inspirować - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

książk. sprawiać poprzez to, kim się jest, czym się jest, jakim się jest lub co się zrobiło, że ktoś odczuwa chęć do podjęcia określonego rodzaju aktywności twórczej

Wymowa

[inspirować] lub [ĩspirować]

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE

Cechy i właściwości materii

jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	zapładniać
	hiperonimy:	pobudzać

Połączenia

muzyka inspiruje
inspirować artystów, twórców; dzieci; wyobraźnię
inspirowany postacią; folklorem, kulturą, malarstwem, mitologią, muzyką, opowiadaniem, prozą, sztuką, twórczością; ideą, myślą, tematem; grą; dokonaniami, wydarzeniami
inspirować do dyskusji; do refleksji
inspirować intelektualnie, twórczo; bezpośrednio
fascynować i inspirować, pobudzać i inspirować

Cytaty

	- Temat konkursu - „Miasta kultury dla pokoju” - ma inspirować dzieci do refleksji na temat więzi, jakie łączą je z ich zabytkowym miastem i jego dziedzictwem - mówi dyrektor Zofia Biczyk, dyrektor „Domu Muz”. źródło: NKJP: Andrzej Dembowski: Dzieci namalują, Gazeta Miejska, nr 12, 2000
	Kiedy osiedlił się we Wrocławiu (1968 r.), inspirował swoją twórczością wielu wrocławskich grafików, scenografów. źródło: NKJP: Krzysztof Kucharski: Sztuka inspiracji, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2007-10-08
	Szeryf Costner Wyatt Earp należy do tych legendarnych bohaterów Dzikiego Zachodu, którzy nieodmiennie inspirują wyobraźnię amerykańskich filmowców. źródło: NKJP: Paweł Mossakowski: Z kina, Gazeta Wyborcza, 1994-10-07
	Są bardzo różne okoliczności inspirujące do napisania wiersza. Bywa tak, że sprawia to sytuacja w jakiej się znaleźliśmy, czasem jakiś stan uczuciowy, który daje o sobie natarczywie znać, czasem to jest podziw dla otaczającego świata. źródło: NKJP: Rozmowa - Julia Hartwig, Internet
	W obu redakcjach bywałem często. Atmosfera była tam znakomita - inspirująca do podejmowania trudnych zagadnień, do dyskusji, a równocześnie przyjazna, koleżeńska. źródło: NKJP: Mieczysław Maliński: Ale miałem ciekawe życie, 2007

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	inspiruję	inspirujemy
2 os.	inspirujesz	inspirujecie
3 os.	inspiruje	inspirują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	inspirowałem +(e)m inspirował	inspirowałam +(e)m inspirowała	inspirowałom +(e)m inspirowało	inspirowaliśmy +(e)śmy inspirowali	inspirowałyśmy +(e)śmy inspirowały
2 os.	inspirowałeś +(e)ś inspirował	inspirowałaś +(e)ś inspirowała	inspirowałoś +(e)ś inspirowało	inspirowaliście +(e)ście inspirowali	inspirowałyście +(e)ście inspirowały
3 os.	inspirował	inspirowała	inspirowało	inspirowali	inspirowały

bezosobnik: inspirowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę inspirował będę inspirować	będę inspirowała będę inspirować	będę inspirowało będę inspirować	będziemy inspirowali będziemy inspirować	będziemy inspirowały będziemy inspirować
2 os.	będziesz inspirował będziesz inspirować	będziesz inspirowała będziesz inspirować	będziesz inspirowało będziesz inspirować	będziecie inspirowali będziecie inspirować	będziecie inspirowały będziecie inspirować
3 os.	będzie inspirował będzie inspirować	będzie inspirowała będzie inspirować	będzie inspirowało będzie inspirować	będą inspirowali będą inspirować	będą inspirowały będą inspirować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		inspirujmy
2 os.	inspiruj	inspirujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	inspirowałbym bym inspirował	inspirowałabym bym inspirowała	inspirowałobym bym inspirowało	inspirowalibyśmy byśmy inspirowali	inspirowałybyśmy byśmy inspirowały
2 os.	inspirowałbyś byś inspirował	inspirowałabyś byś inspirowała	inspirowałobyś byś inspirowało	inspirowalibyście byście inspirowali	inspirowałybyście byście inspirowały
3 os.	inspirowałby by inspirował	inspirowałaby by inspirowała	inspirowałoby by inspirowało	inspirowaliby by inspirowali	inspirowałyby by inspirowały

bezosobnik: inspirowano by

bezokolicznik: inspirować

imiesłów przysłówkowy współczesny: inspirując

gerundium: inspirowanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	inspirowanie	inspirowania
D.	inspirowania	inspirowań
C.	inspirowaniu	inspirowaniom
B.	inspirowanie	inspirowania
N.	inspirowaniem	inspirowaniami
Ms.	inspirowaniu	inspirowaniach
W.	inspirowanie	inspirowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: inspirujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	inspirujący	inspirujący	inspirujący	inspirujące	inspirująca
D.	inspirującego	inspirującego	inspirującego	inspirującego	inspirującej
C.	inspirującemu	inspirującemu	inspirującemu	inspirującemu	inspirującej
B.	inspirującego	inspirującego	inspirujący	inspirujące	inspirującą
N.	inspirującym	inspirującym	inspirującym	inspirującym	inspirującą
Ms.	inspirującym	inspirującym	inspirującym	inspirującym	inspirującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	inspirujący	inspirujący	inspirujące	inspirujące
D.	inspirujących	inspirujących	inspirujących	inspirujących
C.	inspirującym	inspirującym	inspirującym	inspirującym
B.	inspirujących	inspirujących	inspirujących	inspirujące
N.	inspirującymi	inspirującymi	inspirującymi	inspirującymi
Ms.	inspirujących	inspirujących	inspirujących	inspirujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: inspirowany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	inspirowany	inspirowany	inspirowany	inspirowane	inspirowana
D.	inspirowanego	inspirowanego	inspirowanego	inspirowanego	inspirowanej
C.	inspirowanemu	inspirowanemu	inspirowanemu	inspirowanemu	inspirowanej
B.	inspirowanego	inspirowanego	inspirowany	inspirowane	inspirowaną
N.	inspirowanym	inspirowanym	inspirowanym	inspirowanym	inspirowaną
Ms.	inspirowanym	inspirowanym	inspirowanym	inspirowanym	inspirowanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	inspirowani	inspirowani	inspirowane	inspirowane
D.	inspirowanych	inspirowanych	inspirowanych	inspirowanych
C.	inspirowanym	inspirowanym	inspirowanym	inspirowanym
B.	inspirowanych	inspirowanych	inspirowanych	inspirowane
N.	inspirowanymi	inspirowanymi	inspirowanymi	inspirowanymi
Ms.	inspirowanych	inspirowanych	inspirowanych	inspirowanych

odpowiednik aspektowy: zainspirować

Składnia

	+	inspirować	+	KOGO/CO + (do CZEGO)
	+	inspirować	+	KOGO/CO + (CZYM)

Pochodzenie

łac. inspīrāre 'wdmuchiwać; natchnąć'