rozkładać - Wielki słownik języka polskiego PAN

4.

dzielić coś w czasie lub przestrzeni

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Działalność intelektualna człowieka

nazwy działań intelektualnych człowieka

	W razie problemów odraczamy okres spłaty albo rozkładamy należność na mniejsze raty, do sądu idziemy w ostateczności. źródło: NKJP: Ryszarda Socha: Święty Jan z Kęt daje zarobić, Polityka, 2002-12-07
	W szał zakupów tuż przed świętami nie wpadam, gdyż zwykle rozkładam je w czasie. źródło: NKJP: Jarosław Rybak: Zwrot spod choinki, 2000-12-15
	Musiałam przecież pokonywać dystans, nie stać w miejscu, ale też racjonalnie rozkładać siły. źródło: NKJP: Majka Lisińska-Kozioł: Nałogowcy emocji, Dziennik Polski, 2005-09-09
	Rzecznik zwraca też uwagę na to, że ogólne warunki ubezpieczenia oc – w swej istocie obowiązkowego – nierówno rozkładają obowiązki, obarczając nimi przede wszystkim ubezpieczającego się. źródło: NKJP: Odszkodowanie na żółwiu, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2000-08-30
	Część przypadająca na dłużnika niewypłacalnego rozkłada się między współdłużników. źródło: NKJP: Kodeks Cywilny, 1964

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozkładałem +(e)m rozkładał	rozkładałam +(e)m rozkładała	rozkładałom +(e)m rozkładało	rozkładaliśmy +(e)śmy rozkładali	rozkładałyśmy +(e)śmy rozkładały
2 os.	rozkładałeś +(e)ś rozkładał	rozkładałaś +(e)ś rozkładała	rozkładałoś +(e)ś rozkładało	rozkładaliście +(e)ście rozkładali	rozkładałyście +(e)ście rozkładały
3 os.	rozkładał	rozkładała	rozkładało	rozkładali	rozkładały

bezosobnik: rozkładano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę rozkładał będę rozkładać	będę rozkładała będę rozkładać	będę rozkładało będę rozkładać	będziemy rozkładali będziemy rozkładać	będziemy rozkładały będziemy rozkładać
2 os.	będziesz rozkładał będziesz rozkładać	będziesz rozkładała będziesz rozkładać	będziesz rozkładało będziesz rozkładać	będziecie rozkładali będziecie rozkładać	będziecie rozkładały będziecie rozkładać
3 os.	będzie rozkładał będzie rozkładać	będzie rozkładała będzie rozkładać	będzie rozkładało będzie rozkładać	będą rozkładali będą rozkładać	będą rozkładały będą rozkładać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rozkładajmy
2 os.	rozkładaj	rozkładajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozkładałbym bym rozkładał	rozkładałabym bym rozkładała	rozkładałobym bym rozkładało	rozkładalibyśmy byśmy rozkładali	rozkładałybyśmy byśmy rozkładały
2 os.	rozkładałbyś byś rozkładał	rozkładałabyś byś rozkładała	rozkładałobyś byś rozkładało	rozkładalibyście byście rozkładali	rozkładałybyście byście rozkładały
3 os.	rozkładałby by rozkładał	rozkładałaby by rozkładała	rozkładałoby by rozkładało	rozkładaliby by rozkładali	rozkładałyby by rozkładały

bezosobnik: rozkładano by

bezokolicznik: rozkładać

imiesłów przysłówkowy współczesny: rozkładając

gerundium: rozkładanie

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: rozkładający

imiesłów przymiotnikowy bierny: rozkładany

odpowiednik aspektowy: rozłożyć

	+	rozkładać	+	CO + (na CO)
	+	rozkładać	+	(między KOGO)

ogsł. *orz-kladati

W postaci bezprzedrostkowej czasownik kładać poświadczony jest tylko w staropolszczyźnie (XV w.) w znaczeniu 'nakładać'; zob. kłaść