skarżyć - Wielki słownik języka polskiego PAN

2.

występować ze skargą na kogoś do sądu w celu uzyskania określonego zadośćuczynienia

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Prawo i łamanie prawa

sąd

poszkodowany, rzecznik skarży
skarżyć dziennikarza, lekarza, ministra, pracodawcę; gminę, miasto, rząd, skarb państwa, spółkę, szpital, urząd; decyzję sądu, orzeczenie, ustawę, wyrok
skarżyć do sądu
skarżyć o alimenty, o fałszerstwo, o gwałt, o molestowanie, o nieuczciwą konkurencję, o odszkodowanie, o plagiat, o zabójstwo, o zniesławienie
skarżyć przed trybunałem
skarżyć często, wielokrotnie
chcieć, móc, zamierzać skarżyć
strona skarżąca

	Na tę refundację przeznacza się olbrzymie środki, zadłużenia narastają, aptekarze skarżą wojewodów do sądów o zaległe odsetki. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 29.03.1995
	Czy rząd dokonuje właściwych wysiłków, czy jest świadomy tego, że gdy Polska wejdzie do Wspólnoty Europejskiej, każdy pracownik będzie mógł skarżyć rząd do Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości? źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 20.12.1996
	Obywatel ma prawo skarżyć każdą decyzję organu administracji do niezawisłego sądu. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 07.04.1994
	Wszystko to, co jest uregulowane w kodeksie rodzinnym bądź w kodeksie cywilnym, powinno być w naszym przekonaniu skarżone do sądu powszechnego. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 08.05.1998

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	skarżę	skarżymy
2 os.	skarżysz	skarżycie
3 os.	skarży	skarżą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	skarżyłem +(e)m skarżył	skarżyłam +(e)m skarżyła	skarżyłom +(e)m skarżyło	skarżyliśmy +(e)śmy skarżyli	skarżyłyśmy +(e)śmy skarżyły
2 os.	skarżyłeś +(e)ś skarżył	skarżyłaś +(e)ś skarżyła	skarżyłoś +(e)ś skarżyło	skarżyliście +(e)ście skarżyli	skarżyłyście +(e)ście skarżyły
3 os.	skarżył	skarżyła	skarżyło	skarżyli	skarżyły

bezosobnik: skarżono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę skarżył będę skarżyć	będę skarżyła będę skarżyć	będę skarżyło będę skarżyć	będziemy skarżyli będziemy skarżyć	będziemy skarżyły będziemy skarżyć
2 os.	będziesz skarżył będziesz skarżyć	będziesz skarżyła będziesz skarżyć	będziesz skarżyło będziesz skarżyć	będziecie skarżyli będziecie skarżyć	będziecie skarżyły będziecie skarżyć
3 os.	będzie skarżył będzie skarżyć	będzie skarżyła będzie skarżyć	będzie skarżyło będzie skarżyć	będą skarżyli będą skarżyć	będą skarżyły będą skarżyć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		skarżmy
2 os.	skarż	skarżcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	skarżyłbym bym skarżył	skarżyłabym bym skarżyła	skarżyłobym bym skarżyło	skarżylibyśmy byśmy skarżyli	skarżyłybyśmy byśmy skarżyły
2 os.	skarżyłbyś byś skarżył	skarżyłabyś byś skarżyła	skarżyłobyś byś skarżyło	skarżylibyście byście skarżyli	skarżyłybyście byście skarżyły
3 os.	skarżyłby by skarżył	skarżyłaby by skarżyła	skarżyłoby by skarżyło	skarżyliby by skarżyli	skarżyłyby by skarżyły

bezosobnik: skarżono by

bezokolicznik: skarżyć

imiesłów przysłówkowy współczesny:

skarżąc

gerundium: skarżenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	skarżenie	skarżenia
D.	skarżenia	skarżeń
C.	skarżeniu	skarżeniom
B.	skarżenie	skarżenia
N.	skarżeniem	skarżeniami
Ms.	skarżeniu	skarżeniach
W.	skarżenie	skarżenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: skarżący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	skarżący	skarżący	skarżący	skarżące	skarżąca
D.	skarżącego	skarżącego	skarżącego	skarżącego	skarżącej
C.	skarżącemu	skarżącemu	skarżącemu	skarżącemu	skarżącej
B.	skarżącego	skarżącego	skarżący	skarżące	skarżącą
N.	skarżącym	skarżącym	skarżącym	skarżącym	skarżącą
Ms.	skarżącym	skarżącym	skarżącym	skarżącym	skarżącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	skarżący	skarżący	skarżące	skarżące
D.	skarżących	skarżących	skarżących	skarżących
C.	skarżącym	skarżącym	skarżącym	skarżącym
B.	skarżących	skarżących	skarżących	skarżące
N.	skarżącymi	skarżącymi	skarżącymi	skarżącymi
Ms.	skarżących	skarżących	skarżących	skarżących

imiesłów przymiotnikowy bierny: skarżony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	skarżony	skarżony	skarżony	skarżone	skarżona
D.	skarżonego	skarżonego	skarżonego	skarżonego	skarżonej
C.	skarżonemu	skarżonemu	skarżonemu	skarżonemu	skarżonej
B.	skarżonego	skarżonego	skarżony	skarżone	skarżoną
N.	skarżonym	skarżonym	skarżonym	skarżonym	skarżoną
Ms.	skarżonym	skarżonym	skarżonym	skarżonym	skarżonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	skarżeni	skarżeni	skarżone	skarżone
D.	skarżonych	skarżonych	skarżonych	skarżonych
C.	skarżonym	skarżonym	skarżonym	skarżonym
B.	skarżonych	skarżonych	skarżonych	skarżone
N.	skarżonymi	skarżonymi	skarżonymi	skarżonymi
Ms.	skarżonych	skarżonych	skarżonych	skarżonych

odpowiednik aspektowy: zaskarżyć

Składnia

Rz_osobowy	+	skarżyć	+	KOGO + (do CZEGO) + (o CO)
Rz_osobowy	+	skarżyć	+	CO + do CZEGO

Pochodzenie

zach. psł. *skr̥žiti

W etymologicznym związku z psł. *skrъgati, *skrъžǫ ‘skrzeczeć, zgrzytać’, z rozwojem znaczeniowym ‘skrzeczeć’ > ‘lamentować, użalać się, uskarżać się’.
Od tego skarga.