść się/unosić się, wspiąć się/wspinać się na palcach; deptać po palcach
-
Podczas mierzenia butów należy zwrócić uwagę na to, czy domykają się klamry, noga jest dokładnie opięta przez but, a pięta unieruchomiona przy jednoczesnej możliwości poruszania palcami.
źródło: NKJP: Czas na śnieżne szaleństwo, Dziennik Polski, 2002-11-09
Z jednym partnerem tańczysz tak, jakbyście się oboje urodzili tylko do tego, z innym nie możesz złapać rytmu i wciąż depczecie sobie po palcach - na parkiecie jest jak w życiu.
źródło: NKJP: Miłosna szkoła tańca, Cosmopolitan, 2000
[...] zarówno psy, jak i koty (i ich bliżsi i dalsi kuzyni) mają silnie zredukowany lub całkowicie zanikły pierwszy palec obu par kończyn.
źródło: NKJP: Marcin Ryszkiewicz: Przepis na człowieka, 1996
Wstaję cicho, nakładam pantofle, wyciągam z walizki pamiętnik i na palcach wychodzę na korytarz.
źródło: NKJP: Stanisław Dygat: Jezioro Bodeńskie, 1995
Grzybica stóp jest chorobą bardzo często lekceważoną. Zdeformowane paznokcie i łuszcząca się skóra na palcach stóp uważane są za defekty wyłącznie kosmetyczne, a wielu osobom te nieestetyczne zmiany w ogóle nie przeszkadzają.
źródło: NKJP: (SIE): Nie tylko moda, Dziennik Polski, 2001-06-05
-
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza liczba mnoga M. palec
palce
D. palca
palców
C. palcowi
palcom
B. palec
palce
N. palcem
palcami
Ms. palcu
palcach
W. palcu
palce
-
psł. *palьcь 'kciuk'
Psł. *palьcь prawdopodobnie od niezachowanego psł. przymiotnika *palъ 'gruby' z przyrostkiem *-ьcь, który urzeczownikowiał pierwotny przymiotnik (Bor).