-
1.
gryźć coś twardego lub kruchego, wydając przy tym charakterystyczne dźwięki -
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA
Jedzenie i jego przygotowanie
czynności związane z jedzeniem -
hiperonimy: gryźć
-
- gryzonie, konie chrupały coś
- chrupać chipsy, ciasteczka, grzankę, herbatniki, jabłko, kapustę, kukurydzę, marchewkę, migdały, ogórka, orzeszki, paluszki, pierniki, popcorn, rzodkiewki, sałatę, suchary; obrok, owies
- chrupać zębami
- chrupać apetycznie, chętnie, głośno, hałaśliwie, miarowo; bez słowa, z apetytem, ze smakiem
- móc, przestać, zacząć chrupać
- chrupać i ciamkać, chrupać i mlaskać, chrupać i popijać czymś, chrupać i rozmawiać, chrupać i siorbać; obierać i chrupać, siedzieć i chrupać, skrobać i chrupać
-
Siedzę sobie u przyjaciółki, chrupiemy orzeszki, wymieniamy babskie sekrety.
źródło: KWSJP: Agnieszka Graff: Pod prąd, Cosmopolitan, 2001, 02
Konie umieszczono w środku. Chrupały hałaśliwie trawę i parskały.
źródło: KWSJP: Tadeusz Kwiatkowski: Bohater do wynajęcia, 1956
Siedzący przy tym samym stoliku starszy pan [...] przestał na moment chrupać apetyczne pieczywo.
źródło: KWSJP: Jerzy Bronisławski: Zanim przyjdą o świcie, 1969
- Starzy poszli do kina - oświadczył, chrupiąc niegodnie landrynkę.
źródło: KWSJP: Małgorzata Musierowicz: Szósta klepka, 1977
[...] wynalazkiem Anglików są tosty, chętnie chrupane z dżemem i u nas, i w innych krajach.
źródło: KWSJP: Tadeusz Rojek: Jak to się je: savoir-vivre przy stole, 1994
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. chrupię
chrupiemy
2 os. chrupiesz
chrupiecie
3 os. chrupie
chrupią
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. chrupałem
+(e)m chrupał
chrupałam
+(e)m chrupała
chrupałom
+(e)m chrupało
chrupaliśmy
+(e)śmy chrupali
chrupałyśmy
+(e)śmy chrupały
2 os. chrupałeś
+(e)ś chrupał
chrupałaś
+(e)ś chrupała
chrupałoś
+(e)ś chrupało
chrupaliście
+(e)ście chrupali
chrupałyście
+(e)ście chrupały
3 os. chrupał
chrupała
chrupało
chrupali
chrupały
bezosobnik: chrupano
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę chrupał
będę chrupać
będę chrupała
będę chrupać
będę chrupało
będę chrupać
będziemy chrupali
będziemy chrupać
będziemy chrupały
będziemy chrupać
2 os. będziesz chrupał
będziesz chrupać
będziesz chrupała
będziesz chrupać
będziesz chrupało
będziesz chrupać
będziecie chrupali
będziecie chrupać
będziecie chrupały
będziecie chrupać
3 os. będzie chrupał
będzie chrupać
będzie chrupała
będzie chrupać
będzie chrupało
będzie chrupać
będą chrupali
będą chrupać
będą chrupały
będą chrupać
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. chrupmy
2 os. chrup
chrupcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. chrupałbym
bym chrupał
chrupałabym
bym chrupała
chrupałobym
bym chrupało
chrupalibyśmy
byśmy chrupali
chrupałybyśmy
byśmy chrupały
2 os. chrupałbyś
byś chrupał
chrupałabyś
byś chrupała
chrupałobyś
byś chrupało
chrupalibyście
byście chrupali
chrupałybyście
byście chrupały
3 os. chrupałby
by chrupał
chrupałaby
by chrupała
chrupałoby
by chrupało
chrupaliby
by chrupali
chrupałyby
by chrupały
bezosobnik: chrupano by
bezokolicznik: chrupać
imiesłów przysłówkowy współczesny: chrupiąc
gerundium: chrupanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. chrupanie
chrupania
D. chrupania
chrupań
C. chrupaniu
chrupaniom
B. chrupanie
chrupania
N. chrupaniem
chrupaniami
Ms. chrupaniu
chrupaniach
W. chrupanie
chrupania
imiesłów przymiotnikowy czynny: chrupiący
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. chrupiący
chrupiący
chrupiący
chrupiące
chrupiąca
D. chrupiącego
chrupiącego
chrupiącego
chrupiącego
chrupiącej
C. chrupiącemu
chrupiącemu
chrupiącemu
chrupiącemu
chrupiącej
B. chrupiącego
chrupiącego
chrupiący
chrupiące
chrupiącą
N. chrupiącym
chrupiącym
chrupiącym
chrupiącym
chrupiącą
Ms. chrupiącym
chrupiącym
chrupiącym
chrupiącym
chrupiącej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. chrupiący
chrupiący
chrupiące
chrupiące
D. chrupiących
chrupiących
chrupiących
chrupiących
C. chrupiącym
chrupiącym
chrupiącym
chrupiącym
B. chrupiących
chrupiących
chrupiących
chrupiące
N. chrupiącymi
chrupiącymi
chrupiącymi
chrupiącymi
Ms. chrupiących
chrupiących
chrupiących
chrupiących
imiesłów przymiotnikowy bierny: chrupany
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. chrupany
chrupany
chrupany
chrupane
chrupana
D. chrupanego
chrupanego
chrupanego
chrupanego
chrupanej
C. chrupanemu
chrupanemu
chrupanemu
chrupanemu
chrupanej
B. chrupanego
chrupanego
chrupany
chrupane
chrupaną
N. chrupanym
chrupanym
chrupanym
chrupanym
chrupaną
Ms. chrupanym
chrupanym
chrupanym
chrupanym
chrupanej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. chrupani
chrupani
chrupane
chrupane
D. chrupanych
chrupanych
chrupanych
chrupanych
C. chrupanym
chrupanym
chrupanym
chrupanym
B. chrupanych
chrupanych
chrupanych
chrupane
N. chrupanymi
chrupanymi
chrupanymi
chrupanymi
Ms. chrupanych
chrupanych
chrupanych
chrupanych
odpowiednik aspektowy: schrupać
-
Rzżywotny + chrupać + CO -
psł. *chrupati